Wat Fien's slaapkamer mij leerde over Sacramentsdag

Homilie bij het feest van SACRAMENTSDAG

Exodus ‪24,3-8                         Hebreeën ‪9,11-15                   Marcus ‪14,12-16.22-26

Een tijd geleden was ik ‘s avonds te gast bij een van mijn broers, de vader van Josefien, mijn petekind. Ik houd veel van Fientje en af en toe krijgt ze ook nog een leuk cadeau van haar peter. Het was voorzien dat Fien haar slaapkamer die nacht aan mij zou afstaan. Ze begeleidde me naar haar kamer zodat ik mijn  spullen daar kwijt kon. De kamer zag er piekfijn uit. En terwijl we daar waren deed Fientje haar uiterste best om de kamer, zo mogelijk, nog netter en aangenamer te maken. Ik gaf haar dan ook een extra compliment en dankte haar voor al die goede zorgen. Het antwoord kwam meteen: Maar nonkel Nikolaas, jij bent altijd zo  lief voor mij. Dan is het toch normaal dat, nu ik daar eens de kans voor heb, ik ook mijn best doe voor jou.

Fien was dankbaar. Dankbaarheid betekent dat je erkent dat iemand iets goed voor je gedaan heeft en dat je daar blij om bent.  Fientje straalde en ze liet me delen in de warmte van die stralen.

Iets gelijkaardigs hoorden we in de eerste lezing uit het boek Exodus. Het is een  korte episode uit een verhaal dat als een rode draad geweven is doorheen de hele Bijbel: het liefdesverbond tussen God en mens. Onze grote God die zijn liefde betuigt, in woord en daad, voor de mens. Abraham, Noah en Mozes zijn hier bevoorrechte getuigen van geweest. Op een bijzondere wijze hebben zij iets ervaren van de voorkeursliefde van God voor zijn volk. Samen met hen beseften hun tijdsgenoten maar  al te goed hoe onverdiend die liefde wel is. Hoe groot het contrast is tussen Gods trouwe liefde en de kleinheid en ontrouw van de mens.

Dit bewustzijn uitten de Israëlieten op verschillende wijzen. Onder meer door het aanbieden van offers aan God. Ze wilden iets terugdoen: uit dankbaarheid, uit een verlangen om het terug goed te maken als ze ontrouw waren geweest, en soms zelfs uit angst, om een mogelijke goddelijke wraak af te wenden. Een soortgelijke offertraditie treffen we overigens ook aan in andere grote religieuze tradities.

Wat wij vandaag herdenken, het feest van het heilig Sacrament, verwijst hiernaar. Maar dan wel op een heel eigen wijze. Vandaag gedenken we hoe Jezus het diepste wezen van God openbaart door zélf een offer te geven.  Dit offer is zo bijzonder dat christenen het beschouwen als de instelling van het nieuwe Verbond. Er zijn in dit nieuwe Verbond van de Eucharistie drie verschilpunten met de klassieke offers.

1.     Het is niet in de eerste plaats de mens die offert aan God. Wel Jezus, de God-mens die zichzelf als brood en wijn te eten en te drinken geeft aan de mensen. Het is, maw, God zelf die zich helemaal aanbiedt en overlevert aan de mens.

2.     Dit offer van Jezus aan de mensen is niet in de eerste plaats om te danken, te herstellen, te compenseren; laat staan ingegeven door angst. Jezus levert zichzelf zomaar uit. Puur gratuit. Gedreven door liefde.

3.     Tot slot, dit offer is niet eenmalig. Het is een voortdurend offer. De zelfgave van God die wij in de  Eucharistie gedenken, blijft voortduren, tot aan het einde der tijden.

Beste broeders en zusters, voor ons vandaag kan het vieren van dit feest van het heilig sacrament enkel maar reden zijn tot  steeds grotere dankbaarheid. Een steeds groeiend besef van wat het “perfecte offer” van de Eucharistie ons leert over de oneindige liefde van de Heer voor elk van ons.

De enige betrouwbare graadmeter van dit besef is onze eigen omvorming tot gegeven mensen. Het ontvangen van het heilig Sacrament is immers geen magisch gebeuren. We kunnen maar ten volle het sacrament van de Eucharistie ontvangen in de mate dat wij toelaten dat wij, op onze beurt, omgevormd worden tot levende offergave, voor God en voor zijn mensen. Een beetje zoals Fientje.

Nikolaas Sintobin sj