Waarom je soms beter werkloos toeziet


In 2014 werd bij Athenaeum een nieuwe vertaling gepubliceerd van een boek van Baltasar Gracián sj(1601-1658) , genaamd “Handorakel en kunst van de voorzichtigheid”. Baltasar Gracián was een Spaanse jezuïet van wie ondermeer  deze verzameling van 299 aforismen bewaard is gebleven. Vele getuigen van grote mensenkennis en wijsheid. Andere kunnen schokken door hun cynisme en opportunisme. Je vindt er de subtiliteit van Ignatius van Loyola in terug. De evangelische gedrevenheid is echter vaak ver te zoeken.

138. Dingen op hun beloop laten, een tactiek die vooral van belang is bij stormachtige situaties binnens- of buitenshuis. In de menselijke verhoudingen komen maalstromen van hartstocht voor, stormen van emoties: dan is het verstandig zich terug te trekken in de veilige haven van het werkloos toezien. Vaak verslechtert de kwaal door de remedie. 

Men moet bij ziekte de natuur de vrije hand geven, en hoog oplaaiende hartstochten laten uitwoeden. lets of niets voorschrijven vergt van een arts evenveel geleerdheid, en soms is het juist de kunst geen medicijnen toe te dienen. Opwinding bij het volk brengt men tot bedaren door er de handen van af te houden en af te wachten. 

Nu een stap terug doen leidt later tot de overwinning. Een bron kan door een kleine beweging vertroebeld worden, en wordt dan niet helder doordat men er iets aan doet, maar doordat men haar met rust laat. Het beste middel tegen verhitte gemoedstoestanden is zich afzijdig te houden en te wachten tot ze vanzelf bekoeld zijn.

Baltasar Gracián sj

(met dank aan Petr Kazil)



Reacties

Anoniem zei…
Ja, dat zijn wijze woorden. Luisteren doet goed, handelen in samenspraak is de volgende stap wanneer dat nodig is.
17 december 2019 om 10:37
e.harlandhazebroek zei…
Ja, dat laatste moest ik leren: negeren (al kook je van binnen of doet het zeer).
Niet eenvoudig maar de enige weg.
17 december 2019 om 23:48
Een reactie posten

Meest gelezen

"De nacht loopt ten einde, de dag breekt aan" - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de eerste zondag van de Advent

Afbeelding
1ste zondag van de advent Jesaja 2, 1-5; Rom 13, 11-14; Mt 24, 37-44 Homilie Onlangs was ik in de Oude Abdij in Drongen voor een 3-daagse vormingssessie. Intussen al heel wat jaren geleden moesten we bij zulke sessies ‘s morgens voorzien in een wekdienst voor diegenen die geen wekker bij hadden. Dit is definitief voorbij. Intussen is er de mobiele telefoon en dus een wekfunctie die maakt dat je op het gewenste uur, met een harptoon of pianomuziek of nog een ander zoet geluid, wordt wakker gemaakt. In de tijd waarin Paulus zijn brief aan de Romeinen schreef waren die mobiele telefoons er nog niet. Het zou waarschijnlijk ook niet zo’n verschil hebben uitgemaakt. Want als Paulus schrijft “ Gij weet dat het uur om uit de slaap te ontwaken reeds is aangebroken ”, dan doelt hij duidelijk niet op het ’s morgens wakker worden. Wel wil hij zeggen dat de eindtijd is aangebroken. “ De nacht loopt ten einde, de dag breekt aan ." Na duizenden jaren wachten, is de Messias gekomen. Voorgo...
Meer lezen

Vier redenen waarom ik houd van de Advent - Een overweging van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
1. Advent is voorbereiden Met de advent begint een tijd van voorbereiding. Het is flink minder lang dan de veertigdagentijd voor Pasen. Toch duurt het vier volle weken. Is dat wel nodig? Kan je niet gewoon het kerstfeest vieren eens het zover is, kort en krachtig? Is al dat adventsgedoe geen tijdverlies? Waarom maken we het zo ingewikkeld? Het tegendeel is waar. Heb je ooit gehoord van de  wet van de traagheid ? Wij mensen zijn traag. Om goed te beseffen wat er gaande is hebben we tijd nodig. De zaken moeten voor ons kunnen indalen willen we ze op hun echte waarde kunnen inschatten. Dat is een verschil tussen een computer en een menselijk wezen. We hebben nu eenmaal een lichaam, een persoonlijke geschiedenis, een hart en nog meer van die moeilijk grijpbare dingen. Er is nog iets anders. Advent gaat over verlangen. Welnu, verlangen is een van de weinige dingen die sterker wordt naarmate de vervulling ervan wordt uitgesteld. Door je bewust vier weken lang voor te bereiden op Kerst en...
Meer lezen

Hoe op vruchtbare wijze een digitale adventsretraite doen? Uitleg door Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
Wat is er typisch aan een digitale ignatiaanse retraite ? Hoe pak je dat aan? Hoe kan je daar zo mee bidden dat jij er echt iets aan hebt?  In deze video geef ik tal van tips: over het belang van het ritueel en de vaste duur, de "genadevraag" en de "samenspraak", waarin zo'n thuisretraite verschilt van huiswerk, het belang van de terugblik en nog heel wat andere zaken.  Klik hier om de video te bekijken  of klik op onderstaande afbeelding. Klik hier om je in te schrijven voor onze digitale adventsretraite "Als uw woord opengaat" of klik op onderstaande afbeelding. Dan ontvang je elke dag van de advent een gebedsmail.
Meer lezen

De weg van Maria - Leo Fijen in gesprek met Nikolaas Sintobin sj - Video

Afbeelding
In deze aflevering van Kloostergesprekken spreekt Leo Fijen met Nikolaas Sintobin SJ, Vlaamse jezuïet, schrijver en geestelijk begeleider. Nikolaas weet als geen ander hoe geloof en leven elkaar raken in de kleine momenten van aandacht, twijfel en vertrouwen. Dit gesprek is een voorbereiding op Advent en Kerstmis – een tijd van verlangen, stilte en verwachting. Nikolaas Sintobin nodigt uit om de weg van Maria te volgen: haar aarzeling, haar twijfel, haar worsteling, maar ook haar vreugde wanneer zij “ja” zegt tegen God. Hij laat zien dat geloof niet begint met zekerheid, maar met openheid; niet met weten, maar met bereidheid om je te laten roepen. Aan de hand van zijn nieuwste boek over tien markante Bijbelverhalen neemt Nikolaas ons mee in een geestelijke retraite: een weg naar innerlijke rust en vertrouwen. Een gesprek over roeping, overgave en de vreugde van het ja-woord dat alles verandert. Luister en laat je meenemen in de stille verwachting van Advent, op weg naar Kerst...
Meer lezen

Podcast-interview met Nikolaas Sintobin sj over "God zelf ontmoeten" en over de net uitgegeven "Bijbel" van de geestelijke begeleiding

Afbeelding
  In deze podcast ga ik in gesprek met Tom Mikkers over twee nieuwe boeken: Geestelijke begeleiding. Ignatiaanse wegwijzers voor het pastoraat , van de Amerikaanse jezuïeten Barry en Conolly en mijn eigen boek God zelf ontmoeten. Retraite met het leven van Jezus , beide uitgegeven bij KokBoekencentrum. Ik vertel onder meer over de radicale omwenteling die de geestelijke begeleiding de voorbije decennia heeft ondergaan, en over waarom de geestelijke begeleider vooral dient te zwijgen. Wat mijn eigen boek betreft noem ik de voorwaarden opdat die persoonlijke ontmoeting met God kan plaatsvinden en wat zo'n ontmoeting concreet kan betekenen. Klik hier om te luisteren naar de podcast of op onderstaande afbeelding. Klik hier om deze boeken te bestellen
Meer lezen

Botsen om jezelf te worden ... Waarom straffen bevrijdend kan zijn (10/10)

Afbeelding
In deze serie bied ik tien beschouwingen aan over opvoeden tot vrijheid. Ze zijn alle rechtstreeks of onrechtstreeks geïnspireerd aan de ignatiaanse traditie.  (10/10)   Vrijheid en autonomie groeien best binnen duidelijke structuren : duidelijke afspraken en regels in huis inzake opvoeding, eten, slapen gaan, vrije tijd, studeren, muziek, omgangsvormen, relaties …. Eigenlijk verlangen kinderen daarnaar. Structuur schept veiligheid, geeft identiteit, helpt om de chaos te overwinnen. De wet bevrijdt. Je kan pas op een verantwoorde wijze het risico van de vrijheid nemen, als er duidelijke structuren zijn. Dit laat toe op veilige wijze te botsen, en het is maar door te botsen en te experimenteren dat je een eigen identiteit kan opbouwen! Het kind durven sanctioneren betekent eigenlijk dat je het kind helpt om te leren omgaan met de beperkingen en dat je het zo helpt om te groeien in de vrijheid. Sanctie duidt aan – want laat voelen – waar de grens ligt. De straf  ...
Meer lezen

Waarom het sterfbed even heftig als ontroerend kan zijn - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

Afbeelding
                                                                           Lucas 21, 5-19 Het sterfbed van iemand die we liefhebben, kan confronterend zijn. Soms is het ontroerend mooi. Er kunnen gevoelens zijn van diepe dankbaarheid en liefde. Tegelijk is er pijn, verdriet, omdat het afscheid zo nabij is. En ook om alles wat fout liep, onaf bleef of onuitgesproken. In die laatste momenten kan dat alles samenkomen. Het kan heftig zijn, verwarrend. Het is vaak een ervaring van waarheid. Iets gelijkaardigs klinkt in de lezingen van deze zondag. Vooral in het evangelie volgens Lucas. We horen allerlei rampspoed langskomen: verwoesting, oorlog, ziekte, verraad, honger enzovoort. Maar tegelijk ook bijzonder bemoedigende en zorgende woorden. Die angstaanjagende beelden z...
Meer lezen