Posts

Van gewetensonderzoek naar levensgebed - het leven van de jezuïeten, een serie van Jos Moons sj (5/6)

Afbeelding
In deze tekst beschrijft Jos Moons sj de eigenheid van het leven van de jezuïeten. Dit artikel verscheen voorheen in het Benedictijns tijdschrift (nr 83, 2022). Hier enkele uittreksels. (5/6)   Een aantal andere ontwikkelingen stip ik slechts kort aan. In de loop van de 20e eeuw werd ignatiaanse spiritualiteit herontdekt. In plaats van gepreekte retraites, kwamen persoonlijk begeleide retraites. De eenzijdige nadruk op gehoorzaamheid werd gerelativeerd met aandacht voor overleg en gemeenschappelijke onderscheiding. Het voor jezuïeten voorgeschreven dagelijkse gewetensonderzoek verloor z’n moraliserende karakter en werd een contemplatieve oefening in fijngevoeligheid voor Gods aanwezigheid, het ‘ levensgebed ’ - een uitgebreide serie podcasts over levensgebed vind je hier .   Daarnaast kwam er meer aandacht voor nieuwe vormen van sociale rechtvaardigheid, zoals zorg voor het milieu. In verschillende documenten werd gesteld dat jezuïeten te individualistisch leven en het leven-in-gemeens
Een reactie posten
Meer lezen

De sleutel van het succes van de duivel

Afbeelding
De sleutel van het succes van de duivel "De duivel heeft nooit meer succes met ons dan wanneer hij heimelijk en in het duister kan tewerk gaan." Ignatius van Loyola
Een reactie posten
Meer lezen

Doe eens het tegenovergestelde van wat je spontaan zou doen - wijsheid van Ignatius van Loyola

Afbeelding
Een goede raad van Ignatius, verteld door Jim Martin sj, een Amerikaanse medebroeder. Agere contra Deze uitdrukking betekent “ingaan tegen” of “handelen tegen”. Ignatius raadt dit aan wanneer je merkt dat je ergens onvrij in bent. Door er pal tegen in te gaan kan je daar vrijer in worden. Ik geef een voorbeeld. Toen ik novice was zei ik aan de novicenmeester dat het laatste wat ik zou willen doen hospitaalwerk was. Ik zag enorm op tegen wat ik daar te zien zou krijgen en tegen de geuren. Hij sprak me dan ook over “agere contra” en, wat had je gedacht, deed me stage lopen in een ziekenhuis. Deze ervaring heeft me geholpen om bepaalde van mijn onvrijheden op dit vlak te overstijgen. Sleutelwoord hierbij is onderscheiding. De vraag die je jezelf moet stellen is: heb ik degelijke en gezonde redenen om iets niet te doen of gaat het gewoon om een tekort aan innerlijke vrijheid. Indien het gaat over het tweede geval, zou het dan niet goed zijn om wat te doen aan “agere contra” om er zo do
1 reactie
Meer lezen

Geloof én gerechtigheid: de aanpak van de jezuïeten - het leven van de jezuïeten, een serie van Jos Moons sj (4/6)

Afbeelding
In deze tekst beschrijft Jos Moons sj de eigenheid van het leven van de jezuïeten. Dit artikel verscheen voorheen in het Benedictijns tijdschrift (nr 83, 2022). Hier enkele uittreksels. (4/6)   Geloof en rechtvaardigheid   In de periode na het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) hebben de jezuïeten meer aandacht gekregen voor de inzet voor een betere wereld. Daarmee volgden ze een ontwikkeling in de kerk in den brede. Op het concilie groeide de bestaande kerkelijke betrokkenheid op de wereld uit tot een breed gedragen visie op de kerk. De openingszin van het grote conciliedocument Gaudium et Spes was programmatisch:   De vreugde en de hoop, het leed en de angst van de hedendaagse mens, vooral van de armen en van al wie lijdt, zijn ook de vreugde en de hoop, het leed en de angst van Christus’ leerlingen; en er is niets echt menselijks, of het vindt weerklank in hun hart.   Het bleef niet bij woorden; in de jaren zestig en zeventig ontstonden in veel parochies ‘MOV’ groepen, die aanda
Een reactie posten
Meer lezen

Als Ignatius van Loyola een toekomstige heilige aanraadt om niet te veel te bidden

Afbeelding
Op het feest van de heilige Francisco de Borgia sj Onderstaand citaat komt uit een brief van Ignatius van Loyola aan Francisco de Borja, hertog van Gandía en onderkoning van Spanje. Ignatius schreef deze brief aan Franciso kort nadat deze, eerst in geheim,   jezuïet was geworden. Hij was toen nog steeds onderkoning van Spanje. De later heilige Francisco de Borja sj besteedde vele uren per dag aan gebed. Té veel, vond Ignatius. Hij schrijft :   “ Ik verkies dat de helft van die tijd omgezet wordt in studietijd, want de kennis … blijkt altijd heel belangrijk of nuttig voor de toekomst. Besteed die tijd voor het bestuur van uw staat, voor geestelijke gesprekken … Het leidt geen twijfel dat er meer verdienste is voor de ziel en meer genade als ze van haar Heer kan genieten in verscheiden activiteiten en op verschillende plaatsen, eerder dan in één enkele …” (20 september 1548) God kan je vinden in alle dingen , niet alleen in gebed.
1 reactie
Meer lezen

Nikolaas Sintobin sj praat honderduit over Ignatius van Loyola en zijn spiritualiteit: podcast

Afbeelding
Ter gelegenheid van het nieuwe citatenboek van Ignatius van Loyola, had ik een tweede uitvoerig interview met Joop van der Elst. Ik praat er languit over de bekering van Ignatius. Ook allerhande aspecten van de ignatiaanse spiritualiteit komen aan bod, telkens vertrekkend van een ander citaat. Klik hier om deze tweede podcast te beluisteren Klik hier om het boek te bestellen Klik hier om de eerste podcast te beluisteren
Een reactie posten
Meer lezen

Hoe omgaan met een onuitstaanbare maar heilige zuster - op het feest van de heilige Theresia van Lisieux

Afbeelding
Na Ignatius van Loyola is Theresia van Lisieux mijn favoriete heilige. Onderstaand citaat uit haar autobiografie vind ik heel bijzonder. Ik bied het je graag aan op haar feestdag. Er is een zuster in de communiteit die het talent bezit me in alles tegen te staan. …. en toch is het een heilige zuster … Ik wilde niet toegeven aan de natuurlijke antipathie die ik voor haar voelde en zei tegen mezelf dat de liefde voor de naaste niet uit woorden moet bestaan maar uit daden. Ik ben me er op toe gaan leggen voor deze zuster te doen wat ik gedaan zou hebben voor degene waar ik het meest van houd. Ieder keer als ik haar tegenkwam, bad ik voor haar tot de goede God en bood Hem al haar deugden en verdiensten aan. Ik voelde wel dat Jezus dat plezier deed. Er is geen enkele kunstenaar die niet graag lofuitingen over zijn werken hoort. Jezus, de Kunstenaar van de zielen, is gelukkig als men niet stil blijft staan bij uiterlijkheden, maar het innerlijke heiligdom binnengaat dat Hij al
1 reactie
Meer lezen

Hoe groot is jouw arbeidsvreugde? - tekenfilm over banalisering van ontmenselijking

Afbeelding
Wat eerst gewoon origineel en creatief lijkt te zijn, blijkt een indringende aanklacht tegen het gevaar voor “verdinging” en instrumentalisering van de mens in onze samenleving. Niemand lijkt er aan te ontsnappen. Of toch? (kijken tot het einde, generiek inclusief!) NB: deze tekenfilm heeft 102 internationale prijzen gekregen.
Een reactie posten
Meer lezen

Waarom onduidelijkheid voorwaarde is voor duidelijkheid

Afbeelding
"Niet het vele weten voldoet en verzadigt de ziel. Wel het innerlijk voelen en smaken" . Deze wijsheid van Ignatius van Loyola vind je ook bij de Chinese wijsgeer Zhu Xi (1130-1200). Nicolas Standaert sj, sinoloog, puurde uit zijn geschriften acht leestips om in digitale tijden naar de diepte te gaan. In elk paragraafje komt eerst Zhu Xi aan het woord. Vervolgens geeft Nicolas een korte tip (schuin gedrukt). Hier vind je de twee laatste leestips. (4/4) 7.      Oude inzichten wegwassen Studenten mogen zich niet vasthouden aan hun oude inzichten; ze moeten zich ervan losmaken en dan pas zullen nieuwe ideeën verschijnen. Het is zoals zich ontdoen van troebel water, waarna het helder water pas kan verschijnen. Wanneer je bij een passage komt die je niet begrijpt, dan moet je je oude inzichten wegwassen om nieuwe ideeën te laten verschijnen; en hou je steeds bij de tekst. ð Een open geest bij het lezen van een tekst stelt je in staat om je eigen vooronderstellinge
Een reactie posten
Meer lezen

Eerste taak van jezuïeten is "helpen van de zielen": wat wil dát zeggen? - een serie van Jos Moons (3/6)

Afbeelding
  In deze tekst beschrijft Jos Moons sj de eigenheid van het leven van de jezuïeten. Dit artikel verscheen voorheen in het Benedictijns tijdschrift (nr 83, 2022). Hier enkele uittreksels. (3/6)   ‘Zielen helpen’   Het religieuze leven van de jezuïeten heeft haar diepste wortel dus in een richtinggevende verbondenheid met God, die te maken heeft met ervaring en met reflectie daarop. Het gebed is de oefenplaats bij uitstek van deze verbondenheid, maar ook in de ervaringen van alledag wordt ze beleefd.  Een tweede fundamentele wortel is de dienstbaarheid of, met Ignatius’ woorden, ‘de zielen helpen’. Die dienstbaarheid kan bij jezuïeten heel veel verschillende vormen aannemen. Daarbij worden iemands talenten zo veel mogelijk gebruikt: jezuïeten zetten het licht niet onder korenmaat om redenen van ascese of zelfverloochening.   Van in den beginne hebben jezuïeten aan geestelijke begeleiding gedaan. Dat was te verwachten, met de ontwikkelde gevoeligheid voor het innerlijk die zojuist beschr
1 reactie
Meer lezen

Geloof jij in engelen? - De mening van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
Gisteren verscheen op de theologenblog onderstaande overweging van mijn hand: Geloof jij in engelen? Hieronder vind je een uittreksel alsook een link naar de volledige tekst. ... In onze tijd klinkt het vreemd te spreken over geesten en engelen. Er zijn goede redenen om hier omzichtig mee om te gaan. Voor je het weet verlaat je helemaal het domein van het christelijk geloof. Tegelijk weten we dat ze een Bijbels gegeven zijn en dat ze in de christelijke traditie best hun plaats hebben. Zo is in de Rooms-Katholieke Kerk 29 september het feest van de aartsengelen. Wat kan je hier vandaag mee? Het getuigenis van Pierre Favre spreekt me sterk aan. Meer nog, ik vind het uitdagend en oproepend. Zijn geloof in engelen en geesten heeft niets te maken met vreemde esoterische wezens, al of niet met kleurrijke vleugels. Het is wel een beeld dat hij gebruikt om een fundamenteel aspect van zijn geloofservaring te benoemen. Favre gelooft voluit in Gods voorzienende liefde voor elke mens, ook voor he
2 reacties
Meer lezen

Waarom twijfelen een deugd is - een dialoog tussen Chinese filosofie en ignatiaanse spiritualiteit

Afbeelding
"Niet het vele weten voldoet en verzadigt de ziel. Wel het innerlijk voelen en smaken ." Deze wijsheid van Ignatius van Loyola vind je ook bij de Chinese wijsgeer Zhu Xi (1130-1200). Nicolas Standaert sj, sinoloog, puurde uit zijn geschriften acht leestips om in digitale tijden naar de diepte te gaan. In elk paragraafje komt eerst Zhu Xi aan het woord. Vervolgens geeft Nicolas een korte tip (schuin gedrukt). Hier vind je leestip 5 en 6 (3/4) 5. Smaken Je moet eerst vertrouwd geraken met de tekst, en daarvoor is het nodig die van voor naar achter en van links naar rechts te lezen. Vervolgens moet je de tekst herhaaldelijk smaken. Als je er innig vertrouwd mee bent, wordt de betekenis vanzelf duidelijk. Het is zoals een stuk fruit eten. Als je er eerst in bijt, dan verschijnt de smaak nog niet. Dan eet je het. Je moet er fijn op kauwen en dan verschijnt de smaak vanzelf. Enkel en alleen dan weet je of het zoet of bitter is, en pas dan ken je de smaak. ð Ga dus
1 reactie
Meer lezen

Het leven van een jezuïet: God zélf ervaren - een serie van Jos Moons (2/6)

Afbeelding
In deze tekst beschrijft Jos Moons sj de eigenheid van het leven van de jezuïeten. Dit artikel verscheen voorheen in het Benedictijns tijdschrift (nr 83, 2022). Hier enkele uittreksels. (2/6)     Het eerste fundamentele dragende element van het jezuïetenleven is een ervaringsmatige, persoonlijke verbondenheid met God. In de jaren ’80 schreef de grote Duitse intellectueel Karl Rahner – zelf jezuïet – een fictieve brief van Ignatius aan een jezuïet van nu. Dat Rahner bekend staat om zijn doorwrochte abstracte denken, maakt het des te opvallender dat het refrein in die brief de directe, persoonlijke ervaring van God is:   Ik heb God ontmoet; ik heb Hem zelf ervaren. (…) God zelf. God zelf heb ik ervaren, niet menselijke woorden over Hem. Hem en de onherleidbare vrijheid die Hem eigen is en die alleen van Hem zelf uit kan worden ervaren en niet als kruispunt van eindige werkelijkheden en van de berekeningen daarover. Hem zelf: dat blijf ik zo zeggen, ook al is het ‘zien van aangezicht tot
Een reactie posten
Meer lezen

Waarom Vlaamse bisschoppen verklaring publiceerden over kerkelijk vieren van homoseksuele liefdesrelaties

Afbeelding
De Vlaamse bisschoppen hebben vorige week een modeltekst gepubliceerd om liefdesrelaties tussen mensen van hetzelfde geslacht kerkelijk te vieren. Hiermee regulariseren zij een praktijk die al lange tijd bestaat, in Vlaanderen en daarbuiten. Ik wil kort ingaan op drie vragen die dit document kan oproepen.   1.      Slaan de Vlaamse bisschoppen met dit document een ramkoers in ten aanzien van het Vaticaan?   Door zo’n document te publiceren doen de bisschoppen in de eerste plaats gewoon hun job, dat wil zeggen herder zijn voor hun mensen. Dat doen ze helemaal conform wat paus Franciscus vraagt in Amoris Laetitia: Iedereen integreren in de kerkgemeenschap , … ongeacht zijn seksuele geaardheid . Het is overigens ondenkbaar dat de bisschoppen, wijs en vertrouwd met de Vaticaanse raderwerken als ze zijn, dit initiatief hebben genomen zonder grondig overleg met de bevoegde instanties in Rome.   2.      Gaat het al of niet over een zegen?   Wie de modeltekst aandachtig leest merkt dat de bis
4 reacties
Meer lezen

Tips van een Chinese wijsgeer om beter te lezen: de kracht van de herhaling (2/4)

Afbeelding
“Niet het vele weten voldoet en verzadigt de ziel. Wel het innerlijk voelen en smaken” . Deze wijsheid van Ignatius van Loyola vind je ook bij de Chinese wijsgeer Zhu Xi (1130-1200). Nicolas Standaert sj, sinoloog, puurde uit zijn geschriften acht leestips om in digitale tijden naar de diepte te gaan. In elk paragraafje komt eerst Zhu Xi aan het woord. Vervolgens geeft Nicolas een korte tip (schuin gedrukt). Hier heb je tip 3 en 4. (2/4) 3.    Herhalen Wanneer je een paragraaf leest, moet je die opnieuw en telkens weer opnieuw lezen, totdat je er helemaal mee vertrouwd bent. Pas als je de tekst zo herhaalt, zal je de betekenis inzien en er een voldaan gevoel bij hebben. Je moet steeds weer opnieuw een tekst persoonlijk ervaren. ð Als je een tekst herhaaldelijk leest, zal je dichter bij de tekst komen te staan, waardoor je tegelijk beter in staat bent om er vanaf een afstand naar te kijken. Herlees eens het interessante interview dat je in de weekendkrant las, missc
Een reactie posten
Meer lezen

God zoeken zonder klooster. Het religieuze leven van de jezuïeten - Een serie van Jos Moons (1/6)

Afbeelding
Jezuïetenhuis De Krijtberg, Amsterdam In deze tekst beschrijft Jos Moons sj de eigenheid van het leven van de jezuïeten. Dit artikel verscheen voorheen in het Benedictijns tijdschrift (nr 83, 2022). Hier enkele uittreksels. (1/6)   Het is bijna onvermijdelijk: een beschrijving van het religieuze leven van de jezuïeten begint met een serie ontkenningen. Nee, jezuïeten dragen geen habijt. Integendeel, ook het priesterboord vermijden ze meestal. Nee, jezuïeten wonen niet in een klooster. Integendeel, ze wonen bij voorkeur in de stad, ‘gewoon’ in een groot huis. Nee, jezuïeten volgen geen kloosterlijk ritme van gebedstijden. Integendeel, ze bidden weinig samen en weinig op vaste uren. Het religieuze leven van de jezuïet tart de beeldvorming…   1.      Geen klooster, wat dan wel?   Het archetype van het religieuze leven vormen de monnik en moniale uit de Benedictijnse traditie, die ontstond in de zesde eeuw. Het is een teruggetrokken leven, waarin de traditie van de woestijnvaders doorklink
Een reactie posten
Meer lezen

Tips van oude Chinese filosoof om te lezen in digitale tijden (1/4)

Afbeelding
"Niet het vele weten voldoet en verzadigt de ziel. Wel het innerlijk voelen en smaken ." Deze wijsheid van Ignatius van Loyola vind je ook bij de Chinese wijsgeer Zhu Xi (1130-1200). Nicolas Standaert sj, sinoloog, puurde uit zijn geschriften acht leestips om in digitale tijden naar de diepte te gaan. In elk paragraafje komt eerst Zhu Xi aan het woord. Vervolgens geeft Nicolas een korte tip (schuin gedrukt). Hier heb de eerste twee leestips van Zhu Xi (1/4) 1.      Meer tijd om minder te lezen  Het beste is om minder te lezen zodat je helemaal vertrouwd geraakt met wat je leest. Dat kinderen zich herinneren wat ze gelezen hebben en volwassenen vaak niet is gewoon omdat kinderen gefocust zijn. Als ze op één dag honderd woorden moeten lezen, dan houden ze zich aan honderd woorden; en zijn het er tweehonderd dan houden ze zich aan tweehonderd woorden. Volwassenen lezen soms op een dag honderd pagina’s en zijn niet zo gefocust. Ze zouden beter één tiende lezen. ð
2 reacties
Meer lezen