Nikolaas in de spreekstoel (4/4)
Onlangs werd ik
geïnterviewd door Dirk Leestmans,
journalist bij de VRT Nieuwsdienst. Het interview werd gepubliceerd op
24 april 2013 in de juristenkrant. U vindt het hier terug, in vier
afleveringen.
Nikolaas Sintobin volgde, als jurist maar vooral als
jezuïet, ook de schandalen die de voorbije jaren naar bovenkwamen. ‘Dat de kerk
een machtsinstituut is geweest, is duidelijk. In de 19de en de 20ste
eeuw had de kerk te veel macht. Dat heeft deels de misbruikschandalen mogelijk
gemaakt. Maar van die macht rest niet zo veel meer. Hoe minder macht de kerk
heeft, hoe beter wat mij betreft.’
‘Maar er bestaat niet zoiets als ‘de’ kerk. ‘De’ kerk is
geen monolithisch blok, het is een zeer divers iets met een veelheid aan
structuren. En op verschillende plaatsen wordt verschillend omgegaan met dat
probleem. Sommigen zullen wellicht tegenwerken, dat erken ik wel. Ik ben
anderzijds positief onder de indruk hoe de kerk omgaat met deze
verschrikkelijke schandalen. Als jurist is het allesbehalve evident dat een
organisatie aanvaardde dat voor gevallen die verjaard waren er toch een
mogelijkheid was voor schadevergoeding. Dat gaat lijnrecht in tegen het
principe van de verjaring. Als jurist frons ik de wenkbrauwen, als christen ben
ik daar erg fier op. De gerechtigheid laat zich immers niet afbakenen door
wetten. Het is goed dat de kerk dit doet.’
-Een aantal advocaten suggereren obstructie van het
onderzoek in dit dossier door de kerk?
‘Voor zo ver ik de werking van de kerk in deze ken, lijkt
het me een totaal voorbij gestreefde idee. De kerk heeft als instituut noch de
mogelijkheid noch het verlangen om op een structurele wijze dit dossier in de
rechtsgang te blokkeren.’
‘Ik heb de indruk dat de kerk als organisatie op een
relatief open manier omgegaan is met de misbruikschandalen, misschien niet
vanaf het begin. Maar beweren dat er een georganiseerde obstructiepolitiek is,
gaat voorbij aan de historische werkelijkheid: de kerk kan dat niet meer en ze
verlangt het ook niet. Er is weliswaar geen 100% transparantie maar als ik zie
hoe met deze schandalen, ook in onze orde, wordt omgegaan is dat aangrijpend te
noemen.’
-Hebt u vertrouwen in de Belgische justitie?
‘Ik zie veel schandalen en kleinmenselijke conflicten in
justitie. Het recht is bovendien te veel een technologie geworden en het komt
erop aan die technologie zo goed mogelijk te gebruiken in functie van het
eigenbelang. Kijk naar de fiscaliteit. Er is een buitengewone kennis aan
juridische spitstechnologie ontwikkeld waardoor mensen die de mogelijkheden
hebben erin slagen hun vermogen vrij te stellen van fiscale druk. De eenvoudige
man die die mogelijkheden niet heeft, betaalt daardoor verhoudingsgewijs veel
meer. Rechtvaardig kan je dat niet noemen.’
-Recht en rechtvaardigheid vallen niet samen, dat weten
we?
‘Dat is des te meer zo zodra recht gebruikt wordt als
middel om onrechtvaardigheid te organiseren. In die fase zijn we vandaag
beland. Al kan het ook zijn dat het altijd al zo was en dat ik het pas nu echt
begin te zien.’
Reacties