Wat je kan leren op het sterfbed van een oude dame

Gisteren mocht ik voorgaan in de uitvaart van Mia, 95 jaar oud. Graag deel ik met u de homilie.

We hoorden zonet een vreemd verhaal. Het is een van de oudste verhalen uit het Johannesevangelie, een verschijningsverhaal. De verrezen Jezus verschijnt er aan een goede vriendin van Hem, Maria Van Magdala. Zij is kapot van verdriet. De dood van Jezus heeft haar wereld doen ineenstorten. Ok, haar goede vriend Jezus had wel tussen de lijnen door aangekondigd dat het leven en de liefde in Hem zo sterk waren, dat niets die kapot zouden kunnen krijgen, ook de dood niet. Maar als de verrezen Heer in persoon voor haar verschijnt, dan herkent zij Hem niet.

De ontmoeting die ons beschreven werd, verwijst naar de kern van het christelijk geloof. Ze verwijst naar heel bijzondere ervaringen van een nieuwe aanwezigheid van de gestorven en

verrezen Jezus onder de mensen. Het  zijn de getuigenissen over deze ervaringen die aan de oorsprong liggen van het christendom. Laten we die tekst even van dichterbij bekijken.

Merkwaardig, het is Jezus zelf die naar zijn vrienden komt. Hij is het die hen als het ware moet helpen om te geloven in datgene waarop ze misschien wel hopen, maar waarin ze gewoon niet kunnen geloven.

Beste familie en vrienden, gebeurt er ook bij jullie niet zo iets? Jullie hebben me verteld dat jullie moeder, groot- en overgrootmoeder, vlak voor haar dood, heel helder de geloofsbelijdenis van onze Kerk heeft gebeden.  En dat ze de woorden “ik geloof in het eeuwige leven”, en “die de derde dag verrezen is uit de doden” bijzonder benadrukt heeft. Toen Monica haar vroeg: “Oma, bent u bang om te sterven”, antwoordde ze “Neen, ik ben helemaal niet bang om te sterven.” Het rustige verrijzenisgeloof van Mia zal er niet zomaar gekomen zijn. Het is de vrucht van een lang leven van werken en liefhebben, van vallen en opstaan. Ongetwijfeld ook van periodes van twijfel en misschien zelfs van wanhoop.

Merkwaardig. In het verhaal van Maria Magdalena hoorden we dat Maria Magdalena zich, letterlijk, twee keer omdraait,. Met andere woorden, Maria Magdalena heeft bekering nodig, en meer dan een maal. Je leven afstemmen of de God van liefde en vergeving, vraagt een levenslange bekering. Leren geloven, leren hopen, leren vergeven, neen, daar bestaan geen pilletjes voor. Maar, zo leren ons Mia en Maria Magdalena,  het is mogelijk als je jezelf ervoor durft open te stellen. Ja, net als Maria van Magdalena was Mia een moedige vrouw.

Op het ogenblik dat Maria Magdalena het zichzelf als het ware toelaat om te geloven dat Jezus leeft, komt er vanuit het diepste van haarzelf een schreeuw van vreugde. De diepste vreugde, we weten het allemaal, is die van de ontmoeting tussen mensen: als we met onze geliefden samen kunnen zijn en het leven kunnen delen, in liefde en vriendschap. Maar kan dit wel? Vaak gebeuren er moeilijke en pijnlijke dingen in een mensenleven.

Ook hier komt Mia ons te hulp. De dochters vertelden me dat zij op haar sterfbed, bij het bidden van de geloofsbelijdenis, ook bijzondere nadruk legde op de woorden: “Hij zal komen oordelen de levenden en de doden”.  En gelijk had ze! Het oordeel van God … Op het eerste zicht kan afschrikwekkend lijken. Maar weet u, eigenlijk moeten we helemaal geen schrik hebben van het oordeel van God. Het oordeel van onze God betekent dat de Heer in de eerste plaats kijkt naar al het mooie, het goede, het liefdevolle uit een mensenleven. In een mensenleven gebeurt er veel. Ook veel dingen waar we niet fier op zijn. Gewild of ongewild. Eigenlijk is dit kwaad “niets”. Het kwaad vernietigt, maar bouwt niets op. Het kwaad is letterlijk verloren: verloren tijd, verloren moeite, verloren levenskracht. Het is maar de liefde, de vergevende liefde die blijft en die nieuw leven geeft. Die is het waar onze God naar kijkt als hij kijkt naar zijn mensen. En eigenlijk is het ook die liefde waar wij met zijn allen zo naar smachten.

Nog anders gezegd, nu uw moeder, grootmoeder en overgrootmoeder ons heeft verlaten, worden ook wij uitgenodigd om, zoals onze God, naar haar leven te kijken met die liefdevolle en milde blik van Jezus. Eigenlijk nodigt Mia ons allen uit om dankbaar te zijn. Om te danken voor al het mooie dat zij heeft ontvangen, en op haar beurt heeft mogen geven. Echt leven is danken. En danken is erkennen dat de mooie dingen die ons te beurt vallen ons gegeven worden. Dat er een geschenk is en een Schenker.

Beste familie en vrienden, laten we vandaag en ook de komende tijd danken voor het mooie leven van Mia die we vandaag ten grave dragen. En laten we God vragen en bidden dat haar voorbeeld van eenvoud, waardigheid, trouw en zorg elk van ons mag inspireren en ook ons verder mag doen groeien in het enige wat uiteindelijk de moeite waard is: liefhebben, steeds weer, steeds meer.

Amen.