Gaan atheïsten naar de hel?



Er is een begin van polemiek ontstaan nav de homilie van paus Franciscus dd 22 mei 2013. Meer in het bijzonder in verband met de vraag of atheïsten toch naar de hemel zouden kunnen gaan.

Wat heeft de paus precies gezegd? “De Heer heeft ons door het bloed van Christus allemaal verlost, allemaal: iedereen, niet alleen de katholieken. Iedereen! “Ja maar, eerwaarde, en wat dan met de atheïsten?” Ook de atheïsten. Iedereen.En dat bloed maakt van ons kinderen van God eerste klas! We zijn geschapen als kinderen die gelijken op God en het bloed van Christus heeft ons allen verlost!

Dit is gewoon de aloude katholieke leer. Niets nieuws onder de zon.

Deze leer gaat in de eerste plaats terug op de Schrift zelf. Om maar één citaat te geven: 1 Timoteüs 4, 10: “De levende God is de redder van alle mensen.” In de katholieke traditie is deze tekst, samen met andere,  steeds zo geïnterpreteerd geworden dat de verlossing van de mensheid door de passie van Jezus niet beperkt is tot één categorie van mensen, maar betrekking heeft op alle mensen, in heden, verleden en toekomst.

Betekent dit dat hierdoor alle mensen, gedoopt of niet, recht naar de hemel gaan, hoe ze ook leven of geleefd hebben? Dit stellen zou in strijd zijn met het principe van de vrije wil. Anders gezegd, God redt de mensen niet tegen hun eigen wil in. Dit geldt voor christenen, net zo goed als voor gedoopten. Het volstaat dus niet om gedoopt te zijn om recht naar de hemel te gaan, net zoals het feit dat je ongelovig bent, niet noodzakelijkerwijze met zich brengt dat je naar de hel gaat.

De hamvraag is hoe je in je concrete leven omgaat met het aanbod van verlossing dat Christus is voor elke mens: kies je in je leven voor leven en liefde – hoe gebrekkig, gekwetst of minimaal ook -  of weiger je  om op dit aanbod (van God) in te gaan.

Bovenvermeld citaat uit de eerste brief van Timoteüs wordt gevolgd door de woorden: “in het bijzonder van de gelovigen.” God redt alle mensen, maar in het bijzonder hen die geloven in Jezus Christus. Hij is het namelijk die ons ten volle openbaart wat leven en beminnen betekenen. Christen zijn, is dus wel de bevoorrechte weg om naar de hemel te gaan. Zij het niet de enige weg.

Voor een theologisch meer uitgewerkte commentaar verwijs ik graag naar “Bound for Heaven or for Hell?, een blogpost op “In Coelo et in Terra”.

Reacties

Anoniem zei…
"God redt alle mensen". Hoe moet ik dit nu opvatten? Zoals het er staat is het een eenduidige verklaring, een vaststelling. Bestaat er dus geen hel? En wat betekent dan "in het bijzonder" gered worden? Zijn er levels van gered worden? Hebben christenen of navolgers een andere, beter, hogere, snellere redding?
"Zij is niet de enige weg": Jezus zegt: Ik ben de Deur, niemand komt tot de Vader tenzij via Mij. Wat blijft daar dan van staan? En wat van Handelingen 4:12? Of denkt u hierbij aan de onbewuste christenen van Carl Rahner?
Als de paus dit inderdaad zo gezegd heeft, 1 op 1, kan ik me daar niet in vinden. Het hele Kruisoffer verliest dan zijn betekenis, (omdat dat de helse ernst der zonde laat zien en dus de noodzaak op te houden met zondigen) evenals het slot van de Bergrede over de 2 huizen waartussen groot en wezenlijk verschil bestaat. Ik kan me eerlijk gezegd nauwelijks voorstellen dat Frans het zo bedoeld of gezegd heeft.
Anoniem zei…
Misschien een piste die het denken helpt... ???
Googelen op: exclusivisme inclusivisme pluralisme ...
Anoniem zei…
ik hoop echt dat iedereen in God geborgen mag zijn, ik vraag het God zo dikwijls, al die dolemde mensen, mensen met pschyche klachten...ik geloof echt in een mededogemnde God van Liefde...God als Redder....Mariette
Een andere manier om de zaak te benaderen is de bijbelse uitdrukking dat onze God geen jaloerse God. Hij eist niet van ons mensen dat we Hem aanbidden en de eerste, exclusieve plaats geven. Hij wil ons wel voor alles laten delen in zijn leven en liefde. Om dit mogelijk te maken heeft Hij zich op een totale manier aan ons gegeven in Jezus. Hij is dé deur, dé weg, dé waarheid en hét leven. Maar in andere tradities vind je ook waardevolle aanzetten om dicht bij God en dus volheid van leven te komen. Dit erkennen en naar waarde schatten betekent niet dat je de uniciteit van Jezus ontkent. Neen, onze God is niet jaloers.
Anoniem zei…
Inderdaad heeft God, vanwege de vaderliefde waarmee Hij ook elke mens geschapen heeft, alle mensen willen verlossen, in de hemel willen verzamelen. Dat niet iedereen inderdaad gered wordt, ligt dus niet aan Gods bedoeling of zijn verlossingsplan, maar aan de vrijheid van de mens die kiest. Ik meen dat kardinaal Newman gezegd heeft: de h. Geest dwingt niet, Hij overtuigt. Dit leidt er dus toe dat de vrije mens er wel of niet toe besluit de goddelijke reddingsboei die in het water ligt, terwijl die mens bezig is te verdrinken en zichzelf niet kan redden, vastgrijpt en niet meer loslaat. Evenwel niet allen grijpen de boei. Zo is het toch? Ze geloven de boei niet, ze willen of vertrouwen de boei niet, ze verwerpen de boei of duwen hem van zich af, met tot gevolg dat ze door hun keuze jammerlijk verdrinken. Wat ook. Ze nemen Hem niet aan. Tegelijk blijft ook staan: wie de liefde heeft, heeft alles vervuld of: ook zonder Jezus expliciet te kennen of aan te nemen kan de mens binnen andere tradities door de in hem of haar wonende verborgen algemene en ene ware God tot een leven gevoerd worden van zelfgave, zelfvergeting, liefde en offer. Geheel ten volle? Dat weet ik niet.
Er is wel verschil tussen: God redt daadwerkelijk allen of God heeft de intentie gehad en nog steeds allen te redden. Als het eerste waar zou zijn is er geen oordeel. Dat is niet bijbels. Die wederkomen zal om te oordelen de levenden en de doden, zeggen of zingen wij in de mis. Dit zijn de levenden of de doden naar de ziel immers.
Anoniem zei…
je moeder is lelijk

Meest gelezen

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)

Bidden met de Bijbel - een nieuw boek van Nikolaas Sintobin sj