Macho

De autobiografie van Ignatius van Loyola, " Het verhaal van de pelgrim", is een pareltje uit de geestelijke literatuur van het christendom. De oude Ignatius blikt er met grote nederigheid terug op zijn bekering en de daaropvolgende jaren.

In de derde persoon vertelt hij “hoe onze Heer omging met deze ziel die weliswaar blind was, maar er toch sterk naar verlangde Hem te dienen in al wat ze ervan wist”. Of nog “In die tijd deed God met hem wat een schoolmeester met een kind doet: Hij onderwees hem.”

Met heel wat groepen heb ik dit boekje reeds gelezen en besproken. Onlangs kreeg ik volgende terugblik doorgemaild van een student, lezer van deze blog.

Ik ben net klaar met m’n lectuur van de autobiografie van Ignatius, zoals die in vertaling op jullie website is te downloaden. Wat een troostvolle bezigheid was dat! De vertaling is ook uitstekend, in die zin dat ze werkelijk de indruk geeft – en dat is terecht – dat je met een echte mens te doen hebt, d.w.z. een mens van vlees en bloed, met een gezicht: die is niet de speelbal – of toch niet zo erg – van onze fantasieën. Dat is altijd moeilijk met mensen uit het verleden: enkel hun geest wordt bewaard – in het beste geval – door hun overgeleverde teksten, maar: mensen zijn lichamelijke wezens, en ze hebben een gezicht. Dat is absoluut niet te versmaden.

Eigenlijk is het concept heel simpel, zelfs zo simpel dat het moeilijk wordt en heel wat tijd vraagt voor een filosoof, die zich immers doorgaans moet bezighouden met complexe denkoefeningen, om de waarachtigheid ervan ook maar in overweging te nemen: als het een diep soort vreugde geeft – en dat soort proeft ieder van ons wel eens – dan komt het van God; geeft het die vreugde niet, dan komt het van de Satan.

Alleen al door het overwegen zelf van die gedachte ben ik – hoe bescheiden ook – geholpen om de kwade geest, die zich aandiende in dreigende piekersessies, vriendelijk te bedanken voor de moeite. Ik denk zelfs dat ik vandaag mogelijks een vriend, met gelijkaardige ‘filosofische neigingen’, (meer) smaak heb kunnen doen krijgen in het pad van de pelgrim door te vertellen over Ignatius’ leven: van macho tot mysticus, met alle mislukkingen van dien.