Kardinaal Burke heeft een beetje gelijk



Donderdag, 30 oktober 2014, publiceerde het Spaanse weekblad Vida Nueva een interview met kardinaal Burke. Burke vergelijkt er de katholieke Kerk met  een schip zonder roer dat van de juiste koers afgeraakt is. De voorbije weken heeft kardinaal Burke, prefect van de Apostolische Signatura, het hoogste kerkelijke rechtscollege, meerdere malen zijn onrust verwoord, in het bijzondere nav de bijzondere synode over het gezin.

Ik denk dat kardinaal Burke gelijk heeft. Alvast een beetje, binnen zijn logica.

Burke is jurist. Hij is een verstandig man. Door zijn vorming (doctoraat kerkelijk recht) en ervaring van de voorbije jaren is hij door en door vertrouwd met de juridische logica. Die is in belangrijke mate deductief. Op verschillende niveaus heb je wetten en regels. De praktijkcasussen die zich aandienen moet je gewoon toetsen aan die regels.  Zo kom je tot duidelijke, eenduidige antwoorden die even onbetwistbaar zijn als de norm zelf. Je hoeft niet te twijfelen. Er is immers geen onduidelijkheid. Nooit.

Probleem is dat die regels een doel op zich dreigen te worden. Dat de menselijke werkelijkheid wordt opgesloten in en gereduceerd tot wat dit juridisch systeem aankan. De voordelen zijn veiligheid en helderheid. Je weet waar je aan toe bent. De prijs van dit legalisme is dat het geen recht doet aan de eindeloze complexiteit van diezelfde menselijke werkelijkheid. Zeker als je ervan uitgaat  dat die regels definitief en onveranderlijk zijn. Met andere woorden dat de Kerk op een bepaald ogenblik in haar ontwikkeling gekomen is tot een definitieve en alomvattende interpretatie van wat de Bijbel en de Traditie aan de mensheid te openbaren hebben.

Het spreekt voor zich dat geen enkele mensenorganisatie kan bestaan zonder regels.  Liefst duidelijke regels. Ook in de Bijbel en de ruimere christelijke traditie is er een uitgebreide ervaring van omgaan met de Wet.  Jezus spreekt meermaals over het absolute respect dat verschuldigd is aan de goddelijke Wet. Minstens even vaak klaagt Hij  de neiging tot legalisme van mensen aan.

De Blijde Boodschap van Jezus is geen wetboek.  Het is geen sluitend systeem van regels en voorschriften dat kant en klaar, eens en voorgoed, uit de hemel is komen neerdalen. Dat zou zeker voordelen hebben. Andere religieuze tradities gaan expliciet die richting uit. De kern van het christendom is veeleer een persoonlijke relatie, met liefde als gemene deler. De Kerk is per definitie pastoraal. Zo definitief en volledig als de openbaring in Christus is, zozeer is inculturatie een doorlopende opdracht. Het christendom is een aaneenrijging van crisismomenten – anders gezegd groeimomenten. In al die opeenvolgende etappes van de mensengeschiedenis heeft het Evangelie telkens weer nieuwe, vaak onvermoede aspecten van de rijkdom van die liefdesrelatie aan het licht gebracht.


De overgang van een etappe naar een andere gaat steeds gepaard met onrust. Met gezonde twijfel. Met duidelijkheid én verwarring. Men laat immers het vertrouwde achter zich. Dat is niet comfortabel. Dit betekent echter niet dat het roer weggeslagen is. Wel dat de stuurman weet dat het heil uiteindelijk niet komt van hemzelf. Ook niet van de wet. Wel van Gods Geest die blijft waaien.

Reacties

Rita Boeren zei…
http://getijden.blogspot.be/2014/10/harde-wetten-of-wetten-met-een-hart.html
Anoniem zei…
Helderheid: niet noodzakelijk,alles moet niet altijd perfekt duidelijk zijn;veiligheid of beter rechtszekerheid: alleen nodig voor het aardse; interpretatie: ja, maar volgens interpretatieregels en, zijn deze onvoldoende, dan kan alleen de maker van die regels (de Heer) de nodige uitleggingsregels geven. Nog dit: feiten gaan boven elke theorie.
Nikolaas,ondanks uw inspanningen om ons te helpen en een duidelijke verwoording door de Paus, heb ik de indruk dat wij, de gelovigen, toch in een soort incomfortabele en nevelachtige twijfel zweven. Laten we hopen dat Gods Geest blijft waaien en geduldig afwachten. (Guy)
Hans Cools zei…
Bedankt Nikolaas voor het delen van dit inzicht. Voor mij persoonlijk zijn regels en wetten waardevolle en noodzakelijke instrumenten die voortkomen en steunen op traditie en ervaring. Belangrijker voor mij is geloof en liefde. "Voor de komst van het geloof stonden wij onder bewaking van de wet, opgesloten tot het geloof zou worden geopenbaard ... Want u bent allemaal kinderen van God door het geloof". (De brief aan de Galaten 3,23) Volgens mij heeft onze stuurmand deze boodschap goed ontvangen.
Anoniem zei…
« La vérité ne se réduit pas à des formules, mais elle est contenue dans les formules »

http://belgicatho.hautetfort.com/archive/2014/10/19/la-verite-ne-se-reduit-pas-a-des-formules-mais-elle-est-con-5471568.html


“De waarheid kan niet worden gereduceerd tot formules, maar ze is in deze formules wel vervat”

Anoniem zei…
Ik blijf dat moeilijk vinden , je hebt de pastorale kijk , en de kerkelijke rechtsleer, en dat staat loodrecht op elkaar soms , ik vecht daar nu al jaren mee ... ik ga verder in een vrijzinnige prostestante gemeente , ik ben dat vechten moe ...wat niet wil zeggen dat ik voor veel pastoraal in de kerk en voor mensen dienend in de kerk dankbaar ben , maar dat dogmatische en al dat wettische en wet , ik heb het nog nooit begrepen ...het staat looprecht tegen de barmhartigheid , zo voel ik het toch , Ik laat dit allemaal los ..de kerk is soms te veel instituut en te weinig gemeenschap , kan ook niet anders het is zo groot ...ik zoek de vrede in een kleine gemeenschap...ik ben doodsmoe van al dat hierarchise in de kerk. Ik blijf wel trouw aan mijn bidden voor hen die pastor zijn , een mededogen pastores voor mensen , het zij iedereen in de kerk gegeven , vaarwel , het gaat jullie allen goed ..ik heb al te lang gevochten , ik voel me niet meer thuis in het roomse instituut. Met gebed en dank voor alles. Mariette
Anoniem zei…
Misschien moet je eens naar een homoseksueel luisteren? Echt verhelderend...
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=tnr-4wkLo-A

Meest gelezen

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)