Hoe kan je van bijbelgebed een leerschool in verlangen maken? - (3/6) Een serie van Nikolaas Sintobin sj
.jpg)
Waarom zou je bidden met de Bijbel? (3/6)
Vele specialisten menen dat de Geestelijke Oefeningen vooral een keuzepedagogiek zijn. Zij helpen om, door te bidden met het leven van Jezus, te achterhalen wat zijn navolging voor jou persoonlijk concreet betekent. Anders gezegd, ze zijn een uitnodiging om erachter te komen wat jouw diepste verlangen is. De christen gelooft namelijk dat zijn diepste verlangen niet zomaar een willekeurige gril is. Het is veeleer een antwoord dat zijn oorsprong vindt in een uitnodiging van de Heer zelf.
De gebedsmethode die Ignatius aanreikt in zijn Geestelijke Oefeningen is een leerschool om meer inzicht te krijgen in dat verlangen. Ik zal er drie puntjes van belichten.
Genadevraag
Ignatius nodigt uit om bij het begin van elke gebedstijd met de Bijbel aan God te vragen wat je verlangt. Hij noemt dit de genadevraag. De bedoeling hierbij is dat je naar binnen leert kijken en uitspreekt wat er in je leeft. Niet wat je zou willen dat er in je leeft. Niet wat “hoort”. Wel wat is, zoals het is, ook al lijkt het politiek niet correct. Zo leer je om voor God te komen zoals je bent. De maskers mogen naar omlaag.
Samenspraak
Aan het einde van de gebedstijd stelt Ignatius iets soortgelijks voor: de samenspraak. Je voert een gesprek met God de Vader, Jezus of met Maria. De bedoeling is dat je spontaan verwoordt wat er zich, aan het einde van je gebedstijd, afspeelt in je diepste zelf. Je dankt, je vraagt, je verwoordt wat je geraakt heeft, of nog iets anders. Ook dit is een oefening om je innerlijkheid binnen te duiken en zo meer helderheid te krijgen over wat er leeft in je hart. Bijzonder bij deze samenspraak is dat Ignatius vraagt om deze te doen op een vertrouwelijke toon – zoals een vriend spreekt met een vriend. Je mag gewoon zijn wie je bent en in alle openheid je hart laten spreken.
Terugblik
Een derde instrument dat Ignatius aanreikt om van het ignatiaanse Bijbelgebed een school van verlangen te maken is de terugblik. Het hart en dus de gevoelens zijn de bevoorrechte plaats voor de godservaring. De terugblik op deze gevoelservaring laat toe om meer helderheid te krijgen over wat nu eigenlijk het verlangen is. Het betekent dat je met je verstand de gevoelservaring analyseert. Zo kan je meer inzicht krijgen in wat meer of minder belangrijk is, wat al of niet terugkomt, en in welke richting dit alles wijst.
Deze terugblik kan plaatsvinden na afloop van het gebed. Maar ook tijdens het gebed, in het bijzonder bij het contemplerend gebed, suggereert Ignatius, om af en toe het puur passief beschouwen van het Bijbelse verhaal te onderbreken en kort terug te blikken om te helderder te krijgen wat je hieruit kan leren.
Nikolaas Sintobin sj
Je vindt meer over bidden met de Bijbel in de ignatiaanse traditie in mijn boek: Bidden met de Bijbel
Reacties