Hemelvaart, wat is dat eigenlijk? - Homilie van Nikolaas Sintobin sj

Hier vind je mijn homilie voor het feest van Hemelvaart. Welkom ook op de gestreamde eucharistieviering (via Zoom) op Hemelvaartsdag waarin ik morgen zal voorgaan om 9u45, via https://onlinemis.nl/.

Kom je wel eens op YouTube? Af en toe bots ik er op  videootjes over het heelal. Meer in het bijzonder over de grootte van de hemellichamen. Dan zie je eerst onze aardbol verschijnen. Meteen gevolgd door Neptunus dat 10X zo groot is als de aarde. Vervolgens komt de zon die wel 100X zo groot is als Neptunus. En dan Pollux dat weer 100 keer zo groot is als Neptunus en Antares die wel 1000X zo groot is als Neptunus, en zo voort.

Zo’n videootje maakt duidelijk dat onze aarde maar een miniscuul pluisje is in het heelal. Of nog, dat de hemel boven ons niet zomaar een hogere verdieping is waarnaar Jezus even de hemellift heeft genomen en vanwaar Hij ons vervolgens liefdevol in de gaten houdt, aan de rechterhand van de Vader. Blijkbaar was dat ook reeds duidelijk voor Paulus.  In zijn brief aan de  Efeziërs schreef hij dat de Heer is opgestegen, hoog boven alle hemelen, om het heelal te vervullen. De verrezen Jezus is niet zozeer naar een andere plaats gegaan. Hij is eerder een andere dimensie binnengetreden.

Hemelvaart, wat is dat eigenlijk? Wat vieren we vandaag, 40 dagen na Pasen en 10 dagen voor Pinksteren? Welke is de onderliggende logica van die lange Paastijd en wat is in het bijzonder de plaats die het feest van Hemelvaart daarbij inneemt.

Met de Hemelvaart komt een einde aan de lichamelijke aanwezigheid van Jezus onder de mensen. Er is weliswaar nog de aanwezigheid van de Heer in de Eucharistie. Maar het tijdperk van de bijzondere lijfelijke aanwezigheid van de Zoon wordt nu definitief afgesloten.

Je zou kunnen stellen dat Hemelvaart de tegenhanger is van de menswording.  De Zoon is eerst neergedaald, uit de hemel, naar de aarde. Jezus heeft er geleefd, Hij is gestorven en is vervolgens verrezen. Het opstijgen naar de hemel betekent dus dat Hij teruggekeerd is “naar waar Hij eerst was” (Joh 6, 62). De Zoon is nu definitief terug bij zijn Vader, “aan de rechterhand van God. (Mc 16, 19) De vroegere toestand van aardse nabijheid is voorbij.

Anders uitgedrukt, de Hemelvaart maakt zichtbaar wat de verrijzenis heeft teweeggebracht. De Hemelvaart - het laatste verschijningsverhaal - maakt zichtbaar wat eigenlijk reeds is: namelijk dat de verrezen Jezus zich terug bevindt in de liefde van de Vader.

Je zou nu kunnen vragen: waarom is Jezus niet gewoon bij ons gebleven?  Anders uitgedrukt, betekent Hemelvaart dat wij door Jezus en dus door God in de steek zijn gelaten?

Het tegendeel is waar. De Hemelvaart van Jezus wordt door de Bijbel zélf aangekondigd als een voorwaarde opdat God voortaan op nog meer intense wijze ons zou kunnen bijstaan.  Het opnieuw opstijgen van de Zoon is immers een voorwaarde opdat de Geest zou kunnen worden gegeven.

De Heilige Geest wordt immers gezonden om Christus op te volgen. Hij neemt de plaats in van Jezus.  De lichamelijke aanwezigheid in de wereld van Jezus maakt mogelijk dat de Geest voorgoed aanwezig komt. Omdat de Geest Geest is, kan Hij overal en altijd aanwezig zijn en zo de mensen nog meer verbinden met God en met Christus dan de mensengestalte van Jezus dit kon doen.

Beste gelovigen, vandaag gedenken we de trouw en de liefdevolle verbondenheid van God met zijn mensen. We gedenken hoe de Zoon ons verlaat opdat God, in al zijn oneindige grootheid zich nog meer aan ons zou kunnen geven, in onze oneindige kleinheid. We hebben veel reden om dankbaar te zijn.