En toch vrije vogels?! - Gehoorzamen, aan de paus nog wel. Hoezo? Luisterend leiderschap in het voetspoor van Ignatius van Loyola - Serie van Nikolaas Sintobin sj (3/7)
Paradox
Het kan paradoxaal lijken dat diezelfde jezuïeten de reputatie hebben vrije vogels te zijn. We weten ook dat de jezuïtische aanpak kan leiden tot veel creativiteit. Vrijheid en creativiteit lijken onverenigbaar met een organisatiemodel dat door buitenstaanders als dictatoriaal zou kunnen worden bestempeld.
Inderdaad, het jezuïtische, ignatiaanse leiderschapsmodel is niet enkel hiërarchisch topdown. Het is complexer en subtieler. Er is tegelijk een belangrijke bottom-up beweging. Die draagt sterk bij tot het genie en de efficiëntie van deze leadershipwijsheid. Het is ook zo dat de gehoor-zaamheid, in de zin van luisteren in de diepte, niet enkel geldt voor de ondergeschikte. Ze wordt evenzeer verondersteld bij de leidinggevende. Op verschillende wijzen is die eisende manier van luisteren als een rode draad geweven doorheen de ignatiaanse praxis. Het is in belangrijke mate die luistercultuur die paus Franciscus invoert in wereldkerk via de synodale dynamiek.
Ik zal in de volgende afleveringen van deze serie drie aspecten van dat luisterend leiderschap belichten.
Nikolaas Sintobin sj
Reacties