Zou paus Leo XIV dit evangelie (Lc 12, 49-53) wel goed begrepen hebben? Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

Ziehier mijn homilie voor deze zondag

In die tijd sprak Jezus tot zijn leerlingen: ‘Vuur ben Ik op aarde komen brengen, en hoe verlang Ik dat het reeds oplaait! Ik moet een doopsel ondergaan, en hoe beklemd voel Ik mij totdat het volbracht is. Meent gij dat Ik op aarde vrede ben komen brengen? Neen, zeg Ik u, juist verdeeldheid. Want van nu af zullen er vijf in één huis verdeeld zijn; drie zullen er staan tegenover twee en twee tegenover drie; de vader tegenover de zoon en de zoon tegenover de vader; de moeder tegenover de dochter en de dochter tegenover de moeder, de schoonmoeder tegenover de schoondochter en de schoondochter tegenover de schoonmoeder.’ - Lucas 12, 49-53 

Toen op 8 mei 2025 de kersverse paus Leo XIV voor het eerst de gelovigen toesprak waren zijn eerste woorden: “Vrede zij met u allen”. Leo handhaafde ook de wapenspreuk die hij voordien gekozen had als bisschop: “In de Ene, zijn wij één”- “In Illo uno unum”. Onze nieuwe paus voert vrede en eenheid duidelijk hoog in zijn vaandel. Lijkt dit dan in tegenspraak met deze evangelielezing? Jezus zegt daar namelijk letterlijk dat Hij geen vrede is komen brengen, wel verdeelheid. Hoe kan je dit verstaan?

Jezus zegt niet dat Hij blij is met die verdeelheid en die conflicten. Hij zegt veeleer dat dit blijkbaar het gevolg is van zijn optreden. Eigenlijk trapt Jezus met deze uitspraken een openstaande deur in. is We weten dat de mensgeworden God van bij het begin van zijn leven zelf geconfronteerd is geworden met weerstand. Die conflicten en die onenigheid waren zo groot dat ze Jezus het leven hebben gekost. Dat gebeurde op de meest brutale en vernederende wijze die je maar kan bedenken.

 

Het volstaat te kijken naar de eigen ervaring om te snappen dat de boodschap van Jezus er geen is van zoete rozengeur en manenschijn. De eersten bij wie de radicaliteit van het Evangelie botst en blijft botsten zijn wij zelf. Neen, christenen zijn geen lieve engeltjes die gedwee in het spoor van Jezus lopen. Dat geldt voor ons, net zo goed als voor onze (schoon)kinderen en (schoon)ouders. De zonde bestaat wel degelijk. Zelfgerichte kortzichtigheid en oppervlakkigheid zijn des mensen, of we dit willen of niet. Het kan niet anders dan dat dit botst met het Evangelie van Jezus en dat dit, zowel binnen de eigen persoon als in de relaties met andere mensen, leidt tot stevige wrijvingen.

 

In de confrontatie met Jezus wordt het kwaad ontmaskerd. Het wordt echter niet ontwapend. “De vijand” is overwonnen. Maar zijn stuiptrekkingen kunnen heftig zijn en veel schade veroorzaken. Dat geldt ook vandaag.

 

De belangrijkste verzen van deze evangelielezing zijn echter de eerste. Jezus zegt er dat met Hem het vuur op aarde is gekomen. Jezus schenkt ons inderdaad, in overvloed, het vuur van de Heilige Geest. Uit eigen kracht zijn we niet in staat om voluit in te gaan op de uitnodiging tot leven die Jezus richt tot elk van ons. Jezus zendt ons steeds weer zijn Helper. Gods Geest toont ons de weg naar vrede en eenheid. Hij maakt mogelijk dat we ons, ondanks onze kleinheid en onze angst, toch kunnen openen voor Gods genade. Het wordt ons gegeven, zo maar. Ons wordt gevraagd om het aan te durven ons te toe te vertrouwen aan die genade. En ook dat is een vrucht van de genade.

Nikolaas Sintobin sj