Spirituele prozac, bestaat dat?

Spontaan gaan wij mensen bij het terugblikken op onze ervaringen eerst kijken naar wat pijn gedaan heeft, wat moeilijk verlopen is en wat we dus in de toekomst willen vermijden. Ignatius nodigt bij het levensgebed uit om heel bewust in te gaan tegen deze spontane reactie door ervoor te kiezen om eerst te kijken naar wat goed verlopen is. Ervaringen die deugd gedaan hebben, en die ook achteraf een goede nasmaak behouden, zeggen doorgaans iets over Gods aanwezigheid in je leven. Je ervan bewust worden, brengt je opnieuw dichter bij de bron, herbront reeds op zich. Het is  zoveel zinvoller en belangrijker te weten waar God aanwezig was in je leven dan uit te vissen waar hij afwezig was.  Op die aanwezigheid, hoe discreet ook, kan je bouwen, daar kan je in de toekomst meer aandacht aan geven, waardoor de afwezigheid als vanzelf minder ruimte toebedeeld krijgt. Het is zoveel vruchtbaarder om je in te zetten voor iets dan tegen iets.

Het is belangrijk om er met de wil voor te kiezen om eerst te kijken naar de momenten waar het hart sneller is gaan kloppen. Hierbij sluit aan dat het ook belangrijk is om als het ware te beslissen dat die momenten van zonneschijn in het hart écht belangrijk en betekenisvol zijn. Dit klinkt misschien wat vreemd of puur voluntaristisch. Maar als je down of droef bent, dan durft een mens nogal eens de neiging hebben om zich mee te laten slepen door een logica van wanhoop en boosheid en daarbij het goede dat je onderweg tegenkomt te weigeren of als het ware bewust onder het tapijt te vegen. Als vrije mensen zijn we evenwel niet verplicht om hieraan toe te geven.

Ignatius nodigt echt uit tot een preferentiële optie voor de vreugde. Niet als psychologisch trucje. Niet als de roze bril die je leven voortaan moet gaan opleuken, als een spirituele Prozac. Dat werkt niet. Wel als de basishouding van de christen: het geloof dat God aanwezig is in het leven van elk van ons, doorlopend. Het spoor bij uitstek van deze aanwezigheid is vreugde. Christenleven nodigt uit om steeds meer gevoelig te worden voor en je steeds meer bewust te worden van Gods werkzame liefde in je leven; ook al zullen we vaak merken dat die aanwezigheid andere vormen aanneemt van wat we gedacht of verwacht hadden.

Nikolaas Sintobin sj