Als je beter tweemaal nadenkt vooraleer het voorbeeld van Jezus te volgen - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

Johannes 2, 13 - 22

Het verhaal van de tempeluitdrijving toont een aspect van de persoonlijkheid van Jezus dat we nogal eens vergeten. Jezus maakt zich kwaad, heel kwaad. Jezus gebruikt hier zelfs geweld. Dat zijn we niet gewoon van Hem.

Hoe dienen we dit optreden van Jezus te interpreteren? Het antwoord op die vraag is belangrijk. Hoe dienen wij zelf te reageren als we merken dat we dreigen woedend te worden en we de aandrang voelen een vorm van geweld te gebruiken? 

Elders in de evangelies staat Jezus wars van geweld, ook in extreme situaties. Als Petrus in Getsemane het oor van de dienaar van de hogepriester met zijn zwaard afslaat, roept Jezus hem tot de orde. Nochtans handelde Petrus daar om het leven van Jezus te beschermen. Betekent dit dat Jezus niet consequent is? Verbiedt hij aan Petrus wat Hij zelf wel doet, namelijk het gebruik van geweld voor de goede zaak?

Er zijn verschillende soorten woede. Jezus laat zich bij de tempelreiniging leiden door heilige woede. Heilige woede is een uiterst zeldzame vorm van woede. Het is woede die enkel te maken heeft met het feit dat het allerheiligste van God, God zelf, geweld wordt aangedaan. Jezus wordt woedend omdat de handelaars en de geldwisselaars de Tempel misbruiken voor geldgewin. Het gaat niet over persoonlijke eer, zelfbehoud, irritatie, vermoeidheid. De woede van Jezus gaat uitsluitend over de zaak van God. Voor de Joden stond de Tempel daarvoor symbool.

Wat kunnen wij hieruit leren? Heilige, door God ingegeven, woede is maar aan weinigen gegeven. Onze mensenwoede kan te maken hebben met hoogstaande idealen die worden vertrappeld. Maar de ervaring leert dat zij bijna altijd ook gepaard gaat met puur menselijke en dus vaak ik-gerichte motieven. Daardoor verliest zij haar heiligheid. Bijzonder is dat diegenen tot wie de woede gericht is vaak haarfijn in staat zijn het verschil te voelen tussen die uitzonderlijke heilige woede en de gewone, menselijke woede. Als die laatste ermee gemoeid is de uitwerking doorgaans negatief. In tegenstelling tot heilige woede, wordt die mensenwoede immers niet door God ingegeven.

Wat doe je dan als gewone mens als je merkt dat je woedend dreigt te worden? Beter is de woede de laten afkoelen en pas te spreken of te handelen als je tot rust ben gekomen. De heiligheid van God - en dus ook die van de mensen - wordt er wellicht beter door gediend. Anders gezegd, het optreden van Jezus bij de tempelreiniging is zo bijzonder dat wij, gewone mensen, ons hier best maar uitzonderlijk laten door inspireren.

Nikoalas Sintobin sj