Gelijk
Dit artikel uit het NRC Handelsblad (overgenomen uit de Washinton Post) wil ik u niet onthouden.
Eigenlijk heeft de paus gewoon gelijk.
In Afrika ga je hiv en aids niet tegen door het gebruik van condooms te bevorderen
In theorie zou het gebruik van condooms overal moeten werken in de strijd tegen aids. Maar Afrika heeft meer aan monogamie.
Door Edward C. Green
Toen paus Benedictus XVI deze maand beweerde dat condoomgebruik niet helpt tegen de verspreiding van hiv en aids in Afrika en het misschien nog wel erger maakt, veroorzaakte dat een storm van protest. Op een spotprent in de Philadelphia Inquirer, herdrukt in The Washington Post, loofde de paus morbide een menigte zieke en stervende Afrikanen: „Gezegend zijn de zieken, want zij hebben geen condooms gebruikt.”
Maar de paus heeft het bewijs aan zijn kant.
In 2003 deden Norman Hearst en Sanny Chen van de Universiteit van Californië onderzoek naar de doelmatigheid van condooms voor het aidsprogramma van de Verenigde Naties (UNAIDS). Zij vonden geen bewijs dat condooms in Afrika helpen als primaire maatregel voor hiv-preventie. UNAIDS nam stilzwijgend afstand van de studie. (Uiteindelijk wisten de auteurs hun bevindingen te publiceren in het kwartaalschrift Studies in Family Planning.)
Sindsdien hebben artikelen in andere vaktijdschriften, zoals Science, The Lancet en British Medical Journal, bevestigd dat condooms niet hebben geholpen ter bestrijding van epidemieën die, zoals in Afrika, hele bevolkingen treffen.
In een artikel in Science uit 2008, ‘Evaluatie van hiv-preventie’, kwamen tien aidsexperts tot de conclusie dat „consequent condoomgebruik een onvoldoende hoog niveau heeft bereikt, ook na een jarenlange grootschalige en vaak agressieve campagne, om te leiden tot een meetbare vertraging van nieuwe infecties in de epidemieën van het Afrika ten zuiden van de Sahara”.
Bevordering van condoomgebruik heeft wél geholpen in landen als Thailand en Cambodja, waar de meeste hiv door middel van commerciële seks wordt overgedragen en waar het mogelijk bleek honderd procent condoomgebruik in bordelen af te dwingen (maar niet daarbuiten).
In theorie zou bevordering van condoomgebruik overal moeten werken. En intuïtief zou enig condoomgebruik beter moeten zijn dan geen gebruik. Maar dat blijkt niet uit het onderzoek in Afrika.
Hoe komt dat? Een van de redenen is ‘risicocompensatie’. Als mensen denken dat ze in elk geval een deel van de tijd veilig zijn door condooms te gebruiken, gaan ze juist aan riskantere seks doen.
Een andere factor is dat mensen zelden in vaste relaties condooms gebruiken, omdat dit op een gebrek aan vertrouwen zou duiden. Maar juist die vaste relaties veroorzaken de ergste epidemieën in Afrika. De meeste hiv-infecties zijn dan ook te vinden bij de gewone bevolking, niet bij groepen met een verhoogd risico zoals prostituees, homoseksuele mannen of drugsgebruikers.
En onder een aanzienlijk deel van de Afrikaanse bevolking hebben mensen twee of meer geregelde sekspartners die elkaar in de tijd overlappen. In Botswana, dat een van ’s werelds hoogste hiv-cijfers heeft, had 43 procent van de ondervraagde mannen en 17 procent van de ondervraagde vrouwen in het voorgaande jaar twee of meer geregelde sekspartners. Deze meervoudige, gelijktijdige, vaste seksuele relaties lijken een reusachtig, onzichtbaar web te vormen waardoor hiv en aids zich verspreiden.
Zo bleek in Malawi dat het gemiddelde aantal seksuele partners net boven de twee lag, maar dat tweederde van de hele bevolking door dit soort netwerken van overlappende vaste relaties met elkaar verbonden was.
Wat heeft in Afrika wel geholpen? Strategieën gericht op wederzijds trouwe monogamie of in elk geval een vermindering van het aantal partners, met name gelijktijdige. ‘Gesloten’ of trouwe polygamie kan ook werken.
In de begintijd van het aidsprogramma in Oeganda, dat grotendeels van eigen bodem was en dateert uit 1986, lag de nadruk op ‘Bij één partner blijven’ of ‘Geen extraatjes’ (wat betekende: trouw blijven binnen een polygaam huwelijk) en ‘Trouwe liefde’. Deze simpele boodschappen werkten. De laatste tijd zijn ook de twee landen met het hoogste percentage hiv-infecties, Swaziland en Botswana, campagnes begonnen die mensen ontmoedigen om meervoudige en gelijktijdige seksuele partners te hebben.
Begrijp mij niet verkeerd, ik ben niet tegen condooms. Iedereen behoort volledige toegang tot condooms te hebben, en condooms moeten altijd een strategie zijn om op terug te vallen voor mensen die niet in een wederzijds trouwe relatie kunnen of willen blijven. Dit was een hoofdpunt uit een ‘gezamenlijke verklaring’ die in 2004 werd gepubliceerd en onderschreven door zo’n 150 aidsexperts uit de hele wereld, alsmede vertegenwoordigers van de Verenigde Naties, de Wereldgezondheidsorganisatie en de Wereldbank.
Deze experts bevestigden ook dat de eerste prioriteit van seksueel actieve volwassenen de bevordering van wederzijdse trouw zou moeten zijn. Bovendien zijn progressieven en conservatieven het erover eens dat condooms geen antwoord zijn voor kwesties die in Afrika nog altijd kritiek zijn, zoals seks tussen generaties, gelijkheid tussen geslachten en de beëindiging van huiselijk geweld, verkrachting en seksuele dwang.
Het is beslist tijd om in Afrika meer aan aidspreventie te gaan doen die gestaafd wordt door bewijzen.
Paus Benedictus XVI oogstte eerder deze maand veel kritiek met uitspraken tijdens een reis door Afrika.
Dit is wat de paus zei op 17 maart aan boord van het vliegtuig op weg naar Kameroen: „Ik ben van mening dat het aidsprobleem niet alleen met geld en publiciteitsslogans kan worden overwonnen. Als de menselijke dimensie buiten schot blijft, als Afrikanen niet helpen, kan het probleem niet verholpen worden door het distribueren van voorbehoedsmiddelen: integendeel, zij zullen het probleem verergeren.”
Edward C. Green is medisch antropoloog en verbonden aan de Harvard School of Public Health. Hij is directeur van het onderzoeksproject aidspreventie.
Eigenlijk heeft de paus gewoon gelijk.
In Afrika ga je hiv en aids niet tegen door het gebruik van condooms te bevorderen
In theorie zou het gebruik van condooms overal moeten werken in de strijd tegen aids. Maar Afrika heeft meer aan monogamie.
Door Edward C. Green
Toen paus Benedictus XVI deze maand beweerde dat condoomgebruik niet helpt tegen de verspreiding van hiv en aids in Afrika en het misschien nog wel erger maakt, veroorzaakte dat een storm van protest. Op een spotprent in de Philadelphia Inquirer, herdrukt in The Washington Post, loofde de paus morbide een menigte zieke en stervende Afrikanen: „Gezegend zijn de zieken, want zij hebben geen condooms gebruikt.”
Maar de paus heeft het bewijs aan zijn kant.
In 2003 deden Norman Hearst en Sanny Chen van de Universiteit van Californië onderzoek naar de doelmatigheid van condooms voor het aidsprogramma van de Verenigde Naties (UNAIDS). Zij vonden geen bewijs dat condooms in Afrika helpen als primaire maatregel voor hiv-preventie. UNAIDS nam stilzwijgend afstand van de studie. (Uiteindelijk wisten de auteurs hun bevindingen te publiceren in het kwartaalschrift Studies in Family Planning.)
Sindsdien hebben artikelen in andere vaktijdschriften, zoals Science, The Lancet en British Medical Journal, bevestigd dat condooms niet hebben geholpen ter bestrijding van epidemieën die, zoals in Afrika, hele bevolkingen treffen.
In een artikel in Science uit 2008, ‘Evaluatie van hiv-preventie’, kwamen tien aidsexperts tot de conclusie dat „consequent condoomgebruik een onvoldoende hoog niveau heeft bereikt, ook na een jarenlange grootschalige en vaak agressieve campagne, om te leiden tot een meetbare vertraging van nieuwe infecties in de epidemieën van het Afrika ten zuiden van de Sahara”.
Bevordering van condoomgebruik heeft wél geholpen in landen als Thailand en Cambodja, waar de meeste hiv door middel van commerciële seks wordt overgedragen en waar het mogelijk bleek honderd procent condoomgebruik in bordelen af te dwingen (maar niet daarbuiten).
In theorie zou bevordering van condoomgebruik overal moeten werken. En intuïtief zou enig condoomgebruik beter moeten zijn dan geen gebruik. Maar dat blijkt niet uit het onderzoek in Afrika.
Hoe komt dat? Een van de redenen is ‘risicocompensatie’. Als mensen denken dat ze in elk geval een deel van de tijd veilig zijn door condooms te gebruiken, gaan ze juist aan riskantere seks doen.
Een andere factor is dat mensen zelden in vaste relaties condooms gebruiken, omdat dit op een gebrek aan vertrouwen zou duiden. Maar juist die vaste relaties veroorzaken de ergste epidemieën in Afrika. De meeste hiv-infecties zijn dan ook te vinden bij de gewone bevolking, niet bij groepen met een verhoogd risico zoals prostituees, homoseksuele mannen of drugsgebruikers.
En onder een aanzienlijk deel van de Afrikaanse bevolking hebben mensen twee of meer geregelde sekspartners die elkaar in de tijd overlappen. In Botswana, dat een van ’s werelds hoogste hiv-cijfers heeft, had 43 procent van de ondervraagde mannen en 17 procent van de ondervraagde vrouwen in het voorgaande jaar twee of meer geregelde sekspartners. Deze meervoudige, gelijktijdige, vaste seksuele relaties lijken een reusachtig, onzichtbaar web te vormen waardoor hiv en aids zich verspreiden.
Zo bleek in Malawi dat het gemiddelde aantal seksuele partners net boven de twee lag, maar dat tweederde van de hele bevolking door dit soort netwerken van overlappende vaste relaties met elkaar verbonden was.
Wat heeft in Afrika wel geholpen? Strategieën gericht op wederzijds trouwe monogamie of in elk geval een vermindering van het aantal partners, met name gelijktijdige. ‘Gesloten’ of trouwe polygamie kan ook werken.
In de begintijd van het aidsprogramma in Oeganda, dat grotendeels van eigen bodem was en dateert uit 1986, lag de nadruk op ‘Bij één partner blijven’ of ‘Geen extraatjes’ (wat betekende: trouw blijven binnen een polygaam huwelijk) en ‘Trouwe liefde’. Deze simpele boodschappen werkten. De laatste tijd zijn ook de twee landen met het hoogste percentage hiv-infecties, Swaziland en Botswana, campagnes begonnen die mensen ontmoedigen om meervoudige en gelijktijdige seksuele partners te hebben.
Begrijp mij niet verkeerd, ik ben niet tegen condooms. Iedereen behoort volledige toegang tot condooms te hebben, en condooms moeten altijd een strategie zijn om op terug te vallen voor mensen die niet in een wederzijds trouwe relatie kunnen of willen blijven. Dit was een hoofdpunt uit een ‘gezamenlijke verklaring’ die in 2004 werd gepubliceerd en onderschreven door zo’n 150 aidsexperts uit de hele wereld, alsmede vertegenwoordigers van de Verenigde Naties, de Wereldgezondheidsorganisatie en de Wereldbank.
Deze experts bevestigden ook dat de eerste prioriteit van seksueel actieve volwassenen de bevordering van wederzijdse trouw zou moeten zijn. Bovendien zijn progressieven en conservatieven het erover eens dat condooms geen antwoord zijn voor kwesties die in Afrika nog altijd kritiek zijn, zoals seks tussen generaties, gelijkheid tussen geslachten en de beëindiging van huiselijk geweld, verkrachting en seksuele dwang.
Het is beslist tijd om in Afrika meer aan aidspreventie te gaan doen die gestaafd wordt door bewijzen.
Paus Benedictus XVI oogstte eerder deze maand veel kritiek met uitspraken tijdens een reis door Afrika.
Dit is wat de paus zei op 17 maart aan boord van het vliegtuig op weg naar Kameroen: „Ik ben van mening dat het aidsprobleem niet alleen met geld en publiciteitsslogans kan worden overwonnen. Als de menselijke dimensie buiten schot blijft, als Afrikanen niet helpen, kan het probleem niet verholpen worden door het distribueren van voorbehoedsmiddelen: integendeel, zij zullen het probleem verergeren.”
Edward C. Green is medisch antropoloog en verbonden aan de Harvard School of Public Health. Hij is directeur van het onderzoeksproject aidspreventie.
Reacties