Catherine en Michaël: over Eros en veel meer dan dat

Gisteren heb ik in de OLV-kathedraal in Antwerpen het huwelijk ingezegend van twee jonge mensen. Hieronder vindt u de homilie.

Beste Catherine en Michaël,

Jullie hebben twee heel stevige Bijbelteksten (Hooglied 8, 6-7  + Matteüs 14, 22-33)  uitgekozen voor de viering van jullie huwelijk. Twee teksten die elk uitdagen om ver, heel ver te gaan.

Eerst hoorden we enkele verzen uit het Hooglied, een buitenbeentje in de Bijbel. In dit boekje dat meer dan 2500 jaar oud is wordt nergens uitdrukkelijk over God gesproken. Daarentegen wordt de kracht van de liefde er met heel suggestieve bewoordingen bezongen.

Er is iets bijzonder aan dit lied. Man en vrouw zijn er de hele tijd op zoek. Ze smachten naar mekaar.  Ze schreeuwen hun verlangen uit en houden niet op mekaars schoonheid te prijzen. Soms komen ze heel dicht bij elkaar. Maar nooit vinden ze mekaar helemaal. Er blijft steeds een afstand die niet te overbruggen is. Het lukt wel. Goed. Zeer goed. Maar nooit helemaal.

In de Griekse oudheid heet de god van de liefde Eros. De filosoof Plato legt uit dat Eros zoon is van Poros en Penia. Poros is de god van de vindingrijkheid. Hij heeft altijd wel een nieuw idee.  Penia is de godin van de armoede.  Doorheen deze dubbele afstamming  probeert Plato te verklaren hoe het komt dat de liefdeservaring zo complex is.

Het verlangen dat ons naar mekaar toe stuwt heeft iets eindeloos sterk en creatief. Het is nooit hetzelfde. Het uit zich in alle dimensies van het leven en het weet feilloos de  schoonheid van de ander op het spoor te komen. Tegelijkertijd is en blijft Eros zoon van Penia: het wil nooit helemaal lukken, er blijft iets onbereikbaars.  Het wederzijds verlangen mag nog zo eindeloos zijn, als mensen blijven we, tegelijkertijd, stuiten op onze onmacht en armoede.

Beste Michaël en Catherine, de voorbije jaren hebben jullie de bruisende kracht, de energie en de vreugde van jullie wederzijdse liefde mogen ervaren. “Wij vormen een perfect team”, heb ik jullie vaak horen zeggen. Net als Poros zijn jullie onvermoeibaar. Keiharde werkers … Als ik het goed begrepen heb, Michaël, heb je deze week nog een nachtje doorgestoken. En het was echt niet op café …

Jullie willen het onderste uit de kan. En gelijk heb je. Het leven is zo mooi. En de liefdesband die jullie opgebouwd hebben geeft het zijn volle kleur en geur en smaak.

Het is diezelfde liefde die maakt dat jullie meer en meer ook plaats zijn gaan inruimen voor,  ik zou bijna durven zeggen dat jullie het mekaar zijn gaan “gunnen” dat er hier en daar “défaukes” zijn; in jullie zelf, en in jullie relatie. Niet dat jullie daar niet aan willen werken. Maar de schoonheid van de mens ligt ook voor een stuk in het feit dat hij niet volmaakt is. Ook al is altijd even makkelijk om dragen. Het is wijsheid om met die onvolmaaktheid om te leren gaan, eerder dan ze met man en macht te willen bestrijden. En die wijsheid en mildheid zijn vrucht van liefde.

Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat jullie het in onze gesprekken hebben gehad over jullie hoop en geloof dat God hier iets voor jullie in petto heeft. Beste trouwers, daar gaat het sacrament van het huwelijk nu net over. En eigenlijk ook de ervaring van Petrus die we zo net beluisterden.

Niemand zo onstuimig, zo vrijgevig, zo energiek als Petrus. Niemand ook zo kwetsbaar en  zo aarzelend als diezelfde Petrus. Toch waagt hij het erop. De kracht van zijn verlangen maakt dat onmogelijke dingen toch mogelijk worden.  Petrus loopt over het water. Zijn vertrouwen in Jezus  is zo groot dat hij zich 100% durft te geven en daardoor, totaal onverwacht,  grenzen kan verleggen.

Beste Michaël en Catherine, jullie verlangen om je 100% aan mekaar te geven. 100% . Dat wil eigenlijk zeggen, meer dan een mens doen kan. Jullie hebben het grote geluk uit gezinnen te komen waar jullie hebben mogen ervaren dat dit mogelijk is. Net als Petrus, zullen ook jullie in jezelf en in mekaar onvermoede lagen en plaatsen aanboren, die nog mooier en rijker zijn dan je ook maar kan vermoeden. Alleen kan dit niet. Samen wel. Michaël, kijk eens naar Catherine. Ze is nog veel mooier dan je ook maar kan vermoeden. Catherine, kijk eens naar Michaël. Hij is nog veel mooier dan je ook maar kan vermoeden.

Wie het aandurft om op het water te lopen, neemt ook het risico om te zinken. Dat overkomt Petrus. Zoals elkeen die zich waagt aan het avontuur van de liefde, weten jullie dat dit mogelijk is en wat dit betekent. Maar hier ligt het verschil met Eros. Eros is kind van Penia en dus kind van de armoede. Eros staat er alleen voor. Petrus, in zijn diepe vriendschap met Jezus, ontdekt dat hij er niet alleen voor staat, dat hij kind is van God. Van zodra de zinkende Petrus de hulp inroept van Jezus, reikt deze hem een helpende hand.   

Beste Michaël en Catherine, zo dadelijk stappen jullie voorgoed de huwelijksboot in en gaan jullie samen in zee.  Wees niet bang. Wees nooit bang. Hier in deze mooie OLV-Kathedraal mag ik jullie als priester het eigenlijk bijna ongelofelijke nieuws meedelen dat vandaag God, dat Jezus zelf, zich samen met jullie gaat verbinden in het avontuur van jullie liefde. Durf hierin te geloven. Vergeet het nooit. Herinner er mekaar aan.

Neen, de Heer neemt het roer niet over. Jullie blijven vrij en dus zelf verantwoordelijk voor jullie huwelijksboot. Voortaan vaart er wel een discrete reiziger met jullie mee. Aan jullie de vrijheid om regelmatig met Hem te overleggen, om je aan Hem te spiegelen, om zijn raad en bijstand in te roepen en om toe te laten dat Hij jullie met raad en daad bijstaat. Uit ervaring kan ik jullie zeggen dat de telefoonlijn met hierboven nooit op voicemail staat. 

Beste Catherine en Michaël, jullie beginnen aan het mooiste avontuur dat man en vrouw kunnen aangaan. Geef je volledig. Reik elkaar de hand, steeds opnieuw. Dag in, dag uit. Als je ziet dat de ander zinkt. Maar ook als het haar of hem goed gaat.  Reik de hand, ook als de andere hand niet of slechts moeizaam uitgestoken wordt. Wederkerigheid is geen recht of een voorwaarde. Het is een geschenk.

Doe je best en laat toe dat God de rest doet. Talrijke mensen zijn jullie voorgegaan en hebben jullie veel gegeven. Nu is het jullie beurt. Wij rekenen op jullie en jullie mogen ook op ons rekenen.  

God zegene en God beware jullie. Amen.