Het verschil tussen slimme en domme mensen

In 2014 werd bij Athenaeum – Polak & van Gennep een nieuwe vertaling gepubliceerd van een boek van Baltasar Gracián (1601-1658) , genaamd “Handorakel en kunst van de voorzichtigheid” in een vertaling van Theo Kars. Baltasar Gracián was een Spaanse jezuïet van wie ondermeer  deze verzameling van 299 aforismen bewaard is gebleven. Vele getuigen van grote mensenkennis en wijsheid. Vele andere kunnen schokken door hun cynisme en opportunisme. Je vindt er de subtiliteit van Ignatius van Loyola in terug. De evangelische gedrevenheid is echter vaak ver te zoeken.

Toegewijd en intelligent

Wat het verstand grondig heeft uitgedacht, wordt door de toewijding uitgevoerd. Haast is een eigenschap van domme mensen: omdat zij het gevaar niet zien, gaan zij zonder nadenken tot handelen over. 

Wijze mensen daarentegen maken eerder de fout traag te zijn: besef van gevaar leidt tot bedachtzaamheid. Het komt voor dat een goed bedacht plan mislukt door een trage uitvoering ervan. 

Doortastendheid is de moeder van het fortuin. Wie niets aan de dag van morgen overlaat, verricht veel werk. (53)

Baltasar Gracián sj

(met dank aan Petr Kazil)