"In alle dingen"

In het laatste hoofdstuk van de Constituties van de Sociëteit van Jezus schetst Ignatius het profiel waaraan de Generale Overste van de jezuïeten dient te beantwoorden. Hij dient een biddend, voobeeldig, innerlijk vrij, mild, verstandig, sterk, rechtvaardig … man te zijn. Met alle respect voor Ignatius, allemaal vrij voorspelbaar. Wat mij in die opsomming het meest raakt is één zinnetje : Hij dient ook te beschikken over de zeer noodzakelijke grootmoedigheid en geestkracht om de zwakheid van velen te dragen … Let wel, Ignatius schrijft niet verdragen , wel dragen .

Gisteren hadden we in de Oude Abdij bijna 400 mensen te gast voor de « Brondag ». Een combinatie van vorming, ontmoeting en viering. Mannen en vrouwen, jong en oud, van alle « levensstaten » hebben zich hier een dag lang mogen laven aan de ignatiaanse bron : werkwinkels, een grote voordracht, spel en sport voor de kinderen, een feestelijke eucharistieviering en lekker eten en drinken. Het was één groot feest. Tevreden, gelukkige mensen alom. Het is belangrijk voor christenen om zo ons geloof te kunnen vieren. Met velen samen : ervaringen delen, samen nadenken, bidden en pret maken. Dat is Kerk-zijn : vreugdevolle verbondenheid die kracht geeft om naar buiten te treden. In alle bescheidenheid en nederigheid. En ook in fierheid.

Een medebroeder-overste had het in zijn homilie over één van de verantwoordelijkheden van de jezuïet-overste : het mogelijk maken dat het mooiste van de aan hem toevertrouwde medebroeders kan naar boven komen. Ik denk dat hij gelijk heeft. En ook dat dit net zo goed geldt voor echtgenoten naar mekaar toe, voor ouders en kinderen, op de werkvloer, in de klas … om het even waar mensen in waarheid wensen samen te leven en samen te werken. Daar gaat het over in de liefde : mensen steeds meer mens laten worden en gelukkig zijn om hun geluk. Het klinkt zo vertrouwd. Bijna een boutade. En toch is het goed het regelmatig opnieuw te horen.

Reeds lange tijd voel ik me heel ongemakkelijk bij het politiek correcte discours ivm ons economisch systeem : in het bijzonder de evidentie van het groeimodel en het bijna absolute vertrouwen die wordt gegeven aan het marksysteem. In een opiniestuk in « The Spectator » geeft de aartsbisschop van Canterburry en primaat van de Anglicaanse Kerk, Rowan Williams, een even interessante als ongebruikelijke analyse van het probleem. En wel vanuit de theologie. Hij stelt vast dat we over kapitaal en markt spreken alsof het autonome wezens zouden zijn, die zelfstandig keuzes maken en een eigen strategie hebben. We vergeten hierbij dat het eigenlijk gaat over dingen die door mensen gemaakt worden. Welnu, het toekennen van grote, zo niet absolute waarde en kracht aan wat mensen zelf gemaakt hebben is exact de definitie van wat in de joods-christelijke traditie afgoderij wordt genoemd. In tegenstelling tot de ware dienst aan God, verlaagt afgoderij de mens. Wie vervalt in afgoderij, verliest zijn ...

Yechayahou Leibovitz (1903-1994) was een van de toonaangevende, zij het controversiële, denkers van de joodse orthodoxie. Van hem komt volgend citaat over wat geloven in God betekent. Onlangs hoorde ik uit de mond van iemand die deel uitmaakt van de keurgroep van eminente persoonlijkheden, een intellectueel van groot formaat, erg vertrouwd met de wereld van de joodse traditie, dat hij na Auschwitz zijn geloof in God verloren was. Mijn antwoord was : « dit wil zeggen dat jij nooit in God geloofd hebt maar in de bijstand van God. En dat geloof is voor jou bron van ontgoocheling geweest : God heeft niet geholpen. Wie echt gelooft verbindt zijn geloof op geen enkele wijze met welke idee van « hulp van God » dan ook. »

De christenen in India zetten zich in het bijzonder in voor de onaanraakbaren, de allerarmsten. Dit wordt hen niet steeds in dank afgenomen. De recente golf van geweld heeft hier alles mee te maken. In onderstaande korte video krijgt u een heldere uitleg over de toestand.

De voorbije hadden we in de Oude Abdij een 3-daagse sessie met een 30-tal, doorgaans piepjonge, nieuwe leerkrachten uit onze colleges. Een combinatie van input, persoonlijke verwerking, uitwisseling in groepjes, gebed en ontspanning. We doen dit jaarlijks om deze jonge mensen meer vertrouwd te maken met het ignatiaanse opvoedingsproject. Ook dit jaar was het weer een hartverwarmende ervaring. Er is openheid en ontvankelijkheid, groothartigheid en idealisme, professionaliteit en menselijkheid … Er is van alles, en wel in overvloed. Het is een grote uitdaging voor ons om hen een aanbod te doen dat voldoende niveau heeft om geloofwaardig te zijn. Op korte termijn en, moeilijker, op lange termijn. De voorraadkast van onze ignatiaanse traditie is rijkelijk gevuld met spijzen van de hoogste kwaliteit. Wie eenmaal de smaak te pakken krijgt, die wil vooral meer. Maar de recepten moeten creatief zijn en regelmatig veranderen. En bovenal, we moeten erin slagen om die jonge mensen achter het forn...

Slechts één procent van de Japanners is christen. Hun aangroei is beperkt. Nochthans leveren zij een belangrijke bijdrage tot de Japanse samenleving. Verschillende van de betere universiteiten van Tokyo zijn christelijk. Christelijke verenigingen spelen een belangrijke rol in de armoedebestrijding. Maar het meest zichtbaar is de christelijke aanwezigheid in de politiek. Van de 5 kandidaten voor de post van eerste minister waren er drie christen. Uiteindelijk is het Taro Francisco Aso geworden. Hij komt uit een familie die reeds sinds 4 generaties katholiek is. Of het veel verschil zal uitmaken ? Dat is nog een andere vraag. In de « blogosfeer » kon ik reeds lezen dat dit door Japanse katholieken wordt betwijfeld. Het zegt hoe dan ook iets over een evolutie die dit land - eeuwen lang volledig afgesloten van de buitenwereld - heeft doorgemaakt. In de eerste helft van de 17de eeuw zijn in Japan 25.000 christenen gekruisigd en tot aan het einde van de 19de eeuw was het christendom er verb...

Onlangs is hier in de streek een 60-jarige zuster gestorven, na een lange en pijnlijke ziekte. Zij had haar medezusters doen beloven dat ze haar geen morfine zouden toedienen, ook niet op het laatste. Ze wilde zo helder en bewust als mogelijk zijn op het ogenblik van de ontmoeting met haar Heer.

Ik heb flink op mijn tanden moeten bijten. Maar uiteindelijk ben ik toch tot de laatste van de 683 bladzijdes gekomen van De waanzinnige veertiende eeuw van Barbara Tuchman. Het boek geeft een boeiend zij het soms wat monotoon beeld van de veertiende eeuw : eindeloos veel gebeurtenissen worden gedetailleerd beschreven. Er is relatief weinig analyse. Interessant is wat blijkt over de plaats van het christendom. Tuchman beschrijft het als « de moeder en de wet van het middeleeuwse leven ». Vaak beschouwen we de middeleeuwen als de tijd van de christianitas, de christenheid : het christelijk geloof als de vanzelfsprekende, expliciete en alomtegenwoordige inspiratiebron van zowat alle aspecten van het persoonlijke en maatschappelijke leven. En tot op zekere hoogte was dat ook zo. Althans als ideaal dat door de grote meerderheid van de bevolking werd gedeeld. Maar het was een ideaal aan de (verre) horizon. De concrete werkelijkheid van het dagdagelijkse leven (geweld, armoede, ongelijkheid...

't Hoeft niet altijd serieus te zijn ... Conall, een Ierse medebroeder die zich bezighoudt met roepingenpastoraal, stuurde me dit videootje door. Hij gaf het als naam : « Wachten op roepingen ».

De voorbije dagen heb ik bezinning gegeven aan zo’n 200 oudere zusters. De meesten op leeftijd, na een lang leven van lesgeven of ziekenzorg. Biddende mensen. Een van de werkvraagjes was « Wat belet mij om te groeien in geloof ? » Een zuster antwoordde hierop : « De eis die ik mezelf stelde om alles verstandelijk te kunnen vatten. » Verstandig zijn is een genade. De huidige paus hamert er steeds weer op hoe belangrijk de dialoog met de ratio wel is voor het geloof. Het echte geloof zoekt om te verstaan. Maar het is niet de kennis die redt. Het heil komt niet van ons verstand. Gelukkig maar. Het heil komt van de liefde. En Jezus leert ons wat liefde is.

Enkele mooie samenvattende beelden van het voorbije pausbezoek in Frankrijk. " Versterk uw broeders " (Lc 22, 32)

Onderstaand citaat - van de hand van een naaste medewerker van Ignatius van Loyola - staat te lezen op de aankondiging van de komende priesterwijding van Bert en Ward. Ik wens beide medebroeders toe dat ze, op hun beurt, ten volle in de onderscheidende voetsporen van Ignatius mogen gaan staan. Ik wens het eigenlijk iedereen toe … “ Ignatius volgde de Geest, zonder Hem voorbij te steken; zo werd hij zachtjes geleid naar het onbekende; en langzaamaan opende zich voor hem de weg, die hij wijselijk onwetend ging, zijn hart eenvoudig gericht op Christus .” J. Nadal sj

Gisterennamiddag heb ik een 100-tal jongens en meisjes van 16-17 jaar uit het Onze-Lieve-Vrouwcollege in Antwerpen mogen “zenden”. Deze week beginnen ze namelijk met hun “ sociale stage ”: 30 uur inzet voor en met kansarmen, gespreid over het hele schooljaar, buiten de lesuren. Een 30-tal volwassenen (ouders en leerkrachten) zorgen voor de omkadering. Zowel van de stage als van de systematische terugblik en reflectie die van de leerlingen verwacht wordt. Als je zaait, moet er immers ook geoogst worden. Deze stage is verplicht. Beter gezegd, we willen er zeker van zijn dat alle leerlingen uit onze colleges de kans krijgen om aan de lijve te ervaren dat inzet voor anderen vreugde geeft. En wel een vreugde die niet voor geld te koop is. Voor velen is het een openbaring. Onze jeugd heeft hier recht op. Daarom verplichten wij het

Na een bezoek van 4 dagen is Benedictus XVI terug naar Rome afgereisd. De Franse pers is eensgezind positief over de « prestatie » van de Paus. Tegelijkertijd is men verwonderd. De man is timide, voelt zich duidelijk niet makkelijk voor grote groepen en heeft manifest lak aan image building. Bovendien is wat hij zegt niet meteen modieus of makkelijk te begrijpen. Ook de jonge christenen hebben het duidelijk op hem begrepen. Al maakt hij, in tegenstelling tot wijlen Paus JP II geen guitige opmerkingen of gebaren. Uiteraard, je ruikt van uren in de verte dat Benedictus een heel stevige jongen is die staat voor wat hij zegt. Maar er is meer aan de hand. Mocht er nog twijfel aan zijn, de gelovigen komen niet in de eerste plaats luisteren naar Joseph Ratzinger, maar wel naar de opvolger van de door Jezus aangestelde Petrus. En de paus spreekt niet in eigen naam en het gaat niet over zijn persoontje. Het is de herder die het Evangelie predikt, het woord van Christus. Honderdduizenden mense...

Jan, een medebroeder vertelde hoe hij in 1993 met de trein door het Chinese binnenland reisde. In het coupé knoopte hij een gesprek aan met een jong koppel en na verloop van tijd peilde hij naar hun religieuze cultuur. Neen, het woord « Gospel » (Evangelie) kenden ze niet. Evenmin het woord « Christ » (Christus). Toen tekende hij op zijn hand het kruisteken. Of ze dat misschien kenden ? « Ja, natuurlijk, people of the cross » (mensen van het kruis). Daar behoorden ze toe! Het enige woord uit de christelijke traditie dat ze kenden in het Engels was het woord cross. Geen toeval. Het heeft meer dan 2 eeuwen geduurd vooraleer de christenen er toe gekomen zijn om het kruis tot het symbool bij uitstek van de christelijke openbaring te maken. Niet van het marteltuig waarmee mensen Jezus gedood hebben. Maar wel van de absolute liefhebbende zelfgave van Jezus die aan het kruis zijn hoogtepunt heeft gekend.

Klik op het driehoekje hieronder voor een videoverslag over de eucharistieviering van deze morgen in Lourdes met de Paus. Klik op het driehoekje hieronder voor een videoverslag over de kaarsjesprocessie in Lourdes, gisterenavond, met de paus.

Wie omwegen maakt om aan het kruis voorbij te gaan, loopt gevaar ook aan het leven voorbij te gaan. Wie in zijn leven de werkelijkheid van zijn eigen kruis aanvaardt, geraakt stilaan voorbij het kruis, in het Leven. Jan Koenot sj

Wij worden hier uitgenodigd om de eenvoud van onze roeping te ontdekken: het volstaat om te beminnen. Benedictus XVI, Lourdes, 13.9.08

Zonet heeft Paus Benedictus in zijn homilie een vurige oproep gedaan tot de jeugd, verzameld op "Les Invalides". Ik richt mij tot jullie die gekomen zijn uit heel Frankrijk en uit andere landen uit de buurt. Laat mij toe een oproep te doen, vol vertrouwen in het geloof en de groothartigheid van de jongeren die zich de vraag stellen van de roeping tot het religieus leven of het priesterschap. Wees niet bang ! Heb geen schrik om je leven aan Christus te geven. Niets zal ooit het dienstwerk van de priesters in het hart van de Kerk kunnen vervangen. Niets zal ooit een mis voor het heil van de Wereld kunnen vervangen. Oproep, gericht tot de jongeren en ... tot hun ouders!

En hier ook nog de video van de toespraak van de paus tot de jeugd, vrijdagavond. Klikken op de foto.

Ik heb zonet geluisterd naar de toespraken van president Sarkozy en van paus Benedictus in het Elysée. Via internet, uiteraard. Ik stond behoorlijk paf, in het bijzonder bij wat Sarkozy, president en dus behoeder van de laïcité te zeggen had, en dat dit bijna perfect aansloot bij wat de paus vervolgens zelf zei. Zo zei Sarkozy : « Het is legitiem voor de democratie en respectvol tav de scheiding tussen Kerk en staat - laïcité- om de dialoog aan te gaan met de godsdiensten (…). Het zou dwaasheid zijn mochten we ons dit ontzeggen, het zou eenvoudig weg een misstap zijn tav de cultuur en en tav het denken. » Hiermee slaat president Sarkozy het roer wel 100% om. Ik heb zelf een diploma van licenciaat in de theologie, uitgereikt door de jezuïetenuniversiteit van Parijs. In België erkend als een officieel licenciaatsdiploma. In Frankrijk niet meer dan een vodje papier. Het Frankrijk van de 21ste eeuw is blijkbaar op weg om haar reputatie van fille aînée de l’Eglise opnieuw alle creatieve ...

Onderzoekers van de V.U.B. stellen voor dat voortaan voor moslims een gebedsruimte zou worden voorzien op de werkvloer. De Franse president Sarkozy roept op tot “laïcité positive”: scheiding van Kerk en staat, niet meer in de eerste plaats om de religieuze dimensie uit de publieke sfeer te bannen, maar wel als garantie dat de (verscheidenheid van) religieuze tradities hun eigen bijdrage kunnen leveren tot de samenleving. Beide bronnen kunnen niet meteen verdacht worden van principïele positieve vooringenomenheid t.a.v. het religieuze fenomeen. Er lijkt iets aan het bewegen te zijn.

De jeugd van tegenwoordig? We hebben er alle baat bij ze beter te leren kennen. In het bijzonder als ze de kans krijgt om zich van haar beste kant te laten zien. Zoals in deze bloemlezing uit motivatiebrieven van leerlingen uit onze colleges die aan hun sociale stage gaan beginnen. Ik hoop dat ik op één of andere manier mensen blij zal kunnen maken met mijn inzet en dat we van elkaar dingen kunnen leren, wat precies dat weet ik nog niet. Het is heel knap dat zij ondanks hun beperking zoveel mogelijk uit het leven willen halen. Ik zag op de foto’s een blinde, die skiede, bokste, een klimmuur beklom. Het plezier dat de mensen hadden en de toewijding van de begeleiders straalden van de foto’s af en ik hoop dat ik dit volgend jaar een aantal keer mag meemaken! Wat mij bij dit sociaal project ook van pas kan komen is geduld, veel geduld en een luisterend oor. Het liefst zou ik met oudere mensen deze troeven willen delen: mensen met een verhaal, die een normaal, maar boeiend leven achter zic...

Ik luisterde onlangs naar een interview met een oudere zuster. De journalist vroeg haar of ze niet graag terug zou gaan in de tijd. Helemaal niet , antwoordde ze meteen, ik ben veel te benieuwd om te weten wat er komen gaat .

Nu zaterdag gaat Paus Benedictus naar Lourdes. Bent u al in Lourdes geweest ? Als u hier klikt of op de foto - en eventjes wacht - dan verschijnen er rechtstreekse videobeelden van de grot … Echt waar !

Daarnet had ik een skypegesprek met Gerry. Gerry is een Ierse medebroeder. We zijn net even oud. Hij bevestigde mij wat ik de voorbije dagen over hem gehoord had. Hij vertrekt naar Oost-Congo voor de JRS, de Jesuit Refugee Service. Hij gaat er het onderwijswerk van JRS in de vluchtelingenkampen in de buurt van Goma coördineren. Door mij voor 3 jaar af te staan is mijn provinciale overste best gul geweest met mijn levensjaren , zei Gerry al lachend. Maar , zo voegde hij er meteen aan toe, precies daarom heb ik graag de vierde gelofte afgelegd van gehoorzaamheid aan de paus voor de zending . Gerry heeft de voorbije jaren gewerkt in Sli Eile , het jeugdapostolaat van de Ierse jezuïeten. Ik denk dat hij het graag en goed gedaan heeft. Hij is « very excited » om naar Congo te vertrekken.

Vandaag, 9 september, herdenkt de Kerk de heilige Pedro Claver sj . Indrukwekkende man. Geboren in 1580 in het Spaanse binnenland en gestorven, 74 jaar later in Cartagena, aan de Colombiaanse Stille Oceaan. Als jezuïet vertrok hij op 20-jarige leeftijd naar de Nieuwe Wereld. Hij stelde zich er volledig ten dienst van de zwarte negerslaven die daar in grote getale werden « aangevoerd » ; soms tot 1000 per maand, in de meest afgrijselijke omstandigheden. Het systeem kon hij niet veranderen. Maar die vaststelling was voor hem geen excuus om bij de pakken te blijven zitten. Bij aankomst, daalde Pedro in de schepen af om vers water en fruit te geven aan de uitgehongerde en uitgedorste slaven. Hij zorgde voor tolken, probeerde aan de overlevenden van de reis iets van menselijkheid aan te bieden. Hij dacht ook aan de ziel van deze mensen die door de Europeanen als dieren werden beschouwd en behandeld. 40 jaar lang zou hij zich tot slaaf van de zwarten maken. Geschat wordt dat om en bij de 30...

Vandaag, 8 september 2008, op het feest van Maria Geboorte, legt Wouter, een jonge man van 26 jaar, na twee jaar in ons noviciaat in Birmingham eeuwige geloften af in de Sociëteit van Jezus. Weldra komt er een uitgebreide reportage op de website van de Nederlandse en Vlaamse jezuïeten. Maar hier heeft u alvast enkele zinnen uit de pen (klavier …) van Wouter over zijn roepingsverhaal. De spiritualiteit van de jezuïeten sprak me erg aan, met name het bidden met de Bijbel en het feit dat gevoelens ook meetellen. In het noviciaat kwam daar nog een hoop bij: verbeelding, God op het spoor komen in mijn dagelijks leven, en het leven van Jezus en de Heilige Familie. De overgang naar een Engelse cultuur was lastiger dan ik dacht. De hoogtepunten van mijn noviciaat waren de pelgrimstocht, waarin ik de bevrijding ervoer van het praktisch vertrouwen op Gods Voorzienigheid, en mijn stage bij de Arkgemeenschap, waar ik nog meer dan vroeger God in kwetsbare mensen leerde herkennen, en hoeveel ze mij ...

In de zomer van 1996 was ik met een groep Franse studenten in India op bouwkamp. Gedurende enkele dagen blokletterden al de grote Indische kranten op hun voorpagina: “Mother is dying” en “Mother is agonising”. Eenieder wist wie “Mother” was. Het ging over Moeder Theresa van Calcutta. Normaal, zou het kunnen lijken, dat dit de voorpagina haalde. Zo’n beroemdheid! Maar dan moet je wel weten dat die vrouw en haar duizenden medezusters werk deden dat in India traditioneel als totaal onwaardig om niet te zeggen als aanstootgevend werd beschouwd: de lijflijke zorg voor de allerarmsten. Daar blijft een deftig mens immers met zijn handen af. Een jaar later kreeg diezelfde vrouw in India een staatsbegrafenis. Het is pas onlangs bekend geworden in het grote publiek dat Moeder Theresa het grootste deel van haar leven als Moeder van de allerarmsten in de volledige nacht heeft doorgebracht. Hoezeer zij er ook naar smachtte, zij voelde Gods aanwezigheid niet. De genietingen van het geloof – om een m...

Sarah Palin, de kandidate voor het vice-presidentschap van de Amerikaanse republikeinen is een « moderne vrouw ». Hiervan maakt deel uit dat zij wordt gekwalificeerd als heel christelijk maar ook als « post-confessioneel ». Haar parcours van het ene kerkgenootschap naar het andere is inderdaad nogal moeilijk om volgen. Het blijkt de uitdrukking te zijn van een ruimere tendens in de protestantse wereld om « à la carte » te gaan shoppen in het heel ruime christelijke aanbod. De levensbeschouwelijke coctail, we kennen dat hier ook. Mensen stellen zelf hun eigen geloof samen. Soms met heel disparate ingrediënten. Dit geldt voor jonge mensen. Maar meer en meer ook voor hun ouders, en soms zelfs grootouders. De graad van voldoening die dit levensbeschouwelijke shoppen biedt, zo leren ons de godsdienstsociologen, is niet bijster hoog. Maar dit belet niet dat het fenomeen aan belang wint. Als Katholieke Kerk moeten we hier rekening mee houden. En tegelijkertijd radicaal trouw blijven aan onze ...

Augustinus van Hippo schrijft in zijn homilieën over de eerste brief van Sint Jan volgende woorden: Ama, et fac quod vis . Bemin, en doe wat je wil . Een beetje verder verwoordt hij het een beetje anders: Bemin, en het kan niet anders dan dat je het goede doet . De liefde is de sleutel van de christelijke ethiek. Geen emo-liefde. Geen sentimentaliteit. Wel de onderscheidende liefde; de liefde die geeft; alles; ook zichzelf.

Cristóbal Fones sj is een jonge Chileense jezuïet. Hij is componist en zanger. Zijn voornaamste zending is het maken van religieuze muziek. Cristóbal heeft net een nieuwe CD uitgebracht. Op deze internetpagina kan u al zijn nieuwe liederen beluisteren. Weliswaar in het Spaans. Maar ook genietbaar voor wie de tekst niet snapt.

Onlangs las ik volgende woorden van een oudere man over zijn naderende dood. Hoe zou ik schrik kunnen hebben om Jezus te ontmoeten ? Hij houdt van mij.

Een medebroeder liet onlangs aan jongeren een video zien over de jezuïeten in de Benelux waarin de medebroeders uitgebreid aan het woord komen. Dat zijn nu eens echt andersdenkenden , was de spontane reactie van een meisje. In een gesprek met een vriend over onze manier van leven zei ik tot besluit: eigenlijk leven wij heel gewoon . Waarop die meteen reageerde door te stellen: Neen, jullie levenswijze is helemaal niet gewoon. En jullie hoeven dit ook niet te verbergen . Inderdaad, religieus leven is helemaal niet gewoon of normaal. Dat geldt trouwens voor elke vorm van christelijk leven dat authentiek wil zijn. Het vraagt, doorlopend, bewuste keuzes en botst noodzakelijkerwijze met de normale manier van doen.