"In alle dingen"

Gewoontegetrouw ontmoette Benedictus XVI de voorbije 26ste september 2009 de pers in het vliegtuig dat hem naar Praag vloog voor een officiëel bezoek. Tsjechië is een van de meest geseculariseerde landen van Europa. Aan de paus werd gevraagd hoe de Kerk, als minderheid, op een efficiënte wijze kan bijdragen aan het gemeenschappelijke goed van het land. Ziehier het antwoord. “ Ik zou zeggen dat het normalerwijze de creatieve minderheden zijn die de toekomst bepalen. Daarom moet de Katholieke Kerk beschouwd worden als een creatieve minderheid die een erfenis heeft van waarden die niet behoren tot het verleden maar die een levende en actuele werkelijkheid zijn. De Kerk moet deze actualiseren en aanwezig zijn in het publieke debat, in onze strijd voor een waar begrip van vrijheid en vrede. Op deze manier kan zij een bijdrage doen in verschillende domeinen. Ik denk dat het eerste domein precies de intellectuele dialoog is tussen agnosten en gelovigen. Elk van beiden heeft de ander nodig: ...

Midden september 2009 kwam Pater Adolfo Nicolás sj, algemene overste van de SJ, op bezoek bij de Ierse medebroeders. In onderstaande video spreekt pater Generaal zijn hoop uit voor de Westerse Kerk. Meer in het bijzonder heeft hij het, vanuit zijn ervaring in het Verre Oosten en zijn kennis van het Boeddhisme, over enkele problemen waarmee de Kerk in het Westen wordt geconfronteerd: de “zonde van het rationaliseren”, het formalisme …

Het “Pleidooi voor respect en waarheidsliefde” van Etienne Vermeersch in Tertio dd 14.9.09 is merkwaardig. In het bijzonder de wijze waarop Vermeersch schriftcitaten gebruikt om zijn stelling kracht bij te zetten dat de joods-christelijke openbaring “de slavernij ten volle goedkeurt en ondersteunt”. Korte perikopen, soms maar een vers lang, worden aangehaald als onweerlegbaar bewijs; zonder op welke wijze dan ook de historische, religieuze, sociale of culturele context in overweging te nemen of de ruimere traditie waarbinnen deze teksten ontstaan zijn en gelezen worden. Meer in het bijzonder meet hij die fragmenten het gezag aan van “goddelijke openbaring” terwijl in de katholieke Kerk deze kwalificatie voorbehouden is de Heilige Schrift als geheel genomen, en dan nog wel in de lectuur die de Traditie ervan maakt. Als gelovigen op dergelijke wijze gebruik maken van hun heilige geschriften wordt dit bestempeld als fundamentalistisch.

De dominicanen zijn op hun best als ze kunnen preken. Timothy Radcliffe is een voormalige Magister Generaal van de dominicanen. Hij is een prachtvoorbeeld van een “ predikheer ”. Zijn toespraken zijn een streling voor oog, oor en verstand. In onderstaande video heeft hij het over twee valkuilen waarvoor onze Kerk van de 21ste eeuw zich dient te hoeden: die van de gettovorming en die van de secularisatie.

Weet u welke de meest bezochte pagina’s zijn op www.jezuieten.org? De “ In memoriams ". Vreemd? Helemaal niet. Het volstaat er enkele te lezen om te weten waarom die zo in trek zijn. Wat is mooier dan het levensverhaal van een mens die probeert zijn leven te plaatsen in de navolging van Jezus?! Vandaag wordt in Heverlee pater Michael Windey sj begraven. Hieronder vindt u een korte levensbeschrijving van deze jezuïet die door de VRT werd bestempeld als de Vlaamse Gandhi . “ De Vlaamse jezuïet en missionaris Michaël Windey, bekend om zijn werk voor de allerarmsten in India, is op 20 september 2009 overleden in Heverlee bij Leuven. Windey is in 1921 als vierde van twaalf kinderen geboren in het Oost-Vlaamse Buggenhout. In 1938 treedt hij toe tot de jezuïetenorde. Twee van zijn broers doen hetzelfde en drie zusters worden religieuze. In 1946 wordt hij als missionaris naar Brits-Indië gezonden. Hetzelfde jaar overlijdt zijn vader. Slechts na veertien jaar zullen zijn moeder, broers ...

Voorbije maandag, 21 september, was er onthaaldag aan de Universiteit Antwerpen (UA). Vermits de UA officieel een pluralistische universiteit is werd er, ook op levensbeschouwelijk gebied, een “pluralistisch aanbod” gedaan. De pastorale dienst organiseerde traditiegetrouw een eucharistieviering in de kathedraal. De vrijzinnige dienst organiseerde een “humoristische conference”, gegeven door een stand-up comedian, Nigel Williams. De omschrijving van de inhoud van deze “activiteit” nam 19 regels in beslag. Ze kan evenwel samengevat worden in vier woorden: “Het christendom belachelijk maken”. In onze streken is het christendom in crisis. Maar de “georganiseerde vrijzinnigheid” verkeert duidelijk in een nog grotere crisis.

Gisteren was een dag van contrasten. In de voormiddag besloten we een vormingssessie voor en met 25 jonge leerkrachten uit onze colleges. In de namiddag werd de 50ste verjaardag gevierd van ons groot voormalig studiehuis “Lerkeveld” in Heverlee, bij Leuven. Van de jeugd en de toekomst over naar de derde/vierde leeftijd en het verleden. Zo leek het wel. Ik moest even slikken toen ik met een beetje vertraging de viering binnenstapte. Terugblikkend op deze dag kon ik de zaak wat anders aankijken. Bij de slotevaluatie, had één van die jonge leerkrachten, onder instemmend geknik van de anderen, gesproken over zijn “vriend” Ignatius. Indrukwekkend, de openheid en het enthousiasme van deze jonge mensen tav onze ignatiaanse spiritualiteit en het daaruit voortvloeiende mensbeeld en opvoedingsmodel. Tijdens de homilie in Heverlee vertelde Hugo Roeffaers sj dan weer dat Ignatius, aan het einde van zijn leven, eigenlijk vond dat er toen al teveel jezuïeten waren. Hij verkoos een “minima Societas”...

In een mededeling van 21 september 2009 heeft de Nasa aangekondigd dat haar satelliet voor de observatie van maankraters (LCROSS) begin oktober zal neerstorten op de Maan in de buurt van de Cabeus A krater, dicht bij de Zuidpool van de Maan. Deze krater is genoemd naar Niccolo Cabeo (1586-1659), een jezuïet die filosoof en wetenschapper was. In totaal zijn er 35 kraters op de Maan genoemd naar jezuïeten-wetenschappers . Drie van hen waren Belgen, waaronder 2 Antwerpenaars.

Bij het voorbereiden van een sessie voor jonge leerkrachten stootte ik op dit interview met pater Adolfo Nicolás sj, algemene overste van de SJ. Hij spreekt er tot jongeren die er aan denken om jezuïet te worden. Je kan het ook beluisteren als een aangrijpende oproep tot alle mensen die ten volle willen leven. Hieronder vindt u een vrije vertaling. “Er zijn allerhande belangen groepen die dromen verkópen. Het zijn handelaren in dromen. Maar de dromen die ze aanbieden zijn korte en weinigzeggende dromen. Het is onze taak om opnieuw te leren groots te dromen. We hebben dromen nodig die niet te koop zijn. Dromen die je doen zeggen: “Hé, misschien kan ook ik hier wel aan meewerken. Hier is iets voor mij weggelegd.” De noden in onze wereld zijn zo ongelofelijk groot. Op alle vlak. Dromen van spiritualiteit, van echt leven, van een betere wereld, van samen delen, van gemeenschap vormen, van een nieuwe menselijke waardigheid. Dat moeten onze dromen zijn. Of, beter nog, we moeten onze dromen o...

In een gezin waar ik te gast was geweest voor het avondmaal, zaten we nog even na te keuvelen. Plots merkten we dat de oudste dochter achter de computer aan het wenen was. De huistaak waar ze verschillende uren aan gewerkt had was door een verkeerde bewerking opgelost in het niets. Geen reservecopie of wat dan ook. Er was maar één oplossing : opnieuw beginnen. Niet leuk als je dat overkomt zondagavond om 8 uur. Discreet ging de moeder naast haar panikerende kind zitten en bood haar hulp aan. Eerst kwam er weinig reactie. Maar de vriendelijke rust van de moeder bracht het jonge meisje op haar beurt tot rust. Weldra waren beiden naast mekaar druk bezig antwoorden aan het verzamelen. Het leek wel bijna gezellig. Toen ik ‘s avonds mijn dag overschouwde kwam deze anecdote als eerste naar voor in mijn terugblik. Ik voelde me warm en dankbaar.

Elk jaar bereid ik enkele koppels voor op het sacrament van het huwelijk. Keer op keer een boeiende ervaring. Maar voor deze “Monsieur le curé” is het plezier er duidelijk van af. Toegegeven, de enigszins uitgerijpte tortelduifjes maken het hem niet makkelijk. Beoordeel zelf deze " videoreportage ".

Aan de oorsprong van het kwaad in de wereld, ligt angst. Dat schrijft William Barry sj, een Amerikaans specialist van ignatiaanse spiritualiteit. Als dit zo is, moet echte godsdienst een echt antwoord kunnen bieden op de angst. Barry citeert dit aforisme van de theoloog John Macmurray: De stelregel van de bedrieglijke godsdienst luidt als volgt: “ Wees niet bang; vertrouw op God en Hij zal ervoor zorgen dat waar je bang voor bent niet zal gebeuren.” De stelregel van de ware godsdienst is het tegenovergestelde: “Wees niet bang; het is best waarschijnlijk dat datgene waar je schrik voor hebt ook echt zal gebeuren; maar je hoeft er gewoon geen angst voor te hebben .”

Deze dagen ben ik opnieuw met drie mensen in zee gegaan: drie mensen die begonnen zijn met de Geestelijke Oefeningen in het dagelijks leven . Voor de een eerder als gebedsschool en weg naar geloofsverdieping, voor een ander dan weer met het oog op een levenskeuze. Zowel voor wie de Oefeningen doet als voor wie ze geeft een uniek en onvoorspelbaar avontuur. “God is anders”. En dus ook Jezus. Op internet is er een groeiend aanbod om thuis, aan je eigen ritme en op het ogenblik dat je zelf kiest, ignatiaans te bidden. Enkele suggesties: 1. Sacred Space (Ierse jezuïeten): elke dag een ignatiaanse meditatie met het evangelie van de dag. Een kleine twintig talen. Hopelijk weldra ook in het Nederlands. 2. Pray-as-you-go (Engelse jezuïeten): elke werkdag een podcast (combinatie van mooie muziek, stilte en gesproken woord) om te bidden onderweg. 3. Vers Dimanche (Franse jezuïeten): wekelijks 7 gebedsimpulsen om te bidden met het evangelie van de komende zondag.

Het openbaar onderwijs in Vlaanderen heeft dan maar, halsoverkop, beslist om een algemeen hoofddoekenverbod uit te vaardigen. Net zoals in Frankrijk, overigens. In Groot-Brittannië wil men dan weer een verbod van internetaansluiting opleggen aan internetpiraten. Ook hier is het land van de vrijheid voorloper geweest in het verbieden. In Nederland wil de PvdA een gedwongen anticonceptie voor “slechte moeders”. Een gebod deze maal, geen verbod. Maar de logica is dezelfde. De bedoeling is duidelijk. En neen, dat hoofddoekenverbod lijkt me geen verborgen uiting van discriminatie. Absolute verboden uitvaardigen is een teken van onmacht, een verborgen capitulatie. Het verwijst naar de crisis van “de wet” in onze culturen. Alles moet kunnen. Taboe’s zijn taboe. Tenzij als je raakt aan … Een samenleving kan niet zonder regels. Maar ook niet zonder respect, dialoog en bereidheid tot echte vernieuwing. Soms is verbieden noodzakelijk. Maar een positief en aantrekkelijk aanbod is doorgaans werkzam...

De ignatiaanse uitmuntendheid betreft niet enkel de opvoeding. Het is een algemene uitnodiging om vérder te durven gaan dan de reeds begane paden en om risico’s te durven nemen. Onlangs hoorde ik een lekker paradoxale toepassing, a contrario, van deze kentrek van de ignatiaanse spiritaliteit: “De twee argumenten die het vaakst worden gebruikt om nieuwe initiatieven af te blokken zijn: 1. Dat hebben we altijd zó gedaan. 2. Dat hebben we nog nooit gedaan.”

Dit spotje wil de aandacht vestigen op de alfa-cursus, een kennismakingscursus met het christelijk geloof. Hij duurt maar 20’. Het gaat allemaal razendsnel. Voor je het weet is het voorbij. Net zoals het leven. Misschien toch maar best niet ál te lang wachten om werk te maken met je verlangen om wat meer naar de diepte te gaan.

Een van de pagina’s die het meest geconsulteerd wordt op www.jezuieten.org is die waar uitgelegd wordt wat de “Geestelijke Oefeningen” zijn. Onze Franse medebroeders hebben net 7 heel korte interviews met Yves de Kergaradec sj gepost op hun YouTube-kanaal . Yves de Kergaradec is begeleider van jezuïeten die hun laatste vormingsjaar doen (“instructor van het derde jaar”) en geeft doorlopend de Geestelijke Oefeningen in ons bezinningscentrum in Clamart, even buiten Parijs. Hij is een heel spiritueel man die tegelijkertijd een no nonsens iemand is. In bovenstaande video legt Yves alvast uit wat de Geestelijke Oefeningen niet zijn.

De zomer loopt nu snel naar zijn einde. Graag nog enkele mooie foto's die ik de voorbije maanden nam. Even nagenieten. ( Klik op de foto's om ze te vergroten .) Huisje in de Béarne (Frankrijk) Oostelijke Franse Pyreneeën Andorra Meer van Leyre (Navarra, Spanje)

Áls je er “De Standaard” van gisteren, (11.9.09) mag op geloven, beweegt er iets in het nadenken over seksualiteit en seksuele opvoeding. Althans op wereldvlak. In een ontwerprapport van de UNESCO over “Internationale richtlijnen inzake seksuele opvoeding” zou onder meer het volgende te lezen staan: • ‘Bij gebrek aan een vaccin tegen aids, is opvoeding het enige vaccin dat we hebben' • Bij het hoofdstukje over het voorkomen van zwangerschappen zou staan dat ‘ onthouding van seksueel verkeer de meest efficiënte manier van contraceptie is' . Stel je eens voor dat de Paus dit zou gezegd hebben … Er zit “beweging” in, maar wel in alle richtingen. In hetzelfde rapport zou, nog steeds volgens “De Standaard” bij de leerdoelstellingen voor 5- tot 8-jarigen staan dat reeds aan die leeftijd gepraat kan worden over masturbatie : ‘ Het is niet schadelijk, maar moet privé gebeuren' . Dat weten we dan ook weer.

Een franciscaan en een jezuïet waren goede vrienden. Beiden waren rokers en vonden het moeilijk om langere tijd te biddenzonder een sigaretje te roken. Ze besloten dan ook om aan hun overste toestemming te vragen om te roken. Toen ze mekaar terug zagen was de franciscaan teneergeslagen. “Ik heb aan mijn overste gevraagd of ik mocht roken terwijl ik bad en zijn antwoord was “neen”". De jezuïet moest lachen. “Ik heb gevraagd of ik mocht bidden terwijl ik rookte. En hij antwoordde “natuurlijk””.

In het Noordelijk halfrond is “het seizoen” aangebroken. In onze noviciaten leggen de 2de-jaarsnovicen hun geloften af. In de Sociëteit van Jezus zijn die overigens niet tijdelijk, maar meteen eeuwig. Ignatius ging voor alles of niets. Het voorbije WE legden 5 novicen – uit verschillende landen – geloften af in ons noviciaat in Birmingham. Op onze Engelse roepingenwebsite vindt u een kort verslag met foto's. Ook in Nigeria legden een tijdje geleden novicen hun geloften af. In dezelfde Sociëteit. Maar toch echt wel op zijn Afrikaans. Kijk maar even naar deze fotoreportage .

De voorbije dagen nazomerde het heerlijk. Stilletjes nadert de zomer nu zijn einde. Beelden, geluiden, geuren, smaken … blijven nahangen. Het hoeft geen nostalgie te zijn. Ze kunnen ons net zo goed kracht en inspiratie geven voor het nieuwe werkjaar. Wat heeft u deugd gedaan in uw vakantie? Wat heeft u doen herleven, kracht en nieuwe ideeën gegeven?

Hervé-Pierre Guillot is een Franse medebroeder die sinds enkele weken in onze Brusselse « Europese communauteit » woont. Hij vervoegt er een 10-tal medebroeders uit verschillende Europese landen die werken voor het OCIPE (Jesuit European Office), de Europese pastoraal of nog voor de JRS (Jesuit Refugee Service). Hervé-Pierre heeft net een bijzondere opleiding aan het Europacollege in Brugge achter de rug. In het voorjaar wordt hij priester gewijd. In een gesprek met hem had ik het over het lobbywerk van het OCIPE en de JRS. Neen, verbeterde hij me. Wij doen niet aan lobbying, wel aan advocacy . Lobbying betekent dat je via informele contacten de (politieke) besluitvorming probeert te beïnvloeden ten voordele van je eigen belangen, of van de personen/groepen die je betalen. Bij advocacy daarentegen gaat het over het verdedigen van de belangen van anderen. In het geval van JRS zijn dit concreet vluchtelingen. Toch wel meer dan een nuance-verschil. Weer iets bijgeleerd.

Amanda Lear is gekend als muze van Salvador Dalí, fotomodel en zangeres. Veel minder geweten is dat zij een diepgelovige vrouw is. In onderstaande video vertelt ze met grote openheid over haar geloof en in het bijzonder hoe dit haar geholpen heeft om de dood van haar echgenoot te verwerken. Om naar dit videootje te kijken, klik hier .

Homilie bij Mc 7, 31-37: de genezing van de doofstomme. Het volstaat naar buurlanden te reizen om te merken hoe rijk wij hier wel zijn, in het bijzonder in Vlaanderen. Onze gezondheidszorg staat aan de absolute wereldtop. Het maakt dat we niet altijd ten volle beseffen wat een kwetsbaar en kostbaar goed de gezondheid wel is. Voor alles lijkt er wel een oplossing. Als je een zekere leeftijd krijgt dan zorgt de natuur er wel voor dat dit aanvoelen wat genuanceerd wordt. Ik zal geen leeftijden noemen. Ik wil u wel verklappen dat ikzelf al zo ver ben … Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat de Evangelies ons zoveel genezingen verhalen. Het lichaam is één van de plaatsen bij uitstek waar wij geconfronteerd worden met schoonheid, maar net zo goed ook met onze beperktheden en onze frustraties. De Goede Boodschap wordt ons aangezegd in de kern zelf van deze mooie maar soms ruige werkelijkheid van ons lijfelijk bestaan. Jezus komt ons redden in wie en wat we zijn. Hij is echt meer dan een ge...

De ignatiaanse spiritualiteit is niet exclusief voorbehouden voor jezuïeten. Dat wist u reeds. Vele andere religieuzen, priesters en leken in de Katholieke Kerk inspireren zich eveneens aan de Geestelijke Oefeningen. Maar ook buiten de Katholieke Kerk weten velen zich aangesproken door de ignatiaanse traditie. Zelf heb ik de voorbije jaren meerdere malen Geestelijke Oefeningen gegeven aan protestantse christenen. En ik herinner me een Anglikaans priester, een gehuwd man, die mij in zijn boekenkast een hele rij boeken over ignatiaanse spiritualiteit toonde en zich, met een knipoog, een crypto-jezuïet noemde. “ Evangelicals on the Ignatian Road ” is een kersverse blog die wordt bijgehouden door een “ignatiaanse protestant”. Je vindt er bijdragen over wat de ignatiaanse en meer in het bijzonder de jezuïtische spiritualiteit kan betekenen voor een evangelische christen. In zijn bijdrage van 30 augustus ll. noemt de auteur drie aspecten van de jezuïeten die hem het meest beïnvloed hebben: 1...

Deze zomer vierde ik enkele malen eucharistie bij vrienden thuis. Op het geïmproviseerde altaartje stond bovenstaand kruis, gemaakt van kogelhulzen uit de 1ste WO. Toen ik dit doorkreeg was ik verontwaardigd. “Hoe kan je nu een kruis maken van moordtuigen”. Tot ik besefte dat het misschien net daarom was dat de grootouders van die vrienden dat kruis gemaakt hebben. Immers, het kruis, vooraleer openbaringsplaats van Gods liefde te zijn geworden, was een moordtuig. Het is in de grootste pijn dat de grootste liefde is verschenen. Het blijft moeilijk om hier mee om te gaan.

De Vlaamse jezuïeten zijn van plan om in de onmiddelijke toekomst flink meer gebruik te gaan maken van de moderne communicatiemiddelen voor hun apostolaat. In het bijzonder voor het apostolaat van de Geestelijke Oefeningen. Onderstaande video legt uit, voor zover als nodig, waarom dit een absolute prioriteit is geworden. Indien u hieronder niet het volledige TV-schermpje ziet, klik dan hier .

In een interview met De Standaard dd 29 augustus 2009 zei Geert Noels, een Vlaamse topeconoom, ondermeer het volgende: 'Ik heb veel te danken aan de jezuïeten van het Xaveriuscollege in Antwerpen, waar ik school heb gelopen. De leraren zagen de opleiding heel breed: ook sport en cultuur of sociaal engagement waren belangrijk. Iedereen kon wel ergens in uitblinken. Ik leerde er dingen die je achteraf nog maar moeilijk kan inhalen. Wie op school theater heeft gespeeld, zal bijvoorbeeld later niet bang zijn om een publiek toe te spreken.' Het is bijna een letterlijke citaat uit ons opvoedingsproject !

Een moeder vertelde me dat ze, enkele jaren geleden, haar zoon van 12 op 1 september aan de schoolpoort van de humaniora ging afzetten. Onderweg liet ze haar moederhart de vrije loop. Een overvloed van goede raad en lieve wensen. De jongen luisterde geduldig. Aan de schoolpoort gekomen stapte hij uit de wagen. Zij moeder hield noodgedwongen op met spreken. De jongen kon nog net één vraag stellen: “Mama, ken jij het verschil tussen een dialoog en een monoloog?”