"In alle dingen"

Eindelijk. Het is zomer. Echt zomer. Lekker warm. Zon. De natuur op zijn mooist. Voor de kinderen en (sommige … ) studenten is er een eindeloos lange vakantie. Ook voor heel wat volwassenen liggen er mooie dagen in het verschiet. Vakantie. Op verplaatsing of thuis. Lang of kort. Nu meteen of nog een lange tijd wachten. Iets heel anders doen. Of genieten van het vertrouwde. Vacare: leeg zijn, vrij zijn, niet bezet zijn, vrij staan, tijd hebben voor, nutteloos zijn … Dit Latijnse werkwoord heeft heel wat suggestieve betekenissen. Uitnodiging om je werkelijkheid anders te gaan bekijken, vanuit een nieuw perspectief. En het hoeft heus niet hemels te zijn om echt mooi te zijn. Uw blogger gaat een “bewogen” zomer in. Dat zal u merken aan de regelmaat van de berichten. Pas midden augustus wordt het dagelijkse ritme terug opgenomen. Goede vakantie!

In 1978 publiceerde Karl Rahner sj zijn « Brief van Ignatius aan jezuïeten van nu ». In dit essay van enkele tientallen bladzijden kruipt Rahner in de huid en pen van Ignatius en levert hij mijmeringen over wat het kan betekenen om vandaag jezuïet te zijn. In dit laatste uittreksel vertelt Rahner over de godservaring van Ignatius : begin- en eindpunt van alles. Zoals je weet, wilde ik, zoals ik het toen uitdrukte, « de zielen helpen », d.w.z. ik wilde mensen iets zeggen over God en zijn genade, en over Jezus Christus, de Gekruisigde en Verrezene, iets dat hun vrijheid zou verlossen tot de vrijheid die ik in God had leren kennen. Ik wilde niet iets anders zeggen dan wat in de Kerk altijd gezegd werd, en toch was ik van mening (en die mening was juist) dat ik het oude op een nieuwe manier kon zeggen. Waarom ? Ik was ervan overtuigd, dat ik – eerst als beginneling tijdens mijn ziekte in Loyola en later definitief gedurende mijn afzondering in Manresa – God onmiddellijk ontmoet heb en dat ...

In 1978 publiceerde Karl Rahner sj zijn « Brief van Ignatius aan jezuïeten van nu ». In dit essay van enkele tientallen bladzijden kruipt Rahner in de huid en pen van Ignatius en levert hij mijmeringen over wat het kan betekenen om vandaag jezuïet te zijn. Hieronder een reflectie over zijn houding ten aanzien van de Kerk. Men noemt mij met nadruk een man van de Kerk, Marcuse noemt mij een soldaat van de Kerk. Ik schaam me bepaald niet voor deze kerkelijke gezindheid. Ik wilde met mijn hele bekeerde leven de Kerk dienen, met dien verstande dat deze dienst uiteindelijk God en de mensen geldt en niet een instituut dat zichzelf zoekt. De kerk heeft oneindige dimensies, want zij is de gemeenschap van gelovige mensen, die in hoop op weg zijn, die God en hun medemensen liefhebben en die vervuld zijn van de geest van God. Maar - en voor mij is dat vanzelfsprekend – de Kerk is ook sociologisch bepaald. Ze is een concrete kerk in onze geschiedenis, een kerk van de instituties, van het menselijk...

In een technische school hier in de buurt sprak onlangs een 16-jarige zijn godsdienstleerkracht aan bij het binnenkomen in de les. Hij was stomverbaasd. “Mevrouw, die van geschiedenis heeft gezegd dat God geen ding is maar een persoon. Dat heb ik nu nog nooit gehoord. Is dat waar?” De godsdienstleerkracht had een heel ander lesonderwerp voorbereid. Maar de kans was te mooi om voorbij te laten gaan. Te meer daar ook de andere leerlingen haar verwachtend aankeken. Het uur was zo voorbij. De leerkracht had het gesprek heerlijk gevonden. Zij niet alleen. Het is waar dat de identiteit van ons katholiek onderwijs niet meer zo duidelijk is. Kan ook moeilijk anders in het geseculariseerde Vlaanderen. Allerhande kritiek kan worden geformuleerd op het godsdienstonderricht. Blijft dat het een echte structurele buitenkans is dat onze jongeren zowel in het lager als in het middelbaar onderwijs 2 uur godsdienstles krijgen. Wat een geluk voor die jongens en meisjes dat ze zo de kans krijgen om, van v...

In 1978 publiceerde Karl Rahner sj zijn « Brief van Ignatius aan jezuïeten van nu ». In dit essay van enkele tientallen bladzijden kruipt Rahner in de huid en pen van Ignatius en levert hij mijmeringen over wat het kan betekenen om vandaag jezuïet te zijn. In onderstaand uittreksel denkt Rahner na over de toekomst. Je kunt ook in de toekomst over God spreken, als je werkelijk begrijpt wat met dat woord bedoeld wordt, en er zal altijd een mystiek bestaan en een inwijden in het geheim van de onzegbare nabijheid van onze God, die andere wezens buiten zichzelf heeft geschapen om zichzelf daaraan in liefde als eeuwig leven te schenken. Het zal altijd mogelijk zijn aan mensen over te dragen, dat ze de eindige afgodsbeelden die langs hun wegen staan, omverwerpen of er onverschillig aan voorbij gaan; dat ze niets absoluut maken wat ze aan afzonderlijke en bepaalde machten en autoriteiten, ideologieën, doelstellingen en toekomsten tegenkomen; dat ze “indifferent, onverschillig” worden en dat z...

Aan het einde van een schooljaar wordt er teruggeblikt. Ook door de leerlingen van het Onze-Lieve-Vrouwcollege, het SJ-college in de Antwerpse binnenstad, die het afgelopen jaar hun sociale stage hebben gedaan. Mocht het niet helemaal duidelijk zijn waarom we hen verplichten om 30 uur van hun vrije tijd af te staan, dan kunnen onderstaande citaten uit de stageverslagen van deze 16-17-jarigen meer helderheid brengen. ‘Als ik er alleen voor had gestaan, was ik er waarschijnlijk nooit aan begonnen. Dus vind ik het heel knap dat onze school, die een van de weinige is, zich er voor inzet. Een duwtje in de rug kan je altijd gebruiken als je jong en impulsief bent! Echt bedankt voor deze fantastische ervaring.’ ‘Het sociaal project is voor mij een kans geweest om een stap te zetten in het onbekende.’ ‘Het was voor mij vooral die drempel waar ik over moest, de drempel van iedere persoon apart te benaderen, dat was het moeilijkste.’ ‘Na een tijdje heb ik mezelf wakker geschud. Wat kan er mooie...

Onlangs werd bekend dat dit jaar in de Vlaamse bisdommen samen er slechts een priesterwijding zal plaatsvinden. We evolueren met rasse schreden naar een priesterarme Kerk. Op zich geen drama. In heel wat delen van de Wereldkerk is dit steeds zo geweest en kan men daar goed mee leven. Wij echter komen uit een uitgesproken priesterrijke Kerk. Op zich ook een gegeven als een ander. Ware het niet dat dit concreet betekent dat het niveau van spirituele en theologische vorming van de doorsnee leek hier in Vlaanderen problematisch laag is. En dit in alle lagen van de bevolking. Nadenken over Kerk en geloof, dat was hier de zo goed als exclusieve taak van priesters en religieuzen. Daar hoefden de “gewone” gelovigen zich niet om te bekommeren. Nu het stilaan duidelijk wordt dat deze groep zo niet aan het verdwijnen is, dan toch drastisch en voor lange tijd numeriek marginaal gaat worden, leidt dit tot een reële ontreddering. Op uitzonderingen na, beschikken onze gelovigen, ook zij die in hun pr...

Gebed tot Jezus O God, mijn God, ik houd zoveel van U! Maar ik bemin U niet opdat Gij mij zoudt redden; of om het eeuwig vuur waarmee Gij diegenen straft die niet van U houden. Gij hebt mij heel en al omhelsd aan het kruis, Gij hebt de nagels ondergaan, de lans, zoveel smaad, talloos lijden, en de dood. En dit alles omwille van mij en mijn zonden. Hoe zou ik U dan niet beminnen, o allerliefste Jezus? Niet opdat Gij mij in de hemel zoudt redden of opdat Gij mij niet voor eeuwig zou verdoemen; evenmin uit hoop op welke beloning dan ook; maar, zoals Gij van mij gehouden hebt, zo ook houd ik van U en zal ik van U blijven houden: alleen omdat Gij mijn Koning zijt en alleen omdat Gij God zijt. Franciscus Xaverius sj

Vandaag, 20 juni 2009, is het wereldvluchtelingendag. The Jesuit Refugee Service (JRS) ontstond in 1980, op initiatief van de toenmalige Algemene Overste van de Sociëteit van Jezus, Pedro Arrupe sj. De JRS is thans uitgegroeid tot een grote internationale NGO die zich wereldwijd inzet voor vluchtelingen: door onderwijs in de vluchtelingenkampen, door zorg voor de spirituele noden van deze vaak getraumatiseerde mensen, door gespecialiseerd lobbywerk … Onderstaande video geeft u een overzicht van de geschiedenis van de JRS, alsook van haar heel eigen aanpak. .

“Slechts heel weinig mensen beseffen wat God met hen zou kunnen doen indien ze zich aan Hem toevertrouwden en zich door Zijn genade lieten kneden. Een dikke en vormeloze boomstam zou nooit geloven dat hij een beeld zou kunnen worden dat bewonderd wordt als een wonder van vakmanschap; hij zou zich nooit onderwerpen aan de beitel van de beeldhouwer die met zijn genie ziet wat hij er van kan maken. Vele mensen die we kennen leven eigenlijk amper als christenen. Ze snappen niet dat ze heilig zouden worden, mochten ze toelaten dat Gods genade hen vormt en mochten ze Zijn plannen niet dwarsbomen door weerstand te bieden aan wat Hij wil doen” Ignatius van Loyola

In 1978 publiceerde Karl Rahner sj zijn intussen vermaarde « Brief van Ignatius aan jezuïeten van nu ». In dit essay van enkele tientallen bladzijden kruipt Rahner in de huid en pen van Ignatius en levert hij mijmeringen over wat het kan betekenen om vandaag jezuïet te zijn. In onderstaande passage schrijft Rahner over hoe omgaan met eigenheid. Aan die begrijpelijke en toch dwaze overschatting van de eigen levensstijl hebben jullie in je geschiedenis niet zelden gedaan en alleen daardoor is het al te begrijpen dat de jezuïeten vaak verweten wordt dat ze trots zijn. Maar waar zo’n overschatting van de eigen levensstijl, zo’n aanspraak op universaliteit, door de concrete historische situatie ook voor naïeve mensen niet langer mogelijk is, daar ontstaat het tegenovergestelde gevaar: mensen worden onzeker in hun eigen levensstijl, ze zijn er niet meer echt van overtuigd, dat de eigen levenswijze voor henzelf wel volstrekt geldig is, ook al is die niet geschikt voor iedereen, ze proberen ee...

Gisteren de hele dag gewerkt met Grégoire en Conall, een Franse en een Ierse medebroeder. Bedoeling was om promotiemateriaal uit te werken. Hoe de Sociëteit van Jezus beter bekend maken in onze colleges, kerken, bezinningscentra, studentenhuizen … ? Samen brainstormen met een dertiger, een veertiger en een vijftiger is boeiend. Snel werd het duidelijk dat we vooral “teasers” of “appetizers” moeten uitwerken. Informatie ten gronde kan immers makkelijk op het internet gevonden worden. Zoeken dus naar geschikte combinaties van beeld en woord. Niet te voorspelbaar en toch herkenbaar. Degelijk en tegelijk verstaanbaar voor wie er weinig of niets van afweet. Gemeenschappelijke templates die voldoende soepel zijn om in meerdere landen en taalgebieden aangepast te worden. Benieuwd naar uw reacties. Maar eerst nog wat verder werken.

Een bezoekje gekregen van M. Ik ken hem al lange jaren. M. is een verstandige en fijgevoelige man. Vreemde talen zijn zijn hobby. Hij woont in een stadje in de buurt. Hij leidt er een even sober als gestructureerd leven. Voorwaarde voor M. om zelfstandig te kunnen leven. Als jongvolwassene werd hij geestesziek en moest hij lange tijd gehospitaliseerd worden. Met de jaren heeft M. beter leren leven met zijn zware ziekte, de geestelijke pijn en de talrijke beperkingen die ermee gepaard gaan. Een ommekeer in het leven van M. was een pelgrimstocht naar Loyola. M. is een godsverbonden man. In het bijzonder in en doorheen de ziekte die zijn leven zo sterk bepaalt. Hij vertelt me regelmatig hoe hij probeert in het leven te staan mét zijn ziekte, eerder dan niettegenstaande zijn ziekte ; hoe hij God probeert te vinden en Zijn liefde te ervaren in alle dingen. Ook in de beperkingen die zijn ziekte hem oplegt. Er zijn zo van die mensen waar je veel van kan leren.

De voorbije dagen kon je op het web verslagen lezen over een proces in Genève: de doodslag op een steenrijke bankier uit een van de meest vooraanstaande Franse families. Uit de omstandigheden waarin het dode lichaam werd gevonden bleek dat de man door zijn minnares om het leven was gebracht nalv speciale erotische “spelletjes”. Voer voor de roddelpers, zou je denken. Maar ook in de “kwaliteitspers” vind je uitvoerige en best genucanceerde commentaren. Soms met een verbijsterde ondertoon. Sommige getuigen beschreven de man in kwestie als een gecultiveerd en innemend man. Ze gaven een geloofwaardige indruk. Andere getuigen schilderden dan weer een akelig portret met weerzinwekkende trekken. Ook zij gaven een geloofwaardige indruk. Hoe kan dit? Freud omschreef de – nochtans zo lieve - kleine kinderen als potentieel polymorf pervers. Is er reden om aan te nemen dat dit anders zou zijn voor volwassenen? De mens, elke mens, is in staat tot prachtige dingen. Voor zichzelf. En voor anderen. M...

Aan de vooravond van Pinksteren, zaterdag 30 mei 2009, ontving Paus Benedictus 7000 kinderen en ging met hen in gesprek. Hieronder vindt u het antwoord van de Paus op de vraag van Alessandro. Vraag : Mijn naam is Alessandro. Heilige Vader, u bent de eerste missionaris. Hoe kunnen wij, kinderen, een steentje bijdragen tot de verkondiging van het Evangelie. Antwoord : Eerst en vooral door te bidden. Bidden is iets echt. God luistert naar ons en als we bidden komt God echt binnen in ons leven. Hij wordt aanwezig en doet iets. Bidden is heel belangrijk. Het kan de wereld veranderen omdat het ervoor zorgt dat de kracht van God werkzaam wordt onder ons. Daarom is het ook belangrijk dat we elkaar helpen om te bidden: zo kunnen we samen bidden in de liturgie en in het gezin. Daarom is het echt goed om de dag te beginnen en te beëindigen met een gebedje en om te bidden voor je ouders. Bidden voor het middag- en avondeten, en tijdens de gezamenlijke zondagsviering. Een zondag zonder de mis, het ...

Nooit zag ik zo’n subtiele en schroomvolle evocatie van het schandaal van de honger in onze wereld. Aan het einde wist ik niet meer of ik wilde glimlachen, wenen of … bidden. Wellicht alle drie tegelijk. Om te tonen aan uw (klein)kinderen. NB: het eerste stukje is wat lang. Het tweede deel compenseert dit ruimschoots.

Ze zijn er weer, de examens ! Kerk en Wereld, de uitgeverij van de Vlaamse jezuïeten, biedt elke week op haar gebedslijn een nieuwe korte bezinning aan voor studenten en ouders : een combinatie van muziek en stem. Klik hier om er even naar te luisteren en te bidden. De tekst van deze week is geschreven door uw blogger. Ook de komende weken zal de gebedslijn gewijd zijn aan de studenten.

“Contemplatief in de actie”. Je zou het bijna een ignatiaans “stopwoord” kunnen noemen. Hiëronymus Nadal sj, jarenlang de rechterhand van Ignatius, gebruikte deze uitdrukking om de innerlijke houding van de stichter van de jezuïeten te omschrijven. Maar wat betekent dit nu precies? Willam Barry sj, een Amerikaanse specialist van onze spiritualiteit geeft volgende omschrijving in zijn boek: “A friendship like no other”. “ Je zou dit ignatiaanse begrip kunnen vergelijken met het soort vriendschap dat zich kan ontwikkelen tussen twee mensen die lange jaren bevriend zijn. Ze voelen elkaar aan, ook al zijn ze niet bij elkkaar of zijn ze niet met hetzelfde bezig. Het kan zijn dat ze niet met elkaar aan het praten zijn maar dat ze zich toch, op een dieper niveau, met elkaar verbonden weten. Het ignatiaanse “contemplatief zijn in de actie” betekent dat je zo’n soort van relatie hebt met God. Door je, dag in dag uit, open te stellen voor God maak je het mogelijk dat de Geest je omvormt tot iema...

Een heel nieuwe wind. Dat mag je wel zeggen. De speech die Obama gisteren uitsprak in Cairo, aan het adres van de moslims en de ruimere Arabische wereld is zonder meer anders dan wat we gewoon zijn. Niet zozeer de inhoud van de ideeën en voorstellen die aangereikt werden. Die zijn uitdagend en waardevol, maar op zich niet echt nieuw. Mij is het meest opgevallen toon van deze toespraak. De machtigste man op Aarde heeft duidelijke taal gesproken, bewust van zijn macht. Maar hij heeft hij gesproken met respect voor de ander, met erkenning van de waarde en de schoonheid van de ander. Niet moraliserend, niet vanuit een superioriteit of vanuit een arrogante betweterigheid. Oproepend tot verandering. Na evenwel eerst zelf de hand in eigen boezem gestopt te hebben. Er was iets van gelijkwaardigheid en nederigheid dat doorklonk in de toespraak van Obama. Niet meteen gebruikelijk voor een Amerikaanse president. Zou het daarom zijn dat deze man meer en meer begint te spreken met gezag?

Het seizoen zit er weer op. In Vlaanderen hebben de voorbije weken tienduizenden kinderen de eerste communie of het vormsel ontvangen. Er wordt soms schamper gedaan over deze praktijk die bij ons, de secularisatie ten spijt, sterk verankerd blijft in de familiale traditie. We kennen de argumenten. Ze zijn niet uit de lucht gegrepen. Zelf denk ik dat het voor onze kinderen een genade is dat zij deze sacramenten van de inwijding mogen ontvangen. Velen groeien op in een geestelijke leegte. Er zijn nauwelijks woorden, symbolen of verhalen van zingeving die hen worden aangereikt. Eerste communie en vormsel betekenen dat ze nogal wat katechese krijgen. Vaak van heel toegewijde en gemotiveerde leerkrachten of vrijwilligers. Hun geloofsgetuigenis kan blijvende sporen nalaten. De kinderen zijn op een leeftijd van grote ontvankelijkheid. Mijn ervaring doet mij vermoeden dat beide vieringen vaak heel belangrijk zijn voor het christelijk zelfbewustzijn van deze aankomende jonge mensen. Uitspraken ...

Aan elk huis in het dorp zie je aan het venster hun foto prijken. En aan de gevel van het dorpsschooltje waar ze wonen hangt de foto in reuzenformaat. De 4 laatste zusters van het klooster zullen weldra het dorp verlaten. De foto legt zonder woorden uit waarom deze vier dames hun moederklooster gaan vervoegen. De pastoor wist me te vertellen dat de dankbaarheid van de mensen heel groot is. Tientallen jaren van dienstbaarheid, aanwezigheid, gebed, beschikbaarheid. “We zullen ze missen”. Eigenlijk zijn ze onvervangbaar, die zusters. Gewone vrouwen. Met hun goede kanten en hun schaduwkanten. Uiteraard. Maar doorheen hun toewijding, eenvoud en trouw geloof, jarenlang, levende getuigen van Gods grote liefde. Wat een geluk dat in dat dorp die dankbaarheid zo geuit kan worden.

De voorbije week hebben we een kleine 40 medebroeders over de vloer gekregen: ons noviciaat uit Birmingham, een gemeenschap uit Parijs en de Europese gemeenschap uit Brussel. Alle generaties en de verschillende etappes van de vorming door mekaar, van twintigers tot tachtigers; uit België, Engeland, Ierland, Duitsland, Egypte, Frankrijk, Zuid-Afrika, Canada, Burundi, Spanje, Lithouen … Studeren, schoolpastoraal, vorming geven, lobbyen, doctoreren, schrijven, onderwijzen, journalisme, vluchtelingenwerk, geestelijke begeleiding …. Zo verscheiden als het maar kan zijn. Op alle mogelijke vlak. Niet altijd makkelijk. Toch in de eerste plaats een rijkdom. Vrienden in de Heer. Wereldwijd verbonden om de zielen te helpen. Zo was het reeds bij de stichting van de Sociëteit. Zo is het nog steeds.

Met het feest van Pinksteren hebben we de Paastijd afgesloten. De liturgie van de Kerk gaat terug over op de “gewone tijd”. Ook in ons gewone leven mogen we de prachtige Pinkstersequentie die we gisteren baden verder blijven bidden. Hieronder vindt u de tekst. De Pinkstersequentie Kom o Geest des Heren kom uit het hemels heiligdom, waar Gij staat voor Gods gezicht. Kom der armen troost, daal neer, kom en schenk uw gaven, Heer, kom wees in de harten licht. Kom o Trooster, Heil'ge Geest, zachtheid die de ziel geneest, kom verkwikking zoet en mild. Kom o vrede in de strijd, lafenis voor 't hart dat lijdt, rust die alle onrust stilt. Licht dat vol van zegen is, schijn in onze duisternis, neem de harten voor U in. Zonder uw geheime gloed is er in de mens geen goed, is de ziel niet rein van zin. Was wat vuil is en onrein, overstroom ons dor domein, heel de ziel die is gewond, maak weer zacht wat is verstard, koester het verkilde hart, leid wie zelf de weg niet vond. Geef uw gaven zev...