Waarom onduidelijkheid voorwaarde is voor duidelijkheid
"Niet het
vele weten voldoet en verzadigt de ziel. Wel het innerlijk voelen en smaken". Deze wijsheid van Ignatius van Loyola vind je ook bij de Chinese
wijsgeer Zhu Xi (1130-1200). Nicolas Standaert sj, sinoloog, puurde uit zijn
geschriften acht leestips om in digitale tijden naar de diepte te gaan. In elk
paragraafje komt eerst Zhu Xi aan het woord. Vervolgens geeft Nicolas een korte
tip (schuin gedrukt). Hier vind je de twee laatste leestips. (4/4)
7. Oude inzichten wegwassen
Studenten mogen zich niet vasthouden aan hun oude
inzichten; ze moeten zich ervan losmaken en dan pas zullen nieuwe ideeën
verschijnen. Het is zoals zich ontdoen van troebel water, waarna het helder
water pas kan verschijnen. Wanneer je bij een passage komt die je niet
begrijpt, dan moet je je oude inzichten wegwassen om nieuwe ideeën te laten
verschijnen; en hou je steeds bij de tekst.
ð
Een open geest bij het lezen van een tekst
stelt je in staat om je eigen vooronderstellingen en zekerheden in vraag te
stellen.
8. Een opening zoeken
Bij het lezen moet je zoeken naar een opening in de
tekst; enkel dan kan je doordringen tot de diepte ervan. En als je zo een
opening niet ziet, zal je er niet in kunnen doordringen. Maar als je een
opening ziet, dan opent de coherentie van de tekst zich vanzelf.
ð
Ga op zoek naar paradoxen, contradicties,
onduidelijkheden, plotse overgangen en overdenk wat ze voor jou kunnen
betekenen. Zoals Leonard Cohen het zo mooi zong: “There is a crack, a crack in
everything, that is how the light gets in”.
Met deze tips ga je best om op de manier die ze zelf
voorschrijven: maak er tijd voor en lees ze niet allemaal in één keer, herlees
ze, tracht in de diepte te doorgronden wat ze voor jou betekenen, smaak ze,
stel ze in twijfel, stel ook je vooronderstellingen over lezen in vraag, en ga
op zoek naar openingen in de tips van Zhu Xi.
Met dank aan de Groepsblog van personeel en studenten van de KU Leuven waar deze bijdrage oorspronkelijk werd gepubliceerd.
.jpg)
Reacties