Waarom wilde Jezus dat de leerlingen van Emmaüs Hem niet herkenden? - Homilie van Nikolaas Sintobin sj

Hieronder vind je mijn homilie voor vandaag.

3e zondag van Pasen, jaar A

Hand. 2,14.22-28 - Ps. 16/15 -1 Petr. 1,17-21 - Lc. 24,13-35

Het verhaal van de leerlingen van Emmaüs klinkt vertrouwd in de oren. Zó vertrouwd dat het moeilijk kan zijn om het bijzondere van wat er beschreven wordt tot ons door te laten dringen. Ik wil het verhaal opnieuw met jullie doornemen en inzoomen op drie aspecten die wezenlijk zijn, maar waar me misschien over heen lezen.

1.     Beide mannen zijn zijn niet op zoek naar Jezus. Ze zijn zwaar ontgoocheld. Kleopas en zijn gezel hopen of verwachten niets. Voor hen is het verhaal over. Zoals in de andere verschijningsverhalen neemt de verrezen Heer zélf het initiatief om naar hen toe te komen. Het minste dat je kan zeggen is dat Jezus dit niet doet op een opdringerige wijze. Lucas zegt letterlijk: Hun ogen werden verhinderd Hem te herkennen. Jezus wil niet dat ze Hem al te vlot herkennen. “Zo maar” geloven in de verrijzenis, als was het een evidentie, is niet de bedoeling. Eigenlijk is dit in overeenstemming met het hele verhaal. Het bestaan van Jezus is niet sprookjesachtig. Het is niet vreemd dat geloven in zijn verrijzenis niet vanzelf kan.

     Hoe moet dat dan wél gebeuren?

2.     Vervolgens ontspint zich een gesprek tussen die vreemde bezoeker en beide mannen. Het is geen vroom glorie-halleluja-gesprek. De ruigheid van de concrete ervaring van de voorbije tijd komt uitgebreid aan bod. Dat gesprek doet iets met de leerlingen. Maar Jezus hebben ze nog steeds niet herkend. Ze nodigen Hem uit samen met hen te eten. Samen eten doe je niet met om het even wie. Dat heeft iets vertrouwelijk. Dat vraagt dat je je veilig voelt. Daar komt bij dat eten gaat over wat nodig is om te leven. Zonder eten ga je dood.

De leerlingen van Emmaüs zijn nu zover dat ze Jezus – die ze nog steeds niet hebben herkend - binnen kunnen laten in de kern en de intimiteit van hun leven. Voor de tweede  keer neemt Jezus nu het initiatief. En hoe. Het brood dat zij Hem aanbieden, gaat Hij meteen teruggeven en uitdelen. Jezus ís gave. Geloven in Hem heeft te maken met delen en ontvangen. Dit is het moment waarop zij Hem herkennen. Het is tevens het moment waarop Jezus opnieuw verdwijnt en hen de vrijheid laat – en dus de verantwoordelijkheid – om zelf aan de slag te gaan.

3.     Dat gaan de mannen nu ook doen. Ze bekeren zich, letterlijk. Ook al is het nacht en zouden ze logischerwijze moeten gaan slapen, ze maken rechtsomkeer. Niets kan hen tegenhouden. Zo dringend en indringend is de ervaring van de ontmoeting met de levende Heer. Ze kunnen niet anders dan die te delen met anderen.

Er kan veel meer over dit verhaal verteld worden. We hebben het nu even puur ervaringsmatig bekeken. Dat levert een interessante geloofspedagogiek op. De verrezen Heer dringt zich niet op. Hij biedt zich aan, discreet. Geloven in Jezus betekent dat je Hem een plaats geeft in de de intimiteit van je leven en je bewust wordt hoezeer Hij daar aan het werk is. Onze eigen verlangen en bijdrage tot dat geloofsavontuur zijn belangrijk. Toch komt het initiatief van de Heer zelf. Tot slot, het teken van de waarachtigheid van de ontmoeting met de Heer, is dat het in beweging zet. Je wil het delen met anderen. Je kan het niet voor jezelf houden.