De kruisverheffing: een bijna onuitstaanbaar feest - homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

 

Mijn homilie voor deze zondag

Joh. 3, 13-17 

Het feest van de Kruisverheffing heeft iets onuitstaanbaars. Hoe kan je van de installatie van een marteltuig een feest te maken? Is dit niet pervers? Dit feest illustreert op bijna aanstootgevende wijze de paradox van het christendom: in het absolute dieptepunt van de menselijke miserie openbaart zich de volheid van het mysterie van God. Inderdaad, de theologen leren ons dat de oprichting van het kruis met daarop de stervende Jezus het hoogtepunt is van de openbaring van Gods liefde. De evangelielezing biedt leessleutels die helpen om hier iets van te begrijpen. Ik noem er drie.

 

In vers 13 zegt Jezus: Nooit is er iemand naar de hemel opgeklommen, tenzij Hij die uit de hemel is neergedaald. Hiermee maakt de Mensenzoon een dubbel statement. (1) Jezus is uit de hemel neergedaald. Hij komt voort uit God. Hij is God, helemaal. (2) De oprichting van het kruis is het opklimmen door Jezus naar de hemel. Op indirecte wijze suggereert dit dat die verschrikkelijke passie en dus ook de terechtstelling van Jezus zijn goddelijke identiteit niet tegenspreekt. Integendeel, ze maakt zijn goddelijke grootheid zichtbaar.

 

Ten tweede, het is opvallend dat Jezus het woord moet gebruikt. In het vers 14 zegt Jezus: deze Mensenzoon moet omhoog worden geheven. Het kruis was geen onvoorziene tegenslag. Het was het verlangen van God, en dus ook van Jezus, dat Hij onze menselijke sterfelijkheid en gebrokenheid zou delen, tot het bittere einde toe. Jezus heeft er vrijwillig voor gekozen om ook het ondraaglijke, het onbegrijpelijke, het revolterende, ook het alles maar toch dat niet van ons leven te delen. Hij heeft dus niet alleen de goddelijke schoonheid en de grootsheid van ons menszijn geopenbaard. Hij heeft er tegelijk voor gekozen om de ervaring van onze diepste ellende tot de zijne te maken. Jezus heeft ons leven helemaal gedeeld.

 

Dat is meteen de leessleutel voor de laatste woorden van dit evangelie: God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered. Het heeft driehonderd jaar geduurd vooraleer de christenen het kruis niet meer zozeer als marteltuig zagen, maar als symbool van Gods liefde. Want, zegt Jezus ons, dat is de ultieme leessleutel van de kruisverheffing: Gods verlangen om alle mensen te laten delen in zijn liefde. Als het ons goed gaat. Maar ook als wij delen in het kruis. In het spoor van Jezus mogen wij vertrouwen dat ook dan God bij ons is en ons zijn genade schenkt.