Zo graag leven dat gedachte aan dood vervult met diepe vreugde - hoezo? Een overweging van Nikolaas Sintobin sj

In zijn autobiografie vertelt Ignatius van Loyola dat, naar het einde van zijn leven, de gedachte aan de dood hem met diepe vreugde vervulde. Het vooruitzicht om weldra verenigd te zijn met zijn Schepper en Heer deed hem smelten van tranen.

Net daarom was Ignatius zo verliefd op het leven. De ignatiaanse spiritualiteit leert God te vinden en te dienen in alle dingen en activiteiten van ons dagdagelijkse  leven. Concreet biedt dat de mogelijkheid je huidige leven te beschouwen als de plaats waar je de volheid van het leven nu reeds kan ervaren. Je hoeft niet te wachten tot na de dood om de vreugde van Gods aanwezigheid te smaken.

Mensenkenner als hij was, waarschuwt Ignatius hier voor twee mogelijke valkuilen: het heimwee naar het verleden en het dromen over de toekomst.

Het is zinvol om terug te blikken op de voorbije ervaring. Je kan er de sporen van Gods aanwezigheid vinden. Die uit zich gewoonlijk in kracht, rust, vreugde en vertrouwen. Naarmate je vervolgens je keuzes hierdoor laat inspireren kan je verleden een rijke leerplaats zijn. Het laat je toe om je huidige leven nauwer te doen aansluiten bij de levensweg die God zelf je aanwijst. Je kan echter ook vastlopen in je verleden en steeds opnieuw dezelfde filmen voor je ogen laten afspelen. Of dit nu ingegeven wordt door nostalgie of door kwaadheid, het resultaat kan hetzelfde zijn: je laat toe dat je weggetrokken wordt van de enige tijd die echt bestaat: het heden.

Ignatius wilde niet dat de novicen, dat wil zeggen de kandidaten voor de Sociëteit van Jezus, vandaag reeds te horen krijgen wat ze morgen zouden moeten doen. Dat kan hen enkel maar afleiden van dé grote uitdaging waar elke mens voor staat: het nu-moment ten volle beleven. Het spreekt voor zich dat een goede huisvader of –moeder tijdig de toekomst moet voorbereiden. Maar ook hier is de verleiding niet denkbeeldig dat mensen hun dagen vullen met het dagdromen over een onbestaande toekomst ten koste van het echte leven, hier en nu.

De heilige Jan Berchmans (+1621), een jong gestorven Vlaamse jezuïet, had dit goed begrepen. Bij het biljarten vroeg men hem eens wat hij zou doen mocht hij te horen krijgen dat hij nog maar enkele minuten te leven had. Hij antwoordde: Ik zou gewoon doorgaan met biljarten.

Nikolaas Sintobin sj