"Jezuïeten zijn oppertjeven"

In "De Standaard" van vandaag publiceert Mark Reynebeau een artikel met als titel: “Jezuïeten zijn oppertjeven”. Ondertitel is “”Jezuïtisme”: de hardnekkigheid van een vooroordeel”. In het artikel worden die vooroordelen uitvoerig beschreven. Toen ik ze las voelde ik ergernis omdat ze vrij ongenuanceerd worden weergegeven. De correctie komt evenwel in de laatste twee paragrafen. Ze is nogal massief. Ze stemt wel tot nadenken.

In zekere zin was de jezuïetenorde hiermee het eerste slachtoffer van wat in de letterlijke zin populisme kan worden genoemd: afkeer voor en wantrouwen in de elite, hier een culturele elite. Veel van haar critici voelden zich intellectueel niet tegen haar opgewassen, vreesden haar daarom en verdachten haar van slinkse trucs.

Zo kreeg slim zijn een negatieve betekenis als sluwheid, werd discretie gezien als achterbaksheid, kreeg goed georganiseerd zijn de aanblik van een complot en werd een ingenieuze vondst een jezuïetenstreek. En vooroordelen leiden vaak een lang leven.