Paul Vanderghote sj (4): spelenderwijs


Begin juli 2011 overleed pater Paul Vanderghote sj. Hij was 89 jaar oud. Paul was zijn leven lang een leraar, een gevierd leraar in onze colleges. Enkele jaren geleden vroeg ik hem om, terugblikkend op zijn onderwijspraktijk, wat goede raad kon geven aan opvoeders van vandaag. Onderstaande “wensen” zijn daar het resultaat van.



Niets zo stimulerend als een klaslokaal waar een prettige sfeer hangt. « Zo vrolijk hoeft dat nu ook niet, hoor ik een goedmenenende schoolfrik brommen, een school is geen speeltuin, maar een instelling waar men kennis opdoet, zonder fiorituurkes ». Mooi gezegd. Dat bedoel ik juist : spelenderwijs kennis opdoen. De lesgever hoeft zijn leerstof niet zozeer op te leggen en tegen heug en meug erin  te pompen. Laat hij de leerling de kans gunnen de voor hem nieuwe werkelijkheid te ontdekken.
Daarvoor is belangstelling nodig. Deze benieuwdheid, noem het weetgierigheid, kan de lesgever aardig in de hand werken. Om te beginnen, door te doceren met een zeker enthousiasme, zelf geboeid door wat hij anderen aanleert. En verder door een simpele methode : vragen stellen. Niet alleen achteraf (de overigens nuttige lesoverhoring, alsof het om een politieverhoor ging) om te controleren of de leerling zijn les heeft geleerd, maar reeds onder de les, terwijl hij aan het woord is.
Een beetje zoals Socrates : die stelde maar vragen, zo langs zijn neus weg. Zo bracht hij zijn toehoorders aan het denken en gissen, zodat ze ten slotte gretig uitzagen naar het antwoord, waarmee hij het onderhoud glansrijk afsloot.
Strookt dat niet volkomen met de methode die Ignatius bij het geven van de Geestelijke Oefeningen aanbeveelt, meer bepaald bij het inwijden in de mysteries van het evangelie ? Niet teveel uitleggen, wel de retraitant op weg zetten, zodat deze zelf achterhaalt wat God in deze passage bedoelt en mij vandaag te zeggen heeft.

Reacties

Een reactie posten

Meest gelezen

Boodschap voor mensen die zichzelf voor goede christenen houden - Piet van Breemen sj

Afbeelding
‘Wij houden onszelf wellicht voor goede christenen, spreken dikwijls over God (of misschien ook niet!), lezen dikwijls religieuze lectuur, gaan regelmatig naar godsdienstige bijeenkomsten, zijn vrijwillige medewerkers in de parochie, reserveren tijd voor meditatie en nemen trouw deel aan de eucharistieviering. En toch wordt ons leven veel meer bepaald door een vlucht voor God dan we willen toegeven. Ons leven kan boordevol belangstelling zijn voor spiritualiteit en toch maar heel weinig ruimte voor God laten.  Het is bijzonder jammer dat we nauwelijks beseffen hoe onze spirituele activiteiten er dan in feite toe dienen God te ontlopen. Met onze vrome bezigheden bouwen we een heel efficiënte verdedigingsgordel op tegen de onvoorwaardelijke liefde van God die  – dat voelen we intuïtief heel zuiver aan – ons op den duur tot een volledige overgave aan God zou brengen. Precies dat willen wij niet. Zo kan religie tot een afweersysteem tegen God worden.’ ‘Als wij werkelijk G...
Meer lezen

Acht dagen in stilte bidden met de Bijbel, wat doet dat met een mens - getuigenis van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
  Deze avond begin ik aan mijn jaarlijkse achtdaagse stille retraite. Het worden heel stille dagen waarin ik zal bidden met de Bijbel. In onderstaande video vertel ik aan Leo Fijen wat dat stille bijbelgebed in mijn leven teweeggebracht heeft en wat het mij nog steeds bijbrengt. Mijn blog gaat gedurende die dagen ook de stilte in. Op 15 augustus ben ik er weer. Ik zal graag ook voor jou bidden, beste lezer. Aarzel niet om ook mij te gedenken in jouw gebed. Klik hier om deze video te bekijken of klik op onderstaande afbeelding.
Meer lezen

Hoe vind je de juiste weg - hoe vind ik mijn roeping: video-interview van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
  In een wereld vol keuzes, afleidingen en innerlijke onrust is het niet altijd eenvoudig om de juiste weg te vinden. Wat is mijn roeping? Wanneer is het tijd om een andere richting in te slaan? Hoe herken ik wat werkelijk goed is? Hierover ga ik in gesprek met Leo Fijen in de serie "Kloostergesprekken" Klik hier om dit gesprek te bekijken of klik op onderstaande afbeelding. Wil je meer te weten komen over de ignatiaanse onderscheiding, weet dan dat ik daar een heel boek heb aan gewijd: "Vertrouw op je gevoel. Keuzes leren maken met Ignatius van Loyola" . 
Meer lezen

Tips voor biecht- en andere delicate gesprekken - Pierre Favre sj

Afbeelding
Vandaag herdenkt de katholieke kerk Pierre Favre, een van de eerste jezuïeten. Deze heilige was een meester in het voeren van gesprekken. Ook van biechtgesprekken. Van hem zijn onderstaande tips voor biechtvaders. Elkeen die regelmatig delicate gesprekken moet voeren, kan er zijn voordeel uit halen. a. Wees mild en zacht. b. Spreek nooit op scherpe toon en toon nooit afkeer, hoe vreemd datgene wat de biechteling zegt ook moge zijn. c. Hoed je ervoor om het gesprek saai of vervelend te vinden. d. Geef nooit aan je biechteling die zich aan jou bloot moet geven de indruk dat hij voor een godsgericht komt waar hij in de eerste plaats geoordeeld gaat worden. e. Stel je niet op als een hoogmoedig of minachtend farizeeër of als de boze of ongeduldige rechter. f. Tot slot, doe je uiterste best opdat elkeen die bij jou te biechte is geweest graag naar jou terugkomt.
Meer lezen

Wijlen paus Franciscus en nieuwe paus Leo: een terugblik en een vooruitblik door Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
Voor het digitale tijdschrift " STREVEN " schreef ik een bijdrage genaamd "Voorzichtige vooruitblik met paus Leo XIV en terugblik op paus Franciscus". Een eerste deel kan je hieronder lezen. Het tweede deel vind je via deze link . Op paasmaandag 21 april 2025 keek ik in de ochtend even naar mijn tijdslijn op X. ‘Paus Franciscus overleden’, had   Vatican News   net wereldkundig gemaakt. Er ging een schok door me heen. Ik kon mijn ogen niet geloven, ook al was dit overlijden toch wel te verwachten. Intussen heeft de katholieke kerk een nieuwe paus, Leo XIV. Zijn verkiezing is verrassend snel verlopen. Of was het wellicht toch niet zo verwonderlijk dat het conclaaf in minder dan 24 uur het eens werd over een opvolger voor Franciscus? Immers, ruim 80 procent van stemgerechtigde kardinalen waren benoemd – gecreëerd – door paus Franciscus. Net als zijn voorganger is paus Leo een religieus. Hij is augustijn en behoort dus tot een  katholieke familie met een sterke eigen id...
Meer lezen

Wat vraagt God van jou? Hoe kom je daar achter? De geniale suggestie van Ignatius van Loyola - Videogesprek met Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
De vakantie nadert zo stilletjes aan zijn einde. Wat heb ik eruit geleerd? Wat zegt mijn ervaring mij over wat levengevend is voor mij? Hoe kan ik achterhalen waartoe God mij door dit alles heen toe uitnodigt. Vertrekkend van zijn eigen ervaring heeft Ignatius van Loyola hier een even eenvoudig als efficiënt instrument voor uitgewerkt: het levensgebed. In onderstaand video-gesprek met Leo Fijen vertelt Nikolaas Sintobin sj de oorsprong van deze gebedsvorm en hoe je er concreet zelf mee aan de slag kan. Klik hier om deze video te bekijken of klik op onderstaande afbeelding.
Meer lezen

Zou paus Leo XIV dit evangelie (Lc 12, 49-53) wel goed begrepen hebben? Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

Afbeelding
Ziehier mijn homilie voor deze zondag In die tijd sprak Jezus tot zijn leerlingen: ‘Vuur ben Ik op aarde komen brengen, en hoe verlang Ik dat het reeds oplaait! Ik moet een doopsel ondergaan, en hoe beklemd voel Ik mij totdat het volbracht is. Meent gij dat Ik op aarde vrede ben komen brengen? Neen, zeg Ik u, juist verdeeldheid. Want van nu af zullen er vijf in één huis verdeeld zijn; drie zullen er staan tegenover twee en twee tegenover drie; de vader tegenover de zoon en de zoon tegenover de vader; de moeder tegenover de dochter en de dochter tegenover de moeder, de schoonmoeder tegenover de schoondochter en de schoondochter tegenover de schoonmoeder.’  -  Lucas 12, 49-53   Toen op 8 mei 2025 de kersverse paus Leo XIV voor het eerst de gelovigen toesprak waren zijn eerste woorden: “Vrede zij met u allen”. Leo handhaafde ook de wapenspreuk die hij voordien gekozen had als bisschop: “ In de Ene, zijn wij één”- “ In Illo uno unum”. Onze nieuwe paus voert vrede en eenheid d...
Meer lezen

Bestel nú een gesigneerd exemplaar van het nieuwe boek van Nikolaas Sintobin sj, met een klein extraatje

Afbeelding
God zelf ontmoeten. Retraite met het leven van Jezus – door Nikolaas Sintobin sj.  | Verschijnt op 11 september 2025 | Reserveer nu voor €22,99 Een retraite in je eigen huiskamer: Hoe vind je stilte in een wereld vol haast? In God zelf ontmoeten  nodigt Nikolaas Sintobin sj je uit om stil te worden, naar binnen te keren en je opnieuw te verbinden met het leven van Jezus. Deze toegankelijke retraitegids bevat tien krachtige Bijbelmeditaties – gebaseerd op de eeuwenoude Geestelijke Oefeningen van Ignatius van Loyola – speciaal geschreven voor mensen van vandaag. Je hoeft niet naar een klooster. Je hoeft zelfs je huis niet uit. Klik hier voor meer info en om het boek te kopen of klik op onderstaande afbeelding.
Meer lezen