"Als ik nu wil sterven, dat is toch mijn zaak" - Marc Desmet sj, palliatief arts



Marc Desmet  sj is jezuïet en palliatief arts. Sinds 23 jaar staat hij, als arts, mensen bij in de laatste fase van hun lijden. Marc is er zich bewust dat hij werkt op een grensgebied. En dat het belangrijk is dat  op het grensgebied van het levenseinde gewerkt en gedacht wordt vanuit het Evangelie. In de grootst mogelijke openheid. Zijn laatste boek “Euthanasie: waarom niet” is de neerslag van deze ervaring en reflectie.

In deze serie publiceer ik een aantal uittreksels, geselecteerd door Marc Desmet sj zelf.

Euthanasie: waarom niet? Marc Desmet sj, Lannoo, Tielt, ISBN 978 94 014 2666 4, 320 p., 19,99 €
Als ik nu wil sterven, dat is toch mijn zaak.

NUANCE: Zeker, maar je hebt wel hulp nodig, eigenlijk hulp bij jouw zelfdoding. Dit heeft zo zijn gevolgen voor de arts, voor de omgeving en voor de maatschappij. (p.72)

De euthanasiepraktijk betreft niet alleen de zieke. Ze treft ook de maatschappij. Een  van de meest fundamentele risico’s omschrijf ik als de verschuiving van euthanasie naar hulp bij zelfdoding. 

Hiermee bedoel ik niet het subtiele onderscheid tussen levensbeëindiging door een dodelijk drankje of door een spuitje van een arts. Veeleer bedoel ik dat euthanasie nog minder vanzelfsprekend wordt wanneer een persoon nog vele jaren kan leven, en dus niet strikt terminaal is. Denk aan de euthanasie van Hugo Claus bij dementie in een beginnend stadium. 

Nog minder evident  is  euthanasie bij mensen met een chronisch ondraaglijk psychisch lijden. Chronisch depressieve personen kunnen enorm lijden maar ook nog tientallen jaren leven, en een onverhoopte ommekeer in de beleving is nooit helemaal uitgesloten. Toch lijkt euthanasie bij bejaarde levensmoeë mensen met veel kwaaltjes maar zonder zware ziekte nog vergaander. 

Wat te denken tenslotte van mensen die zelfs niet ziek zijn maar euthanasie vragen omwille van hun ‘voltooid leven’: ik heb mijn doel bereikt, mijn kinderen en kleinkinderen hebben hun weg gevonden en wat voor mij rest zal enkel minder zijn – bij het ‘voltooide leven’  is geen sprake meer van ‘ondraaglijk lijden’, oorspronkelijk toch de grote drijfveer voor het euthanasieverhaal? Gaat het daar niet puur om zelfbeschikking of gewoon het recht op hulp bij zelfdoding?

Het karakter van euthanasie verschuift bij de diverse types dus meer en meer naar geassisteerde zelfdoding. Dit stelt grote vragen naar onze maatschappij die sowieso reeds gekenmerkt wordt door een hoog zelfdodingscijfer, maar ook naar de rol van de arts. Moet hij of zij zorgen voor een niet eenzame, ‘propere’ geassisteerde zelfdoding? Wordt de arts de assistent van de dood, ik bedoel: niet alleen als ver-zorger maar ook als be-zorger van de dood, zelfs buiten de context van een medisch probleem?


(pp. 74-75)

Reacties

Han zei…
Vandaag gelezen in Thomas Merton 'Zaden van contemplatie' : "Het 'huwelijk' tussen lichaam en ziel in één persoon is een van de zaken die de mens tot een beeld van God maakt en wat God heeft verbonden kan de mens niet scheiden zonder gevaar voor zijn gezondheid." (blz. 30)
Euthanasie is geen gemakkelijk onderwerp. Denken wij er misschien aan vanwege angst voor het lijden en verlies van controle? Wat vraag je dan aan je arts, aan je geliefden? Ik zie het op dit moment niet als oplossing.
Unknown zei…
Ik heb dit boek gekocht en er wat in proberen te lezen. De geneeskundige en juridische uitleg kan zeer complex zijn, maar wat heel leesbaar is , zijn zijn verhalen van individuele gevallen. Door de verfijnde wetgeving,krijg je dus een wet voor elk geval afzonderlijk. Je moet geval per geval uitzoeken wat al die medische termen in dit specifieke geval betekenen. Bv. het verhaal van de stuntpiloot die na een schitterende carrière, vervreemding van zijn familie, enkel leeft voor het vliegen, computer en schilderen , dan plots hersenbloedingen krijgt en euthanasie vraagt. Hij raakt bevriend met de dokter, en verzoent zich met de psycholoog en zijn familie, alvorens op natuurlijke wijze te sterven, zonder euthanasie
Als verpleegkundige kan dit bij mij er niet in ; als gewone burger ook niet . Als kind van God al helemaal niet , omdat ik in alles de weg naar Calvarie met Hem wil afleggen om mijn doel te bereiken als ik het goed gedaan heb in alle dingen. Vroegtijdig uit de boot stappen , dreigt tot zinken en dat wil ik niet ! Ik mag hopen en bidden in het vagevuur om andere zaken maar niet omdat ik dacht een einde te maken aan het LEVEN dat ik ontvang en het eeuwig leven daarna . Ik wil de Tegenstander daarin geen plezier doen . Daarnaast zeg ik: de weg te gaan met degene die lijdt , doet je zoveel leren , ervaren en ontdekken , dat je niets anders wil dan leven ook in het hiernamaals . Ik heb geen oordeel voor wie het wel wil, ik wil wel ervoor bidden.
Anoniem zei…
hartelijk dank U voor deze boek en onderwerp euthanasie ter bezinning brengen.
Vandaag zijn grote mogelijkheden in ziekenhuizen om "mens onderdelen"- "vervangen" - aan sleutelen".
Door grote mogelijkheden "mens herstellen vernieuwen van zijn tijdelijke gebreken",
zijn ook kansen/mogelijkheden voor zelfde mens door medische fouten , die mens " vernielen".

Als "deze mens door reeks vernielende operaties " heeft ondergaan,
dan is een natuurlijk herstel soms niet meer mogelijk.
" die beschadigde mens " heeft een sterke pijnstiller nodig en rustige slaap om naar "Zijn Licht overgaan".
In dat geval, zou ik geen " euthanasie " noemen,
maar gunnen, die mens van harte gunnen zijn rust en Licht vervolgen.

Meest gelezen

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)

Bidden met de Bijbel - een nieuw boek van Nikolaas Sintobin sj