"In alle dingen"

(7/7) Ignatiaans leadership: Een  case study: de vier speerpunten Ik zal nu, tot slot, illustreren wat deze gehoorzaamheidstraditie met de driehoek van luisteren, positief a priori en innerlijke vrijheid vandaag concreet kan betekenen.   In 2019 heeft paus Franciscus, op grond van die bijzondere gelofte van gehoorzaamheid, een nieuwe zending gegeven aan de jezuïeten voor de komende tien jaar. Wij noemen dit de vier speerpunten . Het zijn strategische richtlijnen inzake ignatiaanse spiritualiteit, sociale gerechtigheid, ecologie en jongeren. Zij zijn normerend voor al het werk van de Sociëteit van Jezus.   Deze vier speerpunten waren het eindpunt van een dynamiek die helemaal ingegeven is door de jezuïtische gehoorzaamheidscultuur. Het vertrekpunt was een wereldwijde bevraging aan de basis van de jezuïeten en hun partners in de zending. Dit leidde tot een proces van gemeenschappelijke onderscheiding dat bottom-up ging. Het geheel heeft drie jaar geduurd. Vervolgens werden ...

Ignatiaans leiderschap: innerlijke vrijheid (6/7) Een derde karakteristiek van het ignatiaanse leadership komt ook uit de Geestelijke Oefeningen . Het gaat over de eerste, inleidende oefening, Uitgangspunt en fundament   genaamd. Net zoals de vooronderstelling is het een rode draad doorheen het hele ignatiaanse avontuur. Het omschrijft de basishouding van de mens die zich wil inzetten voor het Rijk van God. Het is een uitnodiging tot innerlijke vrijheid. Niet mijn willetje, voorkeuren of gehechtheden, niet wat ik leuk vind of wat de goegemeente aantrekkelijk vindt. Wel datgene waarvan ik, vanuit mijn onderscheidend bidden en luisteren, merk dat God zelf mij en ons ertoe uitnodigt. Het spreekt voor zich dat deze houding van innerlijke vrijheid zowel geldt voor de leidinggevende als voor de medewerker.   Innerlijke vrijheid is nooit een verworvenheid. Ignatius getuigt hoe hij zelf hier mee worstelde. Soms moest hij zijn beslissingsproces onderbreken om eerst te werken aan die i...

(5/7)  Ignatiaans leiderschap - Gehoorzamen, aan de paus nog wel. Hoezo? Luisterend leiderschap in het voetspoor van Ignatius van Loyola - positief a priori Een tweede kenmerk van het ignatiaanse leiderschapsmodel vind je aan het begin van de Geestelijke Oefeningen . Het gaat over de basishouding van wie de Oefeningen doet of geeft. De titel is Vooronderstelling . Ignatius vraagt om te luisteren met een positief a priori. Zó luisteren dat wat de ander zegt of doet betekenis krijgt. Niet luisteren om te zien hoe ik wat ik hoor naar mijn hand kan zetten. Niet luisteren om snel tegenargumenten te kunnen bedenken. Wel: hoe kan ik wat ik hoor plaatsen? Hoe kan ik hier betekenis uit puren voor het grotere goed? Wat zou de ander eigenlijk bedoelen? Dat vraagt om het zwaartepunt niet bij jezelf, wel bij de ander te leggen, ook als die zich onhandig uitdrukt of als wat je hoort tegen je haren instrijkt. Zo luisteren dus dat je je eigen referentiekader loslaat, je inleeft in de wereld van d...

  Ignatiaans leiderschap: een leider die zélf luistert (4/7) De eerste taak van de jezuïetenoverste is om zélf te luisteren. Vooraleer hij wat dan ook doet of beslist dient hij langdurig te luisteren naar zijn medebroeders. De eerste taak van de provinciale of regionale overste bestaat erin jaarlijks elke medebroeder te bezoeken om naar hem te luisteren. Hetzelfde doet die overste ook met de lekenmedewerkers.   Dat gesprek is geen evaluatiegesprek. Het gaat niet over targets. Het is wel een ontmoeting waarin de jezuïet zichzelf mag blootleggen voor zijn overste, wetend dat hij niet zal worden beoordeeld of geoordeeld. Veeleer dan een verplichting, is dit een recht. Je mag het hebben over je vreugde en verdriet, wat goed gaat en wat minder of helemaal niet goed gaat, wat je hoopt, verlangt of omgekeerd, waar je angst voor hebt. Dit betreft zowel het werk als het persoonlijke leven. Het is niet wenselijk dat je de overste hierbij naar de mond praat. Je mag je geweten laten sprek...

  Ignatiaans leiderschap (3/7) Paradox Het kan paradoxaal lijken dat diezelfde jezuïeten de reputatie hebben vrije vogels te zijn. We weten ook dat de jezuïtische aanpak kan leiden tot veel creativiteit. Vrijheid en creativiteit lijken onverenigbaar met een organisatiemodel dat door buitenstaanders als dictatoriaal zou kunnen worden bestempeld.   Inderdaad, het jezuïtische, ignatiaanse leiderschapsmodel is niet enkel hiërarchisch topdown. Het is complexer en subtieler. Er is tegelijk een belangrijke bottom-up beweging. Die draagt sterk bij tot het genie en de efficiëntie van deze leadershipwijsheid. Het is ook zo dat de gehoor -zaamheid, in de zin van luisteren in de diepte, niet enkel geldt voor de ondergeschikte. Ze wordt evenzeer verondersteld bij de leidinggevende. Op verschillende wijzen is die eisende manier van luisteren als een rode draad geweven doorheen de ignatiaanse praxis. Het is in belangrijke mate die luistercultuur die paus Franciscus invoert in wereldkerk via ...

  Ignatiaans leiderschap (2/7) In het ignatiaans leiderschap neemt gehoorzaamheid een centrale plaats in. Gehoorzamen is een woord dat het niet goed doet in onze cultuur. Ga je het googlen dan kom je snel uit op hondendressuur. In de nasleep van de schandalen inzake seksueel misbruik is de laatste jaren ook duidelijk geworden hoeveel geestelijk misbruik er is geweest en nog steeds is in naam van de gehoorzaamheid en andere machtsfactoren.   Gehoorzaamheid aan de paus De gelofte van gehoorzaamheid is een pijler van het religieuze leven. Sommige jezuïeten leggen bovendien een bijzondere gelofte af van gehoorzaamheid aan de paus voor de zending. Dit verwijst naar de oorsprong van de Orde van de jezuïeten: een groepje mannen dat zich, samen met Ignatius van Loyola, ter beschikking stelde van de eindverantwoordelijke van de katholieke kerk. Zo iets als:  Paus, u staat aan de top. U weet best waar de grootste noden liggen. Zeg ons wat u van ons verlangt. We zullen dat naar best...

 Ignatiaans leiderschap (1/7) Ik begin deze serie graag met een grap.  Een jezuïet nam deel aan een conferentie over de religieuze gelofte van gehoorzaamheid. Men vroeg hem: Uw Orde hecht veel belang aan de gelofte van gehoorzaamheid. Wat doen jullie om er zeker van te zijn dat de jezuïeten trouw blijven aan deze gelofte ? Hij antwoordde: Dat is eigenlijk eenvoudig. Onze oversten vragen ons eerst wat we graag zouden doen en dan geven ze ons dat als zending. Zo hebben we nooit problemen met de gehoorzaamheid . Een congresganger vroeg de jezuïet: Maar hebben jullie dan geen medebroeders die niet weten wat ze willen doen? Wat doen jullie dan met hen ? De jezuïet antwoordde: Die maken we overste! Nikolaas Sintobin sj

Hieronder vind je mijn homilie voor dit weekeind. 10de zondag door het jaar B Gen 3,9-15       Ps 130(129),1-2.3-4ab.4c-6.7-8          2 Kor 4,13-18.5,1        Marcus 3,20-35 Er is een grote paradox in de geschiedenis van het christendom. Het christendom wordt vaak de godsdienst van de liefde genoemd. Johannes, in zijn eerste brief, vereenzelvigt God met de liefde als hij schrijft: God is liefde. (1Joh 4, 8) Nochtans is Jezus, de grondlegger van het christendom, op gewelddadige wijze om het leven gekomen. We weten dat de liefde centraal staat in het christendom. We weten echter ook dat er in naam van God en in naam van Jezus ontzaglijk veel kwaad is verricht. Verbaal en fysiek. Ook binnen de kerken. Onze geschiedenis is ervan doorspekt. Tot op vandaag. Van subtiel en verborgen, tot onwaarschijnlijk brutaal en openlijk. Je wordt er niet blij van. En laten we v...

In deze bijzondere video getuigt paus Franciscus in alle openheid over wat het betekent voor een mens om paus te worden.

  De Amerikaanse medebroeder Thomas Reese sj publiceerde onlangs een artikel over hoe je op een zinvolle wijze kritiek kan formuleren over een paus. Die regels gelden niet enkel voor een paus. Reese laat zich inspireren door wat Ignatius van Loyola schrijft in zijn Geestelijke Oefeningen, meer in het bijzonder in zijn "Regels voor een kerkelijke gezindheid". 1. Wees respectvol.  2. Als je het niet eens bent met een paus, vergeet niet om ook het goede dat hij doet in de verf te zetten.  3. Geef het standpunt van de paus op een precieze en volledige wijze weer. Maak er geen karikatuur van. 4. Spreek of schrijf niet als je emotioneel overstuur bent. 5. Stel je steeds de vraag of je op deze wijze zou spreken mocht het gaan over een familielid of een ander iemand die je dierbaar is.

--> Onlangs kreeg ik een mailtje van een katholieke man die reageerde op een uitspraak die ik ergens had gedaan. Hij verwonderde er zich over dat ik mijn "steun" had betuigd aan een "controversiële" uitspraak van paus Franciscus. Hieronder vind je een stukje uit het antwoord dat ik hem stuurde. U spreekt over steunbetuiging aan een controversiële uitspraak van de paus.  Zelf kan ik mijn door u genoemde uitspraak helemaal niet op die wijze omschrijven. Als katholieke christen ga ik ervan uit dat de paus een bijzondere genade heeft om leiding te geven aan zijn Kerk. Als de paus dus bepaalde uitspraken doet of handelingen stelt, is mijn vraag niet of ik het daarmee eens ben of niet, of ik al of niet steun betuig enz. De vraag voor mij is wel wat de betekenis kan zijn van wat de paus doet of zegt. Als katholiek ga ik er namelijk principieel van uit dat die bestaat. Nikolaas Sintobin sj

In het najaar van 2016 hield ik in het kader van “Bruisende Kerk”, een congres voor jonge katholieken in Gouda, een inleiding met als titel: “Meer houden van de Kerk: in de leer bij Ignatius van Loyola en Lucifer.” Hier volgen enkele uittreksels. 4/8 Als jezuïet heb ik niet getwijfeld toen ik, bij mijn plechtige geloften, werd uitgenodigd om ook een vierde gelofte uit te spreken, die van bijzondere gehoorzaamheid aan de paus voor de zending .   Liefde   voor en trouw aan de Kerk vragen om geïncarneerd te worden. Zoniet gaat het over holle woorden en abstracte idealen. Liefde kan ook pijn doen. Soms veel. Liefde kan deel doen hebben aan het kruis. In het bijzonder als je geconfronteerd wordt met de kloof die soms gaapt tussen de Kerk als mystiek lichaam van Christus en de zichtbare Kerk. En net die kruisigende liefde kan verlossend zijn. Het startpunt van de jezuïeten was dat Ignatius en 9 gezellen zich in 1540 aan de Paus gingen aanbieden om de Kerk te dienen. D...

“Meer houden van de Kerk: in de leer bij Ignatius van Loyola en Lucifer.” Hier volgen enkele uittreksels. 3/8 Van kindsbeen af heb ik elke week het credo opgezegd:   Ik geloof in de ene, heilige, katholieke en apostolische Kerk . Geleidelijk aan ben ik beginnen snappen wat dit eigenlijk wil zeggen. Het Latijnse woord voor geloof is fides. Fides betekent, naast geloof, ook vertrouwen. Welnu, ik stel vast dat ik meer en meer verlang mij toe te vertrouwen aan de Kerk.  De Kerk, zo leert ons Lumen Gentium van VC II, is in de eerste plaats een mysterie dat, over tijd en ruimte heen, Christus aanwezig brengt in onze wereld.   Lumen Gentium noemt de Kerk daarom ook uitdrukkelijk sacrament. Van dat sacramentele mysterie maakt deel uit de zichtbare, hiërarchische Kerk. Maar, gelukkig maar, is onze Kerk veel meer dan wat je er hier en nu van kan zien.

In het najaar van 2016 hield ik in het kader van “Bruisende Kerk”, een congres voor jonge katholieken in Gouda, een inleiding met als titel: “Meer houden van de Kerk: in de leer bij Ignatius van Loyola en Lucifer.” Hier volgen enkele uittreksels.  2/8     Als ik naar mezelf kijk, stel ik vast dat ik houd van onze Kerk. Niet aarzelend. Wel voluit. Dat is gewoon zo.   Als ik me vervolgens de vraag stel hoe dat komt, dan heb ik meteen het antwoord. Ik heb er geen verdienste aan. Het is gewoon de Kerk die mij Jezus heeft doen ontdekken, het mooiste wat mij ooit overkomen is. Zonder de Kerk had ik nooit het Evangelie leren kennen. Het dankzij de Kerk dat ik in 1989 heb kunnen besluiten om jezuïet te worden. En nochtans stonden toen reeds zowat alle rationele, objectieve lichten op rood om me in die kwijnende Kerk te engageren. Maar mijn hart zei ja. Ik had leren houden van Jezus en ik voelde aan dat dé plaats bij uitstek om Jezus te ontmoeten en dienen net de Ker...

In het najaar van 2016 hield ik in het kader van “Bruisende Kerk”, een congres voor jonge katholieken in Gouda, een inleiding met als titel: “Meer houden van de Kerk: in de leer bij Ignatius van Loyola en Lucifer.” Hier volgen enkele uittreksels. 1/8 Wie van jullie herinnert zich nog wat je aan het doen was op 19 april 2005 , omstreeks kwart voor zeven in de avond? Ik weet het nog als was het gisteren. Ik zat, samen met mijn medebroeders, gespannen voor de televisie. Er was net witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel gekomen. Kardinaal Medina kwam het balkon van de Sint-Pietersbasiliek op en sprak de rituele woorden Habemus papam . Vervolgens kwam de naam van de opvolger van Johannes Paulus II: Josephus Ratzinger. Ik herinner met dit zo goed omdat er toen een ijskoude rilling over mijn rug liep: Het is toch niet waar … De pantserkardinaal, de rottweiler van God en andere bijnamen van de prefect van de Congregatie voor de geloofsleer kwamen me meteen voor de gees...

Sinds ik in NL woon heb ik het genoegen om steeds vaker om te gaan met protestantse christenen. Ook om met hen in gesprek te gaan. Onlangs stelde Arne me de volgende vraag: Hoe komt het toch dat katholieken Maria, de Paus en heiligen vereren?" Een heldere vraag, waarop ik een helder antwoord kon geven. Eerst en vooral heb ik een misverstand uit de weg geholpen. Katholieken vereren de Paus niet. Wij hebben wel een bijzonder respect voor hem. En als opvolger van Petrus kennen we hem een bijzonder gezag toe. Maar dat is nog iets anders dan vereren. Dat doen we wel met de heiligen. En de eerste onder heiligen, na God zelf die de Heilige bij uitstek is, is Maria. Wat zijn dan heiligen? En waarom behoren zij tot de grote schatten die de Katholieke Kerk aanbiedt aan de mensheid? Wie of wat zijn, met andere woorden, de heiligen. Heiligen zijn mannen of vrouwen waarvan de Kerk oordeelt, na een lang en diepgaand onderzoek, dat zij tot voorbeeld kunnen gesteld worden voor alle kat...

De geschiedenis van de pausmobiel!

Sinds kort is er een nieuw onderdeel op de gebedswebsite www.gewijderuimte.org . Als u hier klikt dan komt u terecht op de gebedsintenties van de Paus ( "Bidden met de Paus" ). Sinds het einde van de 19de eeuw vertrouwen de Pausen aan de Sociëteit van Jezus deze maandelijke " Intenties van de Paus " toe. Bedoeling is dat wereldwijd zoveel mensen als mogelijk zouden bidden voor deze intenties.  Voortaan is deze maandelijkse gebedsintentie beschikbaar in de Gewijde Ruimte .

Marc Lindeijer sj werkt in de algemene curie van de jezuïeten in curie. Als historicus is hij gespecialiseerd in de procedure voor zalig- en heiligverklaring. Hij antwoordt op de vraag of en waarom het zinvol is dat elke paus zijn voorganger heiligverklaart.

Ik heb zonet de officiële mededeling van Paus Benedictus XVI mbt zijn terugtreden vertaald. Hieronder ziet u de beelden van de toespraak en kan u de tekst lezen. Beste broeders, Ik heb u samengeroepen voor dit consistorie. Niet enkel omwille van drie heiligverklaringen, maar ook om u een beslissing van groot belang voor het leven van de Kerk mee te delen. Nadat ik meerdere malen voor God mijn geweten heb onderzocht ben ik tot de zekerheid gekomen dat mijn krachten, gezien mijn hoge leeftijd, niet meer aangepast zijn om op gepaste wijze het Petrus-ambt uit te oefenen. Ik ben me er goed van bewust dat dit ambt, door zijn spirituele essentie, niet enkel door woord en daad dient uitgeoefend te worden, maar ook, en niet in mindere mate, door het lijden en door het gebed.  Desalniettemin is het in onze hedendaagse wereld, die gekenmerkt wordt door snelle veranderingen en die dooreengeschud wordt door vragen die erg belangrijk zijn voor het geloofsleven,  ook belangrijk...