Jonge christenen (6)

Onlangs hield ik een voordracht over “Bouwen aan de Kerk van morgen. Geloofsvorming voor en met jongeren vandaag”. Ik gaf er een profielschets van jonge christenen vandaag en enkele aandachtspunten voor jongerenpastoraal. Graag deel ik in een aantal afleveringen mijn reflectie met u.

6. De houding van jongeren – en ook minder jongeren – tav engagement is complex.

Inzet voor concrete (goede) doelen, alleen of in groep is aantrekkelijk. Er is grote generositeit. Maar men wil precies weten waartoe en hoelang men zich engageert. Jongeren zijn niet langer bereid een blanco cheque te ondertekenen.Vrijheid wordt vaak geïnterpreteerd als afwezigheid van engagement op onbepaalde termijn, met het open laten van alle mogelijkheden.


 Dit geldt in het bijzonder op levensbeschouwelijk vlak. Aan het einde van een bezinnings-WE zei een student die een van de voortrekkers was geweest van het WE: “Ik ben nog maar 20 jaar. Ik ben dus nog veel te jong om mij te binden aan één godsdienst.” Engagement op religieus wordt vaak beschouwd als het zich onderwerpen aan een externe regel en autoriteit. Men verkiest om zelf, of in samenspraak met de groep, de regels te kunnen bepalen.


7. Merkwaardig is de (evolutie in de) houding van jongeren (en ook van heel wat minder jongeren) tov de traditie en het mysterie. In het bijzonder inzake liturgie.


Traditie is terug in. Onze cultuur gaat terug op zoek naar haar wortels. Er lijkt me een groeiende nieuwsgierigheid te bestaan naar de schatkamers van het verleden. Het mysterie oefent een reële aantrekkingskracht uit. Rituelen, symbolen, vreemde woorden, als het even kan uit een ver verleden, worden onthaald op een positief a priori. “Vintage” is in. Dit lijkt me, eerder dan een modieuze trend, een fundamenteel cultuurfenomeen. De jongere generaties zijn op zoek naar houvast. De uniformiteit van de (liturgische) traditie geeft verbondenheid die de grenzen van taal en land overschrijdt.


 Toen ik als schoolpastor in mijn klas vroeg of de leerlingen voor de slotviering een alternatieve viering, dan wel een traditionele eucharistieviering verkozen, stemden 23 op de 25 voor een “echte mis”.


 Een schoolpastor vertelde me dat hij een 3-daagse staptocht georganiseerd had voor 17- en 18-jarigen. 8 leerlingen hadden er aan deelgenomen. Bij de voorbereiding hadden de jongeren uitdrukkelijk gevraagd dat er in het stapboekje geen “onnozele bezinningsteksten” zouden worden opgenomen. Maar wel “echte teksten”, ttz, teksten uit de Bijbel. Toen ik hem welk het profiel was van die leerlingen zei hij dat ze allen dit gemeenschappelijk hadden dat het levensgenieters waren.


 Tijdens een pelgrimstocht vroeg een meisje me hoe het kwam dat jongerenvieringen altijd “anders” moesten zijn.


 Vorig jaar begeleidde ik in Spanje een internationale ignatiaanse retraite voor jongeren. Bij de consecratie ging de helft van de jongeren op de knieën. Bij het “Lam Gods” sloeg zowat iedereen zich op de borst. Heel wat ontvingen de communie op de tong.

 In ons internationaal noviciaat in Engeland heeft men de liturgie moeten bijschaven. In de richting van meer “volgens het boekje”. Niet omdat er een nieuwe novicenmeester was. Wel omdat de novicen dit uitdrukkelijk vroegen.


 In een bezinningsgroepje was ik er getuige van hoe een studente burgerlijk ingenieur aan de andere studenten vertelde hoe haar polsrozenkrans werkte en hoe je een rozenhoedje kan bidden. Er werd met grote aandacht geluisterd.


“Zoals vroeger” is voor nogal wat jonge christenen een kwaliteitslabel geworden. Mysterieus is intrigerend. Heteronomie inzake liturgie is terug van weggeweest. Heel wat jonge christenen willen liturgie strikt zoals het hoort. Op het identitaire, formalistische of zelfs controlerende af: de pseudo-contemplatieve liturgisch orthodoxe scherpschutters. “De mis zoals de paus het wil”, hoorde ik onlangs een studente zeggen in Leuven. In Frankrijk worden de jeugdpastores meer en meer geconfronteerd met jonge katholieken die zich identificeren met “les trois blancs”: de eucharistie, de paus en de maagd Maria. In naam van de orthodoxie dreigen ze eigenlijk heterodox te worden.


Delen

Reacties

Anoniem zei…
Terug gaan naar je wortels hoeft niet noodzakelijk in het oude kleedje verpakt te worden.
Je voorbeelden verwijzen in sterke mate naar 'terug'. Heb je ook andere voorbeelden waar terug naar de wortels nieuw vertaald worden?
De jonge christenen van vandaag, voor zover ik dat kan inschatten, willen zeker niet terug naar vroeger. Als voor hen geldt "old is beautiful" dan is dat op een nieuwe, postmoderne manier; met grote onbevangenheid, vertrekkend van persoonlijke keuze, gevoelig voor creativiteit en authenticiteit, met positieve openheid tov de hedendaagse cultuur ...

Een interessant initiatief waar oud en nieuw samen komen is "La messe qui prend son temps" in verschillende Franse steden, op initiatief van de Franse SJ, voor jongeren. Mooie eucharistische liturgie met uitvoerige plaats voor onderricht, persoonlijk gebed én uitwisseling tussen de jongeren.

Ook de WJD zijn een voorbeeld waar oud en nieuw samenkomen.

Meest gelezen

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)