Waarom het sterfbed even heftig als ontroerend kan zijn - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

                                                            Lucas 21, 5-19

Het sterfbed van iemand die we liefhebben, kan confronterend zijn. Soms is het ontroerend mooi. Er kunnen gevoelens zijn van diepe dankbaarheid en liefde. Tegelijk is er pijn, verdriet, omdat het afscheid zo nabij is. En ook om alles wat fout liep, onaf bleef of onuitgesproken. In die laatste momenten kan dat alles samenkomen. Het kan heftig zijn, verwarrend. Het is vaak een ervaring van waarheid.

Iets gelijkaardigs klinkt in de lezingen van deze zondag. Vooral in het evangelie volgens Lucas. We horen allerlei rampspoed langskomen: verwoesting, oorlog, ziekte, verraad, honger enzovoort. Maar tegelijk ook bijzonder bemoedigende en zorgende woorden.

Die angstaanjagende beelden zijn een bekend literair genre in de Bijbel. Het zijn dramatische, opzettelijk confronterende voorstellingen die worden gebruikt om het einde der tijden aan te kondigen: de apocalyps. Ze willen ons wakker schudden. Want het einde der tijden is het moment waarop de waarheid aan het licht komt. De hele waarheid. Ook wat verborgen bleef of minder fraai is. Alles! Hoe moeten we dit verstaan?

Wij christenen vergeten soms dat het einde der tijden, vanuit gelovig perspectief, niet in een verre toekomst ligt. Niet eens in de nabije. Het einde der tijden is nu. In het leven, sterven en verrijzen van Jezus heeft God zich volledig geopenbaard. De ultieme confrontatie met Hem die van zichzelf zegt: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’ vindt vandaag plaats. De apocalyps is nu.

We kunnen dat merken, voelen. In de eerste plaats in ons eigen leven en in onze ziel. Als je Jezus in de ogen kijkt, zie je een liefde zonder einde, vol barmhartigheid en tederheid. In Jezus ontdekken wij steeds opnieuw hoe God ons zijn leven schenkt. Aan ieder van ons, heel persoonlijk. Maar daar stopt het niet. Jezus in de ogen kijken roept ook een vraag op: wat doe ik met al die genade die mij wordt gegeven?

Concreter: hoe ga ik om met mijn naaste? Met mijn kwetsbare medemens? Met vluchtelingen, met mensen wier recht op leven al bij het begin of aan het einde wordt ontkend? Hoe ga ik om met de natuur? Wat doe ik — écht — opdat deze mooie schepping die ons is toevertrouwd ook aan onze kinderen en kleinkinderen kan worden doorgegeven? En ga zo maar door.

Met zijn overvloedige gebruik van die angstaanjagende apocalyptische beelden zegt Jezus dat deze confrontatie pittig kan zijn. We moeten telkens weer herinnerd worden aan de ernst van onze opdracht. Maar het belangrijkste van Jezus’ onderricht staat helemaal aan het einde. Hij zegt: ‘Ik zal jullie woorden van wijsheid geven die geen van je tegenstanders zal kunnen weerstaan of weerspreken’. En ook: ‘Geen haar van je hoofd zal verloren gaan. Door standvastigheid zullen jullie je leven behouden’.

De verantwoordelijkheid die God op onze schouders legt, is groot. Maar de kracht en inspiratie van zijn liefdevolle zorg zijn nog groter. Die worden ons elke dag opnieuw geschonken.

De ultieme waarheid die Jezus ons onthult, is er één van grenzeloze liefde en leven. Jezus is Blijde Boodschap en doet alles opdat die Blijde Boodschap steeds meer Blijde Boodschap mag zijn en blijven. Maar zonder onze echte medewerking staat God machteloos. De bal ligt bij ons.