Beperk je - Luistervriendelijk spreken 3/5 - een serie van Nikolaas Sintobin sj


Luistervriendelijk spreken, hoe doe je dat? Een ignatiaans perspectief door Nikolaas Sintobin sj. 3/5

 

2.     Beperk je

 

Wat je te vertellen hebt is wellicht boeiend, authentiek, verrassend. Vergeet echter nooit dat de aandachtsenergie van de luisteraar beperkt is. Over hoe meer woorden je de aandacht verspreidt, hoe minder aandacht beschikbaar is voor elk woord. Dat geldt in het bijzonder in onze gedigitaliseerde cultuur. Maar eigenlijk is dit van alle tijden.

 

Bijzonder is het volgend getuigenis van de jezuïet Louis Conçalves Da Câmara sj, vertrouweling van Ignatius en schrijver van het Memoriale. Dit is een document waarin hij op gedetailleerde wijze zijn herinneringen aan Ignatius van Loyola neerschreef.

 

De Vader spreekt aldus: hij beperkt er zich toe de zaken te vermelden, in heel weinig woorden. Hij geeft geen commentaar bij de dingen. Hij beperkt zich tot het vertellen. Zodoende geeft hij de kans aan hen die naar hem luisteren om zélf na te denken en om de besluiten te trekken uit de premisse. … Hij beperkt er zich toe om eenvoudigweg te vertellen. Zijn kunst bestaat hierin dat hij al die essentiële punten aanraakt die kunnen overtuigen en dat hij alles wat bijkomstig is terzijde laat, naargelang hem dit passend lijkt.


Memoriale van Louis Conçalves Da Câmara sj

 

Ik zou hier vier puntjes willen uit oppikken.

 

a)     Zeg wat je te zeggen hebt. Kom voldoende snel to the point. Geen eindeloze inleiding waardoor de luisteraars al lang hebben afgehaakt. Vermijd overbodige woorden, liefst geen superlatieven. Wees sober in je spreken.

b)    Beperk het aantal dingen dat je ter sprake brengt. Stel dat je een uitwisseling houdt met 9 personen. Als iedereen 3 onderwerpen inbrengt, dan krijg je op een uur tijd ongeveer 30 items. Dat is meer dan genoeg. Selecteer dus vooraf, thuis, uit de oogst van je terugblik drie van de mooiste vruchten. Kill your darlings. Stel je daarbij vooraf de vraag of wat je wil inbrengen ook voor je luisteraars relevant is. Sommige zaken zijn voor jou belangrijk maar zijn eigenlijk nietszeggend voor de luisteraar. De bedoeling is om niet alleen jezelf maar ook om de ander verder te helpen bij het onderscheiden.

c)     Neem je luisteraar ernstig. Bepaalde zaken kan hij ook zelf wel bedenken. Sommige conclusies of interpretaties hoef je niet toe te voegen. Vul niet alles zelf in. Je verhaal hoeft niet volledig te zijn. Je mag gerust ruimte laten voor lege plekken die de luisteraar zelf zal invullen.

d)    Zo spreken vraagt voorbereiding, discipline en ascese. Het is veel moeilijker weinig te zeggen dan veel te zeggen. Het is daarom verkieslijk dat je vooraf schriftelijk vastlegt wat je gaat delen en dat je je daar vervolgens ook aan houdt.


Nikolaas Sintobin sj

Reacties

Een reactie posten

Meest gelezen

Ook de navy van Trump is hier niet tegen opgewassen, ook al lijken ze dat niet te beseffen - Heerlijk videootje

Afbeelding
Als je groot en sterk en machtig bent – of denkt te zijn – dan durft het weleens te gebeuren dat je meent dat je iets meer mag dan anderen. De hele wereld draait immers toch om jouw persoon.  Meestal komt er vroeg of laat de ontnuchterende confrontatie met de werkelijkheid. In onderstaand filmpje wordt dit op humoristische wijze uitgebeeld. Probleem is echter dat deze dynamiek op heel wat plaatsen en wijzen in onze wereld bestaat. De uitkomst is vaak helemaal niet grappig. Klink op deze link of op onderstaande afbeelding.
Meer lezen

Waarom jongeren wel graag eens een "echte" mis meemaken (4/10) - Een serie van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
In deze serie bied ik tien beschouwingen aan over opvoeden tot vrijheid. Ze zijn alle rechtstreeks of onrechtstreeks geïnspireerd aan de ignatiaanse traditie.  (4/10)     De relatieve levensbeschouwelijke leegte waarin vele jongeren opgroeien heeft als gevolg dat er een groeiende openheid ontstaat t.a.v. voorstellen van zin en duiding. Het is perfect mogelijk om met jongeren te spreken over godsdienst. Als je 12-jarigen of 18-jarigen in een abdij een monnik laat ontmoeten, dan is er een grote aandacht, en kan er een buitengewoon gesprek ontstaan. Jongeren gaan (zo goed als) nooit naar de mis, maar een “echte” mis dat willen ze wel eens meemaken. De tijd van de ideologische generatiekloof en van het a priori verwerpen van elk levensbeschouwelijk aanbod is voorbij.   Die vernieuwde openheid ontwikkelt zich echter op een bodem van een “voor de hand liggende” zinloosheid, subjectivisme en relativisme. Alles kan waar zijn, en ongeveer alles staat op hetzelfde ...
Meer lezen

De goede raad van Nikolaas Sintobin sj voor paus Leo - N. Sintobin sj te gast in de pauscast van de KRO-NCRV

Afbeelding
In de pauscast werd ik geïnterviewd door Stijn Fens naar aanleiding van de publicatie van mijn retraiteboek: God zelf ontmoeten. Retraite met het leven van Jezus.  Stijn Fens en Christian van der Heijden.   Ik antwoord er op vragen als: Welke raad zou je willen geven aan paus Leo? Is er iets verkeerd met een oppervlakkig leven? Of ik eigenlijk al aan die nieuwe paus gewend ben? Heb jij God vandaag al ontmoet? God ontmoeten in het gebed, wat wil dat zeggen? Wat is de link tussen Augustinus en Ignatius? Of zo'n retraite vooral gaat over het verstand of over iets anders? Waar je God dan wel kan ontmoeten? En nog veel andere vragen. Aan het einde vertel ik nog de beste jezuïetengrap die ik ken en vertel ik ook een bijzondere anecdote over het gebedsleven van wijlen paus Benedictus. Klik op deze link of op onderstaande afbeelding om dit boeiende gesprek te beluisteren. Om mijn nieuwe boek te bestellen klik op det titel:  God zelf ontmoeten. Retraite met het leven van Jezus.
Meer lezen

Wat is het verschil tussen een gewoon mens en een heilige? - Een antwoord van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
Wat is het verschil tussen een gewoon mens en een heilige? In de Bijbel is heiligheid bij uitstek de eigenschap van God. God ís heilig. In het begin van de Bijbel staat geschreven dat God de mensen zo geschapen heeft ‘dat ze op Hem leken’ 1 . Vandaar dat het logisch is dat die heiligheid van God doorstraalt in de levens van hen die zich door God laten inspireren. Daarom was het in de eerste eeuwen van het christendom de gewoonte dat de priester de gelovigen tijdens de viering aansprak als ‘jullie, de heiligen’. Nog altijd laten christenen zich door God inspireren. Dus hopelijk weerspiegelen zij ook vandaag iets van Gods heiligheid. Bij de meesten gebeurt dit op een onopvallende manier, maar bij sommigen springt het in het oog. Vandaar dat in de Katholieke Kerk de gewoonte bestaat om, na een lang en diepgaand onderzoek, sommige overleden christenen officieel heilig te verklaren. De meeste heiligen zijn en blijven echter onbekend. Behalve voor God dan. Katholieke chr...
Meer lezen

Leo De Weerdt sj recenseert "God zelf ontmoeten. Een retraite met het leven van Jezus"

Afbeelding
Gisteren publiceerde medebroeder Leo De Weerdt deze recensie van mijn nieuwe boek op zijn Facebookaccount. Ik vind ze boeiend en to the point.   Momenteel lees ik “God zelf ontmoeten” – retraite met het leven van Jezus , van mijn medebroeder Nikolaas Sintobin. Een boek dat vernieuwend aanvoelt omdat het de “Geestelijke Oefeningen” van Ignatius van Loyola (1491-1556) niet presenteert als iets ingewikkelds of afstandelijks, maar als een manier van bidden die je stap voor stap kunt ervaren in het gewone leven. Het boek is opgezet als een Ignatiaanse retraite voor thuis (of elders) — een kans in ieder geval om, midden in het gewone leven, te herademen en te luisteren naar wat er vanbinnen leeft.   Aan de hand van tien momenten uit het leven van Jezus helpt de auteur om stap voor stap stil te staan bij thema’s als aandacht, vertrouwen, nabijheid en vrijheid. Elke etappe combineert een kort evangelieverhaal met heldere uitleg, vragen om over na te denken en eenvoudige oefeningen die...
Meer lezen

De zending die paus Leo geeft aan de jezuïeten wereldwijd - citaat

Afbeelding
Gisteren, vrijdag 24 oktober 2025, gingen de verzamelde hogere oversten van de jezuïeten wereldwijd op bezoek bij paus Leo, om te horen wat hij hen te zeggen had. Hieronder vind je een uittreksel waarin de paus de zending die hij geeft aan de Sociëteit van Jezus samenvat.  De eerste twee paragrafen verschillen weinig of niet van de zending die vorige pausen gaven. De derde paragraaf vind ik intrigerend. De Kerk heeft jullie nodig aan de grenzen — of die nu geografisch, cultureel, intellectueel of spiritueel zijn. Dat zijn plekken van risico, waar vertrouwde kaarten niet langer volstaan. Daar worden jullie, zoals Ignatius en de jezuïetenmartelaren die hem volgden, geroepen om te onderscheiden, te vernieuwen en te vertrouwen op Christus, “met de gordel van de waarheid om de heupen, de borstplaat van de gerechtigheid op de borst, en de voeten geschoeid met de bereidheid om het evangelie van de vrede te verkondigen” (Ef. 6,14-15). Wanneer de Geest het apostolisch lichaam naar andere oo...
Meer lezen

Podcastinterview over nieuwe boek Nikolaas Sintobin sj: wat het betekent dat mensen geen "gebedsknop" hebben

Afbeelding
In dit podcastgesprek met Jorieke en Thijs praat ik voluit over mijn nieuwe boek "God zelf ontmoeten. Retraite met het leven van Jezus". Ik vertel welke de verrassende oorsprong is van dit boek, hoe je het best met dit boek aan de slag kan gaan, waarom het lichaam zo belangrijk zo belangrijk is bij het bidden, welke de verrassende impact kan zijn van deze retraite, aan welk ritme je het best deze retraite doet, en veel meer. Klik hier om naar de podcast te luisteren  of op onderstaande foto.     Klik hier om dit boek te bestellen
Meer lezen

Waarom mensen zich vaker tot God richten als ze lijden - Een overweging van James Martin sj

Afbeelding
Onderstaande mijmering van James Martin sj, een Amerikaanse medebroeder, vond ik de moeite waard om voor u te vertalen uit het Engels. God ervaren als je kwetsbaar bent Ziehier een uitspraak die vaak verkeerd wordt geïnterpreteerd: “Vele mensen voelen zich aangetrokken tot God als ze lijden”. Bij ziekte, ruzie in thuis, jobverlies, overlijden van een dierbaar iemand … zeggen mensen nogal eens dat ze zich op een nieuwe manier tot God richten. Atheïsten, agnosten en mensen met een sceptische geest wijten dit graag aan wanhoop. De persoon in kwestie, zo zeggen ze, kan zich tot niemand of niets anders meer richten, en daarom richt die zich maar tot God. Aldus beschouwd is God louter een kruk voor de zwakkeling, een vluchtheuvel voor de bijgelovige of een haalbare kaart voor de onnozele. Maar in het algemeen richten wij ons, als we lijden, niet tot God omdat we plotsklaps irrationeel geworden zijn. Het is eerder God die ons nu kan bereiken omdat onze verdedigingsmechanismen minder...
Meer lezen