Durf te leven


Dit WE is er het jaarlijks bezinnigsWE van de studenten van het Dondeynehuis in Leuven. Met zo'n 60 studenten, begeleiders, werken we rond het thema "Durf te leven".

De evangelielezing van deze vastenzondag kan niet beter uitkomen: de parabel van de verloren zoon. Hier vindt u mijn homilie van vandaag.

Wat is een goed leven? Wat is geluk? Moet je je houden aan de regels, en zo, ja, in welke mate? Wat is liefde? Hoe kan je weten of je goed bezig bent?

Dat zijn enkele van de vragen die doorheen dit verhaal geweven zijn. Veel meer dan zo maar een vertelsel over flink of stout. Het is de moeite om even stil te staan bij deze lezing uit het Evangelie volgens Lucas dat vandaag in alle kerken van de wereld wordt beluisterd.

Het gaat hier immers over veel meer dan over een verloren zoon. Er zijn drie personages: een vader met zijn twee zonen. Ik stel voor dat we ze alle drie even een bezoek gaan brengen om van hen te leren over het thema van ons WE: “Wees niet bang, durf.”

Jongste
 Hij springt in het leven en drinkt en eet er gulzig van.
 Hij denkt dat de vreugde te koop is; dat je vriendschap kan betalen; dat hij volledig zélf, bijna met geweld, kan dicteren hoe zijn zoektocht naar geluk er uit moet zien.
 Hij loopt tegen de muur. Hard. Keihard.
 Wie loopt vroeg of laat niet tegen de muur? Wie wordt niet geconfronteerd met zijn eigen armoede, hoogmoed, falen, angst … ? Een keer, twee keer, veel vaker dan ons lief is. Het staat vaak niet te lezen op iemands aangezicht. Maar allemaal, allemaal maken we deze ervaring mee. Om de eenvoudige reden dat we allemaal beperkt zijn en onze beperktheden niet zelf gekozen hebben. Gelukkig maar, trouwens.
 Maar hij durft zijn fout te bekennen en keert op zijn stappen terug. Hij sluit zich niet op in fierheid en ook niet in droefheid.
 “Hij kan niet anders!” Dat is nog niet zo zeker. Kijken we maar naar onze eigen manier van omgaan met falen. Hij doet het toch maar. Hij durft de schade en de schande in de ogen kijken. Hij neemt zijn verantwoordelijkheid op. Hij wordt een vrij man.
 Van eisend wordt hij ontvangend. Van afdwingend wordt hij diegene die zich laat in de armen nemen. En … van diep ontgoocheld wordt hij de gelukkigste jongen op aarde.

Vader
 De zoon is groot in het erkennen van zijn kleinheid. Maar wat te zeggen dan van de vader?
 Hij rekent niet, hij vraagt geen verantwoording, hij beschuldigt niet. Het enige wat Jezus zegt over hem is dat hij wacht. Boven op de heuvel. Om beter te kunnen zien. Hij hoopt. Hij hoopt dat hij zal kunnen vergeven. Beter nog, dat hem de kans zal worden gegeven om te vergeven.
 Vergeven is niet iets wat de zoon moet verdienen. En als je tekst goed leest, dan zie je dat de jongen het zelf niet durft te vragen aan zijn vader. Voor hem lijkt dat gewoon onmogelijk.
 En dat is nu precies het getuigenis dat Jezus ons geeft over wie God is: een Vader. Een echte Vader, die enkel maar vraagt om méér te mogen graag zien. Want dat is de betekenis van vergeven: ver(der)geven/for-give/par-donner.
 Daarom is God God. God ís vergeving. En enkel maar vergeving. Vergeven is de kern van God. Het is geen teken van zwakheid. Je kan het ook het niet afdwingen. Het is een genade. Voor wie vergeven wordt, én voor wie vergeeft. Het is bevrijding. Voor wie vergeven wordt, en, meer nog, voor wie vergeeft. Haat en wrok maken kapot. Het is enkel de vergeving die geneest.
 Kunnen wij dat geloven? Durven wij dat geloven? Durven wij het aan om vergeven te worden? Durven wij het aan om te vrágen om vergeving?
 Ja, dit gaat over durven. Want je openstellen voor vergeving, je echt durven laten beminnen, vraagt dat we ons kwetsbaar opstellen en ook dat we ons durven te confronteren met onze schaduwzijden. Niet om veroordeeld te worden. Maar wel om omhelsd te worden, verder dan ons onvermogen, onze angsten en weigeringen.

Oudste
 De oudste jongen is een tragische figuur. Hij is volledig vastgelopen, en nog wel met de beste bedoelingen.
 Dit is nu eens echt iemand die van een middel een doel gemaakt heeft. Hij leeft van en voor de regeltjes. Goede dingen op zich. Maar leven is gelukkig meer dan dat.
 Hij is terechtgekomen in de val van de jaloersheid: hij verdraagt het niet dat er vergeven wordt, hij is razend omdat er feest wordt gevierd, hij is doodongelukkig omwille van het geluk van zijn vader en broer.
 We zien het zo gebeuren. Onder de schijn van het goede is hij een bange en levensvreemde wezel geworden.

Het verhaal van de Verloren Zoon is een parabel. Jezus vertelt het niet zomaar. Wel om ons aan het denken te zetten. Op wie gelijken wij? Op de jongste? Op de oudste? Een beetje? Of een beetje veel? Of is er ook iets in ons van de Vader misschien? En op wie zouden we willen gelijken? Aan wie zouden we ons willen inspireren?

Het is onze waardigheid dat we vrije mensen zijn. Mensen die kunnen en mogen groeien. Mensen die fouten maken en zich kunnen bekeren. Neen, wij worden niet vastgespijkerd op ons verleden. De toekomst ligt voor ons. En die toekomst lacht ons toe en reikt ons de hand. Aan elk van ons om ze te durven en willen aannemen.

Reacties

Meest gelezen

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)