Een pausverkiezing is geen Belgische regeringsvorming



Vandaag publiceerde "De Standaard" een door mij geschreven opiniestuk met de titel "Een pausverkiezing is geen Belgische regeringsvormin". Hieronder vindt u de tekst.


In veel perscommentaren wordt het conclaaf voorgesteld als een politiek steekspel waarbij lobbywerk, persoonlijke ambities en deals allerhande bepalen wie de meerderheid behaalt. Ik ben het hier niet mee eens. Deze leessleutel miskent de belangrijkste, ongrijpbare, factor: de werking van de Geest.

Ter illustratie wil ik vertellen wat zich in 2008 afspeelde vlakbij de Sixtijnse Kapel.  Op 5 januari van dat jaar kwamen 217 jezuïeten uit de hele wereld samen in Rome om een opvolger te kiezen voor Peter-Hans Kolvenbach, hun algemene overste.  Benedictus XVI had hem toestemming gegeven om zijn ontslag aan te bieden om reden van hoge leeftijd; een première in de geschiedenis van de jezuïeten. Hoewel nog in staat om zijn principieel levenslange ambt uit te oefenen had de zwarte paus reeds voordien zijn ontslag  aangeboden aan Johannes Paulus II, maar die had geweigerd.

Vooraleer te stemmen trokken de kiezers zich 4 dagen terug voor murmurationes: een periode van gebed en vasten om te overleggen omtrent de identiteit van de nieuwe overste. Hiervoor bestaan strikte regels. De gesprekken gebeuren een op een. Je mag enkel antwoorden op vragen die je door de ander gesteld worden.  Niemand mag zélf namen naar voor schuiven. Indien gevraagd naar je mening omtrent een persoon dien je steeds je bronnen te vermelden en zowel argumenten voor als tegen te geven. Elke vorm van campagne voeren is verboden. Bedoeling is de voorwaarden te creëren om te onderscheiden. Voor christenen betekent dit te luisteren naar Gods Geest. Zo groeit inzicht in profiel en identiteit van de geschikte opvolger.

Voor kardinalen bestaan dergelijke voorschriften niet. Het gaat over een erg heterogene groep met andere verantwoordelijkheden. Zo is het gebruikelijk dat er kingmakers zijn of dat  kardinalen publiek standpunt innemen aangaande hot items. De Geest laat zich niet opsluiten in één systeem. Hij is onvoorspelbaar. Denk maar aan de verkiezing van Roncalli (Johannes XXIII) en van Wojtyla  (Johannes Paulus II).

Kardinalen zijn gewone mensen. Ook zij kunnen ambitieus zijn. Toch lijkt het me onwaarschijnlijk dat vandaag kardinalen verlangen om die onmogelijke taak van opvolger van Petrus op te nemen. De bisschop van Rome prijkt weliswaar op lijstjes van de machtigste personen op aarde. Feit is dat zijn leven er een is van uitputtend en zelfvergeten dienstwerk.

Ik durf veronderstellen dat de basishouding van de kardinalen voor en tijdens het conclaaf niet verschillend zal zijn van die van andere gelovige christenen: zich goed informeren en vervolgens vanuit gebed en in geweten de stemprocedure ingaan. Dit is wat beide werkwijzen betrachten.

Nikolaas Sintobin

Reacties

Bekkeneel zei…
Het lijkt mij bijzonder waarschijnlijk dat de Geest Gods bij deze verkiezing nadrukkelijk stuurt, voorzover Hij dat niet altijd al doet. Ik geloof dat de tijd en de kerk, alsook de gehele mensheid een charismaticus brood- en broodnodig hebben. Maar ook een nuchterling als Paulus, een manager en een kapitein die het oude schip dat in zwaar weer en bij hoge golven moeitevol stampt, vergelijkbaar met de schuit der uitverkoren commando's in de Kanonnen van Navarone, veilig door alle turbulenties en brandingen heen zal weten te leiden. Dan moet de steile rots nog beklommen worden. Hij moet lijkt me bovendien een bekwaam bergbeklimmer zijn in de zin van Johannes van het Kruis.

Meest gelezen

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)

Bidden met de Bijbel - een nieuw boek van Nikolaas Sintobin sj