Een drieëene God: wat wil dat zeggen? - Homilie Nikolaas Sintobin sj, feest Drieëenheid

Homilie voor het feest van de Drieëenheid

We zien ze vaak afgebeeld in de schilderkunst. Vader, Zoon en Heilige Geest. Een deftige oude Heer met een lange witte baard, gezeten op een wolkje, de hand reikend naar naar Jezus, de Zoon, al of niet met het kruis. De Geest, de derde in rij, neemt vaak de vorm aan van een duif of van een heldere lichtstraal. Gewoonlijk vertrekt het samenspel uit de hemel. Vaak is er een link met wat er gebeurt op Aarde. Nu eens wordt er een verbondenheid uitgebeeld tussen God de Vader en Jezus, de mensgeworden Zoon. Andere keren is er een gerichtheid van de drieëenheid op concrete mensen.

Samen met het christologische dogma over de menswording en de dubbele natuur van Christus (mens én God) behoort het dogma over de Triniteit tot de kern van ons christelijk geloof. Wij geloven niet zomaar in de ene God. Dat doen de Joden en de moslims ook. Wij christenen geloven in één God die meer in het bijzonder drieëen is: één unieke en zelfde  goddelijke natuur, die bestaat in drie unieke Personen. Die drie zijn met elkaar verbonden in dezelfde liefdesband. Liefde kan immers niet alleen op zichzelf gericht zijn. Dat geldt ook voor God.

Liefde richt zich op de ander. Liefde wil geven en delen. De goddelijke Drieëenheid breekt dan ook uit haar eigen grenzen en voegen. Niet eenmalig. Wel voortdurend. Dat noemen wij schepping. God die het leven en de liefde, die Hij zelf is, deelt door een werkelijkheid te maken die bestaat buiten Hem om.

Vermits Gods liefde echt gratuit is, mag en kan die schepping helemaal zelfstandig bestaan en leven. Als de schepsels dat willen kunnen zij dat ook zonder God. Er is geen ingebakken afhankelijkheid van de mens ten overstaan van God. De mens is vrij. Helemaal vrij.

Toch is het goed en wenselijk voor de mens om de drieëne God te kennen en zich voor Hem te kunnen openen. Dat blijkt echter niet zo makkelijk te zijn. Het verhaal van de openbaring van de Bijbel beslaat niet minder dan 2500 jaar. Zo’n lange tijd was er nodig om ons de sleutels te geven die ons helemaal en definitief toegang geven tot God. Anders gezegd, het is pas in de persoon van Jezus dat we ten volle de drieëne God leren kennen.  Dat is het wat we Jezus tot Nikodemus hoorden zeggen: Zozeer heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft, niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben.

Jezus vervolgt zijn onderricht aan Nicodemus door te zeggen: God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered.

Waarvan redt Jezus ons?  

Ik zei het daarnet reeds, God heeft ons geschapen als vrije mensen. Onze vrijheid maakt inderdaad dat we ook vrij zijn om ons af te keren van God. Het eerste woord dat Adam tot God sprak leek te zijn: NEEN, ik doe mijn eigen zin. De ervaring heeft ons tot in den treure geleerd dat onze vrijheid vaak ertoe leidt dat we verdwalen. Dat we ons afkeren van de enige echt levensbron die er is voor ons.

In de eerste lezing uit Exodus hoorden we de Heer echter zeggen aan Mozes: De Heer is een barmhartige en medelijdende God, groot in liefde en trouw. Welnu, Jezus is onze Redder omdat Hij toont hoe grenzenloos Gods liefde voor ons wel is. Ook al kunnen we het niet of nauwelijks geloven, God is vergeving. Niet een beetje, niet af en toe. Maar helemaal, altijd en steeds meer dan we vermoeden, hoezeer we ook van de weg afgeraakt zijn. De liefde die God geeft is vergeving.

Op het feest van de Drieëenheid vieren we dat God liefde is. Vandaag gedenken we dat God in ons verlangt te wonen. God, Vader – Zoon – en Geest,  kan maar in ons wonen in de mate dat wij zijn liefde - die vergeving is - aanvaarden. Zo wordt de schepping voltooid. Daarom ook vieren we zo vaak eucharistie: om steeds opnieuw te gedenken dat Jezus ons de hand reikt om mét God helemaal tot leven te komen. Tot eeuwig leven.