God, barmhartig maar niet gek?

Graag deel ik met u deze sterke overweging van Brian Crogan sj

Het achtste hoofdstuk van het Johannesevangelie begint met het bekende verhaal over een arme, ongelukkige vrouw die gestenigd moest worden omdat  ze op echtbreuk was betrapt.

Dankzij Jezus’ tussenkomst werd het leven van de vrouw gered. Nu blijkt dat sommige uitgevers - mannen –, toen het Nieuwe Testament naar boven en naar buiten begon te komen, deze episode in hun Griekse en Latijnse vertalingen ‘om pastorale redenen’ lieten vallen.  Waren ze bevreesd dat deze buitengewone barmhartigheid van Jezus door de nog broze christelijke kudde wellicht geïnterpreteerd zou kunnen worden als een toestemming om te zondigen? Een gelijkaardig vermoeden steekt de kop op bij een andere tekst die ook de indruk geeft te ver te gaan in vergiffenis en barmhartigheid. Christus’ Aramese uitroep – ‘Vader, vergeef het hen, want zij weten niet wat ze doen!’ – werd ‘door sommige autoriteiten’ in hun vertaling van het schrijnende passieverhaal van Lucas weggelaten. Rechtvaardigden ze dit door te stellen dat God wel barmhartig is, zonder twijfel, maar niet gek? Voerden ze als argument aan dat er in de originele tekst fouten stonden, kleine vergissingen van een of andere klerk, wat dan zo’n eigenzinnig vers als dit moest verantwoorden? ‘Juist is juist’, redeneerden ze, ‘en moordenaars moeten ten volle gestraft worden, anders gaat de gemeenschap uiteen vallen. Waarom zouden wij proberen  goed te leven, als zondaars zo gemakkelijk vergiffenis kunnen krijgen?’

Denken wij ook zo, en herleiden wij Gods buitenmatige barmhartigheid tot hanteerbare menselijke verhoudingen?

Terug naar Johannes. Onder druk gezet, nodigt Jezus tenslotte degenen onder de menigte die zonder zonde zijn uit om de eerste steen te gooien. Allemaal trokken ze weg, vertelt het verhaal, de een na de ander, al die mannelijke uitdagers, stom en met lege handen, de rotzooi van de kleine projectielen van hun wraakzucht achter zich latend. Maar de aftocht  begint niet met de onbarmhartige idealisten, de twintigers en dertigers. Hij begint integendeel met de oudsten, zij die tot het ware inzicht zijn gekomen, volwassen zijn geworden in onze onvolmaakte wereld. Het wegtrekken begint met hen die, ook in de laatste uren van hun leven en afgezien van alle diploma’s, de goddelijke weldaad hebben leren kennen van de twijfel aan te durven.