Is waarheid mensenwerk? - Waarheid in tijden van internet (11/15)


Een tijd geleden gaf ik een voordracht aan de theologiefaculteit van de KULeuven over “Waarheid in het digitale tijdperk”. Enkele uittreksels. (11/15)

Relationeel en personeel karakter van waarheid 

In onze wereld van netwerking en exponentiële toename van informatieproductie wordt waarheid meer en meer een personeel, relationeel gegeven. We krijgen de info binnen via relationele netwerken en beseffen dat deze geproduceerd wordt door welbepaalde mensen. De identiteit van deze personen, hun authenticiteit en charisma alsook de kwaliteit van de relatie die we, rechtstreeks of onrechtstreeks, met hen onderhouden wordt belangrijker. Waarheid functioneert steeds minder als een objectief gegeven. In de plaats daarvan wordt waarheid meer en meer een personele, relationele dynamiek.

Het wie neemt het over van het wat. De persoonlijke vertrouwensrelatie tussen producent en consument wordt een steeds  belangrijker parameter om de waarachtigheid te beoordelen.

Meer dan gezichtsloze organisaties is het daarom belangrijk dat fysieke personen zich digitaal engageren, in het bijzonder in de sociale media.

Reacties

Een reactie posten

Meest gelezen

Paus over evolutie kerkelijke leer, restaurationisme en waarom hij misviering in oude ritus heeft ingeperkt

Afbeelding
                                                                                               Op 29 april 2023 ging paus Franciscus in gesprek met de Hongaarse jezuïeten. Ziehier zijn heldere antwoord op een duidelijke vraag. Vraag : Het Tweede Vaticaans Concilie spreekt over de relatie tussen de Kerk en de hedendaagse wereld. Hoe kunnen we de Kerk verzoenen met de werkelijkheid die al voorbij de moderniteit is? Hoe kunnen we de stem van God vinden en tegelijk onze tijd liefhebben? Antwoord paus Franciscus: Ik weet niet hoe ik deze vraag theoretisch moet beantwoorden, maar ik weet zeker dat de uitvoering van het Concilie nog steeds aan de gang is. Het duurt een eeuw om een Concilie te assimileren, zegt men. En ik weet dat het verzet verschrikkelijk is. Er is een ongelooflijk restaurationisme. Wat ik "terugdraaien" noem, zoals de Brief aan de Hebreeën 10:39 zegt: "Maar wij behoren niet tot degenen die terugdraaien".  De stroom van geschiedenis en genade gaat van be
Meer lezen

Het verschil tussen Jezus en andere grote religieuze figuren - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

Afbeelding
Homilie voor de vijfde zondag na Pasen - jaar A Jaren geleden was ik met studenten op inleefreis in Karnataka, in het Zuidwesten van  India. We gingen  er om  een schooltje te bouwen in een afgelegen dorp. Na afloop reisden we enkele dagen rond. We bezochten allerhande tempels. Heel oude maar ook moderne. Groot was mijn verwondering toen we rondwandelden in zo’n recent gebouwde tempel. Een van de ruimtes die we bezochten leek wel een kapel: allerhande beelden van katholieke heiligen, een mooi beeld van Maria en in het midden een groot kruisbeeld. De gids legde ons uit dat dit helemaal niet uitzonderlijk was in hindoetempels. De hindoes hebben er helemaal geen last mee om religieuze figuren uit andere godsdiensten te vereren. Voor hen geldt, bij manier van spreken, hoe meer goden of heiligen hoe liever. Veel hindoes hebben dan ook een grote achting voor Jezus. Net zoals ook andere grote religieuze tradities, in het bijzonder de islam, een bijzondere plaats toekennen aan Jezus.   Maar v
Meer lezen

Een ignatiaanse gids om depressie aan te pakken, in tien delen - door Brendan MacManus sj

Afbeelding
Niet veel mensen realiseren zich dat Ignatius van Loyola, niet zo lang na zijn bekering, een diepe depressie doormaakte en op het punt heeft gestaan om zelfmoord te plegen. Gelukkig realiseerde hij zich snel dat dit destructief was en dat hij zijn gedachten en gedrag moest veranderen. Hij had de neiging om in extremen te vervallen, zichzelf steeds meer op te leggen wanneer hij vastte; dit bracht zijn gezondheid in gevaar. Net als bij de hedendaagse Cognitive Behavioural Therapy (CBT) was hij zo verstandig om te onderzoeken of zijn gedachten en gebedsgewoonten redelijk waren. Hij realiseerde zich dat hoewel ze er goed uitzagen aan de oppervlakte, ze een slechte invloed op hem hadden. Zo raakte hij door urenlang gebed te uitgeput om de volgende dag te kunnen studeren. Idealisme en perfectionisme kunnen goed lijken, maar kunnen zeer destructief zijn. Ignatius heeft iets belangrijks over evenwicht en mate geleerd: dingen zijn tot op zekere hoogte goed en dan worden ze slecht.
Meer lezen

Is het verkeerd te bidden om te mogen sterven?

Afbeelding
In ziekenhuizen en verzorgingshuizen ontmoet ik mensen die me vragen: “Is het verkeerd te bidden om te mogen sterven?” Zij zouden willen wensen dat de tijd van afstompend wachten voorbij zou zijn. Alsof ze willen zeggen: “God heeft me blijkbaar vergeten.” En: “Ik heb liever dat het vooruitgaat, ook al weet ik niet wat me te wachten staat.” Verpleging en familie koesteren soms dezelfde gedachten; daar zijn de onderhoudskosten, het tekort aan bedden, het vervelende om iemand te bezoeken die niet meer kan praten, om niet meer te zeggen. Het is te begrijpen dat in een seculiere cultuur euthanasie veld wint. Maar terwijl er aan de buitenkant niet veel meer schijnt te werken, gebeurt er heel wat binnenin. Dit wordt helder gestaafd door schrijvers als K.D. Sing, in The Grace of Dying (Genadevol sterven). Het stervensproces moeten we zien als de laatste fase in de menselijke groei. God is bezig, hij ontledigt ons, zodat het mogelijk wordt dat we “geheel vervuld worden van de volhe
Meer lezen

Praat met iemand - 10 ignatiaanse tips over omgaan met depressie - 1/10

Afbeelding
10 ignatiaanse tips over omgaan met depressie - 1/10 1.         Praat met iemand. Als je over dingen blijft piekeren, kun je doordraaien. Alleen al door het aan iemand anders te vertellen, krijg je een ander perspectief, halveer je de spanning en kun je meer gebalanceerd aan de slag. De grootste wijsheid is weten wanneer je om hulp moet vragen en aan wie je je kunt openstellen: een vriend die je vertrouwt, een professionele luisteraar (Tele-Onthaal, een raadsman of vrouw, geestelijk begeleider enz.). Brendan McManus sj
Meer lezen

De hemelvaart van Jezus, hoe kan je dat begrijpen? - Een antwoord van Nikolaas Sintobin sj

Afbeelding
  Onderstaande vraag en antwoord komen uit " Wat deed God voor Hij de wereld schiep? En 51 andere vragen over het christelijk geloof" ,  Lannoo - KokBoekencentrum, 2020,  door Nikolaas Sintobin sj. Waar is Jezus nú? In de laatste boeken van de Bijbel wordt de Hemelvaart van Jezus beschreven: ‘ Jezus werd voor hun ogen omhoog geheven; een wolk onttrok Hem aan het gezicht. ’   (Hand. 1, 9)  Christenen geloven dat de verrezen Jezus nog een tijdje op bijzondere wijze aanwezig is geweest onder de mensen. Met de Hemelvaart van Jezus komt hieraan een einde. De Hemelvaart betekent niet dat Jezus de lift heeft genomen en door de dampkring heen is gegaan, in de richting van de hemel. Ze maakt op symbolische wijze duidelijk dat de verrezen Jezus weer helemaal verenigd is met God de Vader, bij wie Hij oorspronkelijk vandaan kwam. Wil dit zeggen dat God – en meer in het bijzonder Jezus – hierdoor de mensen in de steek heeft gelaten? Integendeel. Korte tijd na de Heme
Meer lezen