Waarom digitale waarheid zo rijk en subtiel is - Waarheid in tijden van internet (15/15)


Een tijd geleden gaf ik een voordracht aan de theologiefaculteit van de KULeuven over “Waarheid in het digitale tijdperk”. Enkele uittreksels. (15/15)

Conclusie: waarheid als voortdurende, eisende dynamiek


De digitale omgeving heeft de communicatie veel makkelijker gemaakt. Ook veel complexer. De waarheidsproductie is eisender geworden, zowel naar vorm als naar inhoud. Van enkel maar inhoud is het meer een dynamiek geworden. 

Waarheid was vroeger eerder een objectief, unilateraal, eenmalig  gegeven. De digitale cultuur doet het evolueren in de richting van een permanent, dialogaal, interactief en intersubjectief gebeuren waar verticaliteit en horizontaliteit in voortdurende spanning staan met elkaar. 

Waarheid is kwetsbaarder geworden. Meer vatbaar voor manipulatie en bedrog. Waarheid is ook rijker en subtieler geworden.

Reacties

Anoniem zei…
Voor mensen met ASS is de nieuwe invulling van waarheid misschien wel een onmogelijkheid geworden. Verwarring en stresserend om zich staande te houden in die zgn boeiende wereld voor wie daar niet mee af te rekenen heeft. Gemis aan eenduidigheid maakt communicatie dus ook moeilijk voor mensen.
23 mei 2023 om 11:40
Anoniem zei…
De innerlijke waarheid wordt zichtbaar gemaakt hoe dan ook.
Digitaal, goddelijk, wat het ook moge zijn.
Alles komt voort uit en de geest schept daar er mensen zijn.
Vrij is de mens, communicatie dient de waarheid, daar de waarheid gevaarlijk kan zijn omdat de werkelijkheid de waarheid laat zien. De waarheid en de werkelijkheid is zoiets als ik ben, zelfs subtiel kan gevaarlijk zijn of juist teder.

23 mei 2023 om 14:38
Een reactie posten

Meest gelezen

Tips voor een ignatiaanse zomersabbat

Afbeelding
  Deze blog en zijn baasje gaan voor enkele weken op sabbat. Hopelijk kunt u de komende tijd ook wat genieten van de zomer. Op 25 juli 2024 gaan we weer van start met een nieuw blog-jaar. In afwachting graag enkele ignatiaanse tips om de zomer door te brengen in goed gezelschap.  Klik hier voor 164 boeiende video's over alle mogelijke aspecten van de ignatiaanse spiritualiteit Een overzicht van de meest recent verschenen boeken over ignatiaanse spiritualiteit vind je hier Zin om je enkele dagen terug te trekken op retraite: ziehier ons aanbod Op "Bidden onderweg" vind je benevens onze dagelijkse gebedspodcasts een ruim aanbod aan luisterboeken, gesprekken, thematische retraites en nog veel meer Wil je graag een wat luchtiger insteek, kijk dan eens naar mijn video-website verderkijken.org Voor wie verlangt wat te studeren op de ignatiaanse spiritualiteit, op "Cardoner" vind je honderden boeiende artikelen. Mooie zomer toegewenst!
Meer lezen

Dynamiek van goed en kwaad: hoe de juiste keuze maken? (1/4)

Afbeelding
Hoe kan ik, in mijn dagelijks doen en laten, juist datgene kiezen wat mij ten volle zal doen leven en mij ook gelukkig zal maken. Hiervoor moet ik duidelijk kunnen uitmaken welke weg ik te gaan heb en mij daarbij afvragen of ik innerlijk vrij genoeg ben om die weg te gaan, en dus om effectief datgene te kiezen wat voor mij het beste is. “Breed is de weg die naar de ondergang leidt, merkte Jezus op, en er zijn veel mensen die hem volgen, hoe smal daarentegen de weg die naar het leven leidt; er zijn maar weinig mensen die hem vinden.” (Mt 7:13-14). Het gaat dus vooral om twee mogelijke wegen. In de natuur ontstaat een weg pas nadat mensen ergens langs zijn gelopen. Hoe meer mensen, hoe breder die weg zal zijn. Maar mensen volgen ook maar een weg omdat zij ergens naartoe willen,   omdat er in hen   iets is dat ze ergens naartoe drijft. Daar gaat het hier juist om. Welke is de interne dynamiek die me drijft en hoe bepaalt die mijn levensweg ? En ook : wie ging me voor op deze weg
Meer lezen

Over een bloem die niet geplaagd wordt door valse bescheidenheid - Wijsheid van Theresia van Lisieux

Afbeelding
Na Ignatius van Loyola is Theresia van Lisieux mijn favoriete heilige. Onderstaand citaat uit haar autobiografie vind ik bijzonder. “Als een bloem spreken kon, zou ze, denk ik, eenvoudigweg zeggen wat de goede God allemaal voor haar gedaan heeft en ze zou niet proberen Gods weldaden te verzwijgen.  Ze zou niet, onder het mom van valse bescheidenheid, zeggen dat ze geen gratie bezit en geen fijne geur heeft. Of dat haar glans door de zon is weggenomen en haar stengel door de storm geknakt is, terwijl de bloem voor zichzelf wel weet dat juist het tegendeel waar is. De bloem die haar levensverhaal gaat vertellen, is blij dat ze openlijk zeggen kan welke attenties Jezus haar om niet geschonken heeft. Zij erkent dat niets in haar de aandacht van zijn goddelijke blik aan kon trekken en dat al het goede in haar alleen het werk van zijn barmhartigheid is.”
Meer lezen

Hoe gaan de "geesten" te werk? - Onderscheiding voor beginners (3/3)

Afbeelding
Joe Tetlow sj is een van de grootste specialisten van de Geestelijke Oefeningen van Ignatius van Loyola. In deze mini-serie geeft hij enkele basisprincipes voor de Onderscheiding van de geesten. Hoe de  geesten te werk gaan Sommige basis-patronen zijn makkelijk te vatten. Zoals je kan vermoeden, is het zo dat de goede geest gewoonlijk leidt tot liefde, vreugde, vrede en dergelijke. De kwade geest leidt gewoonlijk tot verwarring, twijfel, walging en dergelijke. Een ander patroon: als je gewoon bent een zondig leven te  leiden dan zal de goede geest je opzadelen met troosteloosheid omdat hij je in vraag gaat stellen.  Daarentegen, zal in een dergelijke situatie de kwade geest ervoor zorgen dat je je tevreden voelt opdat je zou blijven zondigen. Een ander duidelijk herkenbaar patroon is net het tegenovergestelde hiervan: als je je er ernstig op toelegt om God te dienen, dan veranderen de geesten van rol.  De kwade geest zal je bezwaren met troosteloosheid om je van God weg
Meer lezen

Hoe onderscheidend omgaan met je gevoelens? - Onderscheiding voor beginners (2/3)

Afbeelding
Joe Tetlow sj is een van de grootste specialisten van de Geestelijke Oefeningen van Ignatius van Loyola. In deze mini-serie geeft hij enkele basisprincipes voor de Onderscheiding van de geesten. Hoe omgaan met gevoelens Sommige richtlijnen kan je eigenlijk ook zelf bedenken. Als je, bijvoorbeeld, een goede beslissing hebt genomen om God te dienen en na een tijdje dient er zich troosteloosheid aan, dan  is het geen goed idee om je beslissing in vraag te gaan stellen. Het zal hier maar hoogst uitzonderlijk gaan over een beweging die komt van  een goede geest. Als je je down voelt, doe je er goed aan om een beetje meer te bidden en om je meer in te zetten voor anderen.  Indien je, plotsklaps en zonder enige voorafgaande bijzondere bezigheid, getroost wordt door liefde voor God vóór alles, dan mag je er zeker van zijn dat dit het werk is van de goede geest (zeker als je gemoed vol schiet).  Maar als je aan het bidden bent of je bent met iets bezig en de troost of trooste
Meer lezen

Hoe paus Franciscus zwakke plekken blootlegt bij katholieken én protestanten

Afbeelding
' Jean-Claude Hollerich sj is de aartsbisschop van Luxemburg en  kardinaal. Onderstaande commentaar hoorde ik uit zijn mond tijdens een vergadering.   De aartsbisschop had het over de spanningen binnen de wereldkerk aangaande de kerkpolitiek van paus Franciscus. Neen, uiteindelijk gaat het hier niet over een tegenstelling tussen conservatief en progressief, zei Hollerich. Wel over wrijvingen tussen christenen die denken vanuit een systeem en christenen die zichzelf, zoals Franciscus, zien als mensen van de weg, mensen onderweg en dus, per definitie, in beweging.   Ik moest meteen denken aan Gaudete et exsultate, de apostolische exhortatie van de paus uit 2018. Daarin waarschuwt Franciscus onder meer voor de valstrik van de gnose, het herleiden van het christelijk geloof tot een gesofisticeerd kennissysteem. Als je gaat rommelen aan zo’n intellectuele constructie dan dreigt de interne logica ervan in het gedrang te komen en kan het systeem in mekaar storten.   Katholie
Meer lezen

Over GAS-boetes en overspelige vrouwen

Afbeelding
Begin dit jaar verscheen er in het Vlaamse "parochieblad" (Kerk en Leven) een interview met onder meer medebroeder Leo De Weerdt sj, hoofdaalmoezenier van de Vlaamse gevangenissen. Journaliste Lieve Wouters sprak met hem over een aantal maatschappelijke evoluties. Hieronder vindt u enkele uittreksels. – Dat de samenleving complexer is geworden, valt niet te ontkennen. Zit er geen terechte zorg achter de GAS-wet? De Weerdt • Het is een feit dat het gemeenschapsbindende aspect van correct met elkaar omgaan, niet voldoende wordt gerespecteerd. Maar de GAS-boete (= boete die door de gemeentelijke administratie kan worden opgelegd, zonder tussenkomst van een professionele rechter ) zal criminele jongeren niet op het rechte pad brengen. Zij zijn meestal al gemarginaliseerd, je zadelt hen enkel met meer problemen op. – Staat de verzoening als element in de rechtspraak vandaag onder druk? De Weerdt • Als ik bij een gedetineerde zit en hij vertelt mij het vonnis, ben ik
Meer lezen

Wie is er verantwoordelijk voor het Rijk van God? - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor deze zondag

Afbeelding
  Homilie voor de 11e zondag door het jaar B Ez. 17, 22-24              Ps. 92 (91), 2-3, 13-14, 15-16            2 Kor. 5, 6-10    Mc. 4, 26-34 Heb je ooit graszaad gezien? Het lijkt op kurkdroge stukjes gehakt stro. Het oogt zo dood en onvruchtbaar als het maar kan zijn. Als kind heb ik meerdere malen gezien hoe het in onze tuin werd uitgestrooid in het vroege voorjaar. Zorgvuldig en gelijkmatig. Soms regende het hard de dagen erna. Het kon ook zijn dat het erg droog werd. Dan mislukte de inzaaiing. De kale grond bleef kaal. Dat was uitzonderlijk. Het wachten duurde altijd lang. Vaak was ik ongeduldig en had ik de moed al opgegeven. Ten onrechte. Meestal, na een tot twee weken, verscheen onverwacht een zachte, bijna doorzichtige, groene nevel net boven de grond. Hoe heerlijk mooi was dat. Het zaad was ontkiemd. Tot de dag ervoor was de mooi voorbereide grond nog hopeloos schraal en leeg. Plots ontwikkelde dat nieuwe leven zich zienderogen. Het was niet tegen te houden. Geleidelijk aa
Meer lezen