Waarom digitale waarheid zo rijk en subtiel is - Waarheid in tijden van internet (15/15)


Een tijd geleden gaf ik een voordracht aan de theologiefaculteit van de KULeuven over “Waarheid in het digitale tijdperk”. Enkele uittreksels. (15/15)

Conclusie: waarheid als voortdurende, eisende dynamiek


De digitale omgeving heeft de communicatie veel makkelijker gemaakt. Ook veel complexer. De waarheidsproductie is eisender geworden, zowel naar vorm als naar inhoud. Van enkel maar inhoud is het meer een dynamiek geworden. 

Waarheid was vroeger eerder een objectief, unilateraal, eenmalig  gegeven. De digitale cultuur doet het evolueren in de richting van een permanent, dialogaal, interactief en intersubjectief gebeuren waar verticaliteit en horizontaliteit in voortdurende spanning staan met elkaar. 

Waarheid is kwetsbaarder geworden. Meer vatbaar voor manipulatie en bedrog. Waarheid is ook rijker en subtieler geworden.

Reacties

Anoniem zei…
Voor mensen met ASS is de nieuwe invulling van waarheid misschien wel een onmogelijkheid geworden. Verwarring en stresserend om zich staande te houden in die zgn boeiende wereld voor wie daar niet mee af te rekenen heeft. Gemis aan eenduidigheid maakt communicatie dus ook moeilijk voor mensen.
23 mei 2023 om 11:40
Anoniem zei…
De innerlijke waarheid wordt zichtbaar gemaakt hoe dan ook.
Digitaal, goddelijk, wat het ook moge zijn.
Alles komt voort uit en de geest schept daar er mensen zijn.
Vrij is de mens, communicatie dient de waarheid, daar de waarheid gevaarlijk kan zijn omdat de werkelijkheid de waarheid laat zien. De waarheid en de werkelijkheid is zoiets als ik ben, zelfs subtiel kan gevaarlijk zijn of juist teder.

23 mei 2023 om 14:38
Een reactie posten

Meest gelezen

Homilie van de uitvaart van paus Franciscus: Nederlandse vertaling

Afbeelding
Hieronder vind je de Nederlandse vertaling van de homilie van kardinaal Re bij de uitvaart van paus Franciscus. Op dit majestueuze Sint-Pietersplein, waar paus Franciscus de Eucharistie zo vaak heeft gevierd en de afgelopen twaalf jaar grote samenkomsten heeft geleid, zijn wij vandaag samengekomen met droefheid in ons hart, biddend rond zijn sterfelijke resten. Toch worden wij gesterkt door de zekerheid van ons geloof, dat ons verzekert dat het menselijk bestaan niet eindigt in het graf, maar voortleeft in het huis van de Vader, in een eeuwig geluk dat nooit zal eindigen. Namens het College van Kardinalen dank ik u allen hartelijk voor uw aanwezigheid. Met diepe ontroering richt ik een respectvolle groet en oprechte dank aan de staatshoofden, regeringsleiders en officiële delegaties die uit vele landen zijn gekomen om hun genegenheid, eerbied en waardering voor onze overleden Heilige Vader te betuigen. De stroom van genegenheid die we de afgelopen dagen hebben gezien na zijn overgang v...
Meer lezen

Kloosterpodcast met Nikolaas Sintobin sj over de grote verdiensten van paus Franciscus - Video

Afbeelding
  Gisteren was ik te gast bij Leo Fijen voor de kloosterpodcast. We hebben er uitvoerig gepraat over de nalatenschap van paus Franciscus: hoe hij omging met macht, of zijn impact op de kerk onomkeerbaar is, wie of wat voor hem het allerbelangrijkst was, en veel meer.  De insteek was origineel: Leo vroeg me commentaar te geven op de vijf citaten van Franciscus waar ik het meest van houd. Klik op deze link om dit mooie gesprek te bekijken/beluisteren of klik op onderstaande afbeelding. De teksten van paus Franciscus die ik de voorbije weken publiceerde op mijn blog zijn nu verkrijgbaar in boekvorm. Je vindt er de hele collectie citaten, samen met een uitvoerig voorwoord van mijn hand. De titel luidt: Waarom ik paus Franciscus zo dankbaar ben. Bloemlezing uit zijn teksten Klik hier om het boek te bestellen , of klik op onderstaande afbeelding. Het kost 11,99€.
Meer lezen

Paus Franciscus doet krasse uitspraken over christelijke leer - Waarom ik paus Franciscus zo dankbaar ben

Afbeelding
Voor afgevaardigden van 220 Italiaanse bisdommen nam paus Franciscus gisteren, dinsdag 10 november 2015, in Florence geen blad voor de mond. Hieronder enkele uittreksels. Voor de problemen waarmee zij geconfronteerd wordt, is het niet zinvol voor de Kerk om oplossingen te zoeken in conservatisme of fundamentalisme, in restauratie of in overjaarse gedragingen en vormen die niet langer relevant zijn voor onze cultuur. …. De christelijke leer is geen gesloten systeem waarbinnen geen plaats zou zijn om vragen te stellen, twijfels te hebben, bedenkingen te formuleren. Het leeft, kan overhoop gehaald worden, kan nieuwe dynamieken ontwikkelen. … Het heeft een gelaat dat niet strak is, het heeft een lichaam dat beweegt en groeit, het heeft zachte weefsels: het is genaamd Jezus Christus.”
Meer lezen

Paus Franciscus over mededogen en geduld - Waarom ik paus Franciscus zo dankbaar ben

Afbeelding
In het Johannesevangelie ervaart Thomas persoonlijk het mededogen van God. En dit mededogen heeft een concreet gelaat: het gelaat van de verrezen Heer. Als de andere apostelen hem vertellen: ‘Wij hebbend de Heer gezien’, dan gelooft Thomas dit niet. Het is voor hem niet voldoende dat Jezus dit had voorspeld en beloofd: ’Op de derde dag zal ik opstaan’. Hij wil zien. Hij wil met zijn vingers de gaten in de handen van Jezus voelen en zijn hand in de opening in zijn zijde leggen. Hoe reageert Jezus hierop? Met geduld : Jezus laat Thomas met zijn koppig ongeloof niet vallen. Hij geeft hem een week tijd. Hij doet de deur niet dicht. Hij wacht. Thomas leert zijn armoede kennen, zijn klein geloof: ‘Mijn Heer en mijn God!’ Met deze eenvoudige, maar diep gelovige  aanroeping antwoordt hij op Jezus’ geduld. Hij gaat helemaal op in Jezus’ mededogen. Hij ziet het vóór zijn ogen in de wonden van Christus’ handen en voeten en in de open zijde, en krijgt vertrouwen. Hij is een nieuwe ...
Meer lezen

Reality-TV en de verschijning van Jezus aan het meer van Tiberias - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van pasen

Afbeelding
Hieronder vind je mijn homilie voor deze zondag DERDE ZONDAG VAN PASEN - Jaar C Hand   ‪ 5,27b-32.40b-41 -   Ps ‪ 30 (29),2.4.5-6.11.12a.13b -     Ap ‪ 5,11-14 - Joh ‪ 21,1-19 Onlangs keek ik naar een reality reportage met als titel  Al was het maar één seconde . Het ging over doodzieke mensen. Ze mochten een wens doen over iets dat ze vóór hun ziekte gewoon waren te doen en dat ze zo misten. Men stelde dan alles in het werk om die droom, heel even, opnieuw werkelijkheid te laten worden. Het leverde aangrijpende beelden op. Eenvoudige ervaringen, uit het leven gegrepen, die een bijzondere lading kregen omdat ieder wist dat het de laatste keer was: met het gezin op restaurant, een zeiltochtje, een concert … Bij het zien van die beelden stelde ik me de vraag: wie zou ik graag nog éénmaal willen terugzien, ook al was het maar één minuut of één seconde? En wat zou ik hem of haar dan zeggen? Misschien heeft Jezus zich ook deze vraag gesteld i...
Meer lezen

Wat is de kern van katholiek zijn - het heldere antwoord van paus Franciscus - Waarom ik paus Franciscus zo dankbaar ben

Afbeelding
Het Amerikaanse jezuïetentijdschrift heeft in november 2022 een interview mogen afnemen van paus Franciscus. In zijn antwoord op de eerste vraag gaf Franciscus onderstaande omschrijving van wat het betekent katholiek te zijn. Polarisatie is niet katholiek. Een katholiek kan niet of-of (aut-aut) denken en alles reduceren tot polarisatie. De essentie van wat katholiek is, is beide en (et-et). De katholiek verenigt het goede en het niet-goede. Er is maar één volk van God.  Wanneer er polarisatie is, ontstaat er een verdeeldheid zaaiende mentaliteit, die sommigen bevoordeelt en anderen achterlaat. De katholiek harmoniseert altijd de verschillen.  Als we zien hoe de Heilige Geest handelt, veroorzaakt Hij eerst wanorde: denk aan de ochtend van Pinksteren, en de verwarring en puinhoop die Hij daar creëerde, en daarna brengt Hij harmonie. De Heilige Geest in de kerk brengt niet alles terug tot één waarde, maar harmoniseert tegengestelde verschillen. Dat is de katholieke geest.  H...
Meer lezen

Kan je vandaag nog in Jezus geloven zoals 2000 jaar geleden? - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor beloken Pasen

Afbeelding
Homilie van Beloken Pasen Een tijd geleden bracht ik het WE door met een jong koppeltje. Ze zijn 25 jaar oud en kennen elkaar reeds 8 jaar. Ze wonen beiden in Parijs. Beide jonge mensen willen trouwen met elkaar en gedurende dat WE hebben we hun huwelijk voorbereid. Ik vroeg hen me uit te leggen wat het christelijk geloof voor hen precies betekent.   Hoewel ze dit niet afgesproken hadden, vatten ze elk hun geloof in drie punten samen: 1)     een aantal waarden; 2)     een relatie tot een liefhebbende God; 3)     en een houding van verantwoordelijkheid naar de andere mensen. Ik zei hen vervolgens   dat christenen deze drie punten gemeenschappelijk hebben met Joden en moslims. Dat, bijgevolg, deze drie elementen, hoe belangrijk ook, niet typisch christelijk zijn. Beiden waren verbouwereerd. Ik denk nochtans dat vele christenen desgevraagd een gelijkaardig antwoord zouden geven. Het Evangelie van deze Be...
Meer lezen

Van openlucht feestje naar biddend afscheid en nieuw begin - Verrassende ervaring van jonge jezuïet bij uitvaart van Franciscus

Afbeelding
  Verrassend getuigenis van Nederlandse jezuïet in opleiding over wat de uitvaart van Franciscus met hem deed     Een prettig dagje uit De begrafenis van paus Franciscus begon met de prettige stemming van een dagje uit. Ik was al vroeg op het St. Pietersplein. Het wachten valt niet zwaar. Een voortdurende langstrekken van groepen en geestelijken in allerlei fraaie habijten vermaakt.    Veel Italiaanse parochie groepen, jongerengroepen met vlaggen en gitaren en een prettig zonnetje. Het doet mij aan Koningsdag denken, dat vandaag in Nederland gevierd wordt.    Maar in plaats van Oranje shirts dragen de gelovigen kleding met mooie teksten. Mij viel een Italiaanse spreuk: non io ma Dio (God in plaats van ikzelf). Allemaal hier uren te vroeg om straks samen biddend afscheid te nemen van de paus. Biddende verbondenheid En langzamerhand verandert de stemming. Eerst begint een Italiaanse stem uit de luidsprekers de rozenkrans te bidden. Dan begint de mis...
Meer lezen